ABD Başkanı’nın istekler listesi çok uzun: Trump ve Putin Helsinki’de görüşecek

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Donald Trump, bugün Finlandiya’nın başkenti Helsinki’deki özel zirvede bir araya gelecek. Trump’ın gündeminde Rusya’nın ABD seçimlerine müdahalesine yönelik iddialar, Suriye, nükleer silahsızlanma, Rusya’nın Ukrayna’daki askeri faaliyetleri ve Kuzey Kore konuları yer alacak. Putin’in gündeminde ise Kırım’ın ilhakının tanınması, yaptırımların kaldırılması ve ilişkilerin normalleştirilmesi olacak. Dört saat süreceği bildirilen zirve, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö’nün ev sahipliğinde gerçekleştiriliyor.

Zirvede nelerin konuşulacağı da belli oldu. Trump, “düşmanım değil, rakibim” dediği Putin’den, öncelikle nükleer programına son vermesi için Kuzey Kore’ye baskı yapılması konusunda yardım isteyecek. Trump, Rusya’nın Kuzey Kore’ye ekonomik destekte bulunmamasını ve bu kapsamda gizli olarak bu ülkeden kömür alınmamasını talep edecek. Trump’ın diğer bir hedefi de Suriye’de istikrarın sağlanması için Rusya’nın desteğini almak ve İran’ın bölgeden uzaklaştırılmasını sağlamak olacak.

Uluslararası terörizmle mücadelede Rusya’dan destek bekleyen ABD Başkanı, ayrıca Soğuk Savaş dönemi nükleer silahsızlanma anlaşmasının ihlaline de son verilmesini isteyecek. Hafta içinde Brüksel’de yapılan NATO Zirvesi’nde düzenlediği basın toplantısında Trump, daha önce eleştirdiği selefi Barack Obama zamanında yapılan diğer bir nükleer silahsızlanmayla ilgili anlaşmanın uzatılmasından yana olduğunu söylemişti.

Putin ne istiyor?
Putin ise öncelikle ABD ve Rusya arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesini ve Kırım’ın ilhakı ile Ukrayna’daki askeri faaliyetleri nedeniyle Rusya’ya uygulanan bazı yaptırım ve baskıların kaldırılmasını isteyecek. Kırım’ın ilhakının tanınmasını sağlamaya da çalışacak olan Putin ayrıca, Trump’ın “Rusya’nın 2016 ABD seçimlerine müdahale etmediği” yönünde yeni bir açıklama yapmasını talep edecek.

Helsinki zirvesi, Rusya’nın ABD seçimlerine müdahale ettiği yönündeki iddiaların alevlendiği ve müttefiklerin Washington ve Moskova arasındaki yakınlaşmadan endişe duyduğu bir dönemde gerçekleşmiş olacak.

Rusya’ya suçlama
Öte yandan ABD Adalet Bakanlığı, zirveden 3 gün önce 12 Rus istihbarat görevlisini 2016 başkanlık seçimleri sırasında bilgisayar korsanlığı yapmakla suçlandığı iddianameyi açıkladı. Demokratların zirveyi iptal etmesini istediği Trump, geri adım atmayarak programını devam ettirme kararı aldı. Ayrıca Trump’ın başta Almanya olmak üzere NATO ülkelerini yeterince savunma yapmamakla suçladıktan günler sonra yapılacak zirve, Avrupa’da Washington ve Moskova arasındaki yakınlaşma karşısında duyulan endişeyi daha da artırıyor.

Guardian: Putin kazanacak
İngiltere’de yayın yapan Guardian’ın köşe yazarlarından Natalie Nougayrede’e göre, zirvenin tek bir kazananı olacak. Nougayrede bu noktada “(Kazanacak) Arabayla golf sahasında dolaşan kişi (Trump) değil, Sibirya’da üstsüz at binerken fotoğrafının çekilmesinden hoşlanan adam (Putin)” ifadesini kullandı.

ABD Başkanı’nın müttefiklerini küçük düşürdüğünü, NATO’yu sorguladığını, “AB’yi muhtemelen Çin kadar kötü” diye tanımladığını belirten Nougayrede, “Elbette ki geriye kalan herkes kaybedecek” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’li ve Rus liderler daha önce de Helsinki’de bir araya gelmişti. Bunlar, 1975’te Gerald Ford-Leonid Brezhnev, 1999’da George Bush-Mihail Gorbaçov ve 1997’de Bill Clinton-Boris Yeltsin görüşmeleriydi.