56. Venedik Bienali’nde bir hayalet dolaşıyor
Düşünürleri, sanatçıları, kuramcıları ve ekonomistleri etkileyen Kapital, 56. Venedik Bienali’nin merkezinde olacak. Giriş bölümünde komünizmin bütün Avrupa’nın korktuğu bir hayalete benzetildiği Marks’ın ‘Kapital: Ekonomi Politiğin Eleştirisi’nin tam metni, bienal boyunca yüksek sesle okunacak
GAMZE RASTGELDİ
Dünyanın en köklü sanat etkinliklerinden olan Venedik Bienali, bu yıl daha önce hiç olmadığı kadar politik bir kimliğe bürünüyor. Karl Marks’ın en önemli yapıtı ‘Kapital: Ekonomi Politiğin Eleştirisi’nin tam metni, yarın başlayacak ve yaklaşık yedi ay sürecek 56. Bienal boyunca yüksek sesle okunacak. Giriş bölümünde komünizmin bütün Avrupa’nın korktuğu bir hayalete benzetildiği Kapital kesintisiz olarak okunurken, metin üzerine film gösterimleri, tartışmalar, paneller, dinletiler gibi etkinlikler de yapılacak.
Bienalin Afrikalı küratörü Okwui Enwezor, modern zamanın en güçlü metinlerinden biri olarak nitelediği; yazıldığı günden bu yana düşünürleri, sanatçıları, kuramcıları ve ekonomistleri etkileyen Kapital’in okumasını 1895’ten beri Venedik’te düzenlenen sanat buluşmasının kalbine yerleştirdi. Enwezor, başlığı “Dünyanın Tüm Gelecekleri ” olarak belirlenen Bienal ile ilgili yaptığı açıklamalarda, dünyada giderek büyüyen eşitsizliğin, doğanın hammadde olarak hızla talan edilmesinin ve toplumsal uzlaşmanın zayıflamasının, değişim talebini güçlendirdiğinin altını çizdi.
MÜCADELENİN İLHAM VEREN TARİHİ
Enwezor, “Dünyanın Tüm Gelecekleri” projesinin, sanatın ve sanatçıların geçmişin yıkıntıları üzerinde yükselen bugünün çalkantılı dünyasıyla kurduğu ilişkiye adandığını belirtiyor. Allende hükümetinin Pinochet tarafından devrildiği faşist darbenin ardından, programlarının büyük bölümü Şili’ye adanan 1974 Bienali’ne dikkati çeken Enwezor, Venedik Bienali’nin bu “dikkat çekici ve dönüştürücü” episodunun neredeyse tamamen unutulduğunu vurguluyor.
2011’den beri Münih’teki Haus der Kunst müzesinin direktörlüğünü yürüten Nijeryalı küratör, “faşizmle mücadeleye adanmış programlarıyla 1974 Bienali’nin olaylara sadece yanıt vermek yerine, dönemin politik ve toplumsal koşulları ile tarih sahnesini paylaşmak için cesaretli bir adım da attığını” hatırlattığı açıklamasında, bugün dünyadaki çatışmalar ışığında, 1974 Bienali’nin kendisine ilham olduğunu kaydetti.
Bienal mekânlarından ARENA, etkinlikler boyunca tartışmalar için forum işlevi görecek. Sih inancındaki kutsal kitabın hiç ara vermeden okunması ritüelinden esinlenildiği belirtilen Kapital okuması da bu mekânda eğitimli aktörler tarafından yapılacak.