‘80 GÜNDE DEVR-İ ALEM’ tiyatro sahnesinde

Eda Yılmayan

Edebi eserlerden tiyatroya uyarlamalar yapan ve Jules Verne hayranı olan Mark Brown, 80 Günde Devr-i Alem’i hem bir macera hem de bir komedi hikâyesi olarak sahneye taşıyor. Beş oyuncunun eserde yer alan tüm rolleri canlandırdığı oyunda karakterleri sahnede dinamik bir şekilde izliyoruz. Oyunda Phileas Fogg’u Can Albayrak, Passepartout’u Fazıl Aksakal, Aouda’yı Canan Maktal, Dedektif Fix’i Rojhat Özsoy, İngiliz Konsolosu Can Şıkyıldız oynuyor. Bay Fogg dışındaki tüm oyuncular oyunda yer alan diğer karakterleri de canlandırıyor.

Eser daha önce Kanada, Güney Afrika, Hindistan, ABD, İngiltere gibi ülkelerde oynandı. Oyunun Türkiye’de sahnelenmesiyle ilgili Mark Brown; eserin ilk kez yabancı bir dile çevrildiğini bu nedenle çok mutlu olduğunu belirtir ve metinde yer alan esprilerin Türkçeye nasıl yansıdığını merak eder. İyi bir çeviriyle sahnelenen oyunda oyuncuların hikâyenin hakkını verdiğini söyleyebiliriz. İzleyici metne aşina olsa da tiyatroda sürükleyici, Bay Fogg’un heyecanına ortak olduğu, tüm serüven boyunca eğlendiği bir yorumla karşılaşır.

Sahnede devleşen oyuncular

Dakikliği, planlı ve sade yaşamıyla tanınan Phileas Fogg dünyanın çevresini 80 günde dolaşabileceğini iddia eder ve üye olduğu kulüpteki arkadaşlarıyla bahse girer. Uşağı Passepartout da yolculuğunda kendisine eşlik eder. Birlikte üç kıta ve dört okyanus aşacaklardır. Trenlerden gemilere koşturacak hatta bir fille bile seyahat edeceklerdir. Fogg yolcuğa çıkmadan Londra’da bir haber yayılır. İngiltere Bankası’ndan yüklü miktarda bir para çalınmıştır. Londra gazeteleri tarafından hırsızın Bay Fogg olabileceği öne sürülür. Dedektif Fix, Fogg’un peşine düşer, kimliğini gizleyerek onu takip eder. Yakalama emri gelirse Bay Fogg’u hemen tutuklayacaktır. Ancak yakalama emri gelmez ta ki Bay Fogg İngiltere’ye ulaşıp bahsin bitmesine az bir süre kalana dek. Tüm oyuncuların sahnede gösterdiği güçlü performansın yanı sıra özellikle Dedektif Fix’i canlandıran Rojhat Özsoy ve Passepartout Fazıl Aksakal’ın sahnede devleştiklerini söyleyebiliriz. Dedektif Fix’i canlandıran Rojhat Özsoy’u sahnede dokuz farklı karakterle izliyoruz. Oyuncu sahnede her karakterin hakkını vererek oynuyor. Passepartout’u canlandıran Fazıl Aksakal ise oyunun belkemiğini oluşturuyor. Parisli bir uşağı sahneleyen oyuncu Fransız aksanıyla izleyiciyi adeta büyülemektedir.

Fogg yolculuğu sırasında yaşamını değiştirecek bir kadınla karşılaşır. Aouda’ya âşık olur ancak yolculuğunu tamamlamadan Aouda ile yakınlaşmaz. Prensiplerine o kadar bağlıdır ki ne olursa olsun dünya turunu 80 günde tamamlamalı, önüne çıkan her engeli aşmalıdır. Bay Fogg’u oynayan Can Şıkyıldız canlandırdığı karakterin kararlı ve net tutumunu duruşu ve oyunculuğuyla sahnede izleyiciye çok iyi geçirir.

İzleyici çocukluğuna dönüyor

Metnin tiyatroya uyarlanması zor görünse de Brown’un bu işin üstesinden büyük bir ustalıkla geldiği görülüyor. Çok zamanlı, çok mekânlı, engellerden oluşan ama bir yandan da sürükleyici bir o kadar da eğlendirici eser, izleyenleri çocukluğuna götürüyor. Pek çok farklı karakterlerle izleyici karşısına çıkan oyuncular canlandırdıkları her rolle seyircide iz bırakıyorlar. Güçlü oyunculukların yanı sıra oyunun yönetmeni, tasarımcıları, oyunda emeği geçen herkes seyirciyi Jules Verne’in macera dolu dünyasına ortak ediyor. İki perdede sahnelenen ve her yaştan seyirciye hitap eden oyun, sezon boyunca İstanbul Devlet Tiyatroları Sahneleri’nde izlenebilir.

Bilet fiyatları Tam: 18 Öğrenci 12 TL