ABD'de Süper Salı heyecanı

ABD, kasım ayında yapılacak 2020 başkanlık seçimlerine hazırlanırken, geride kalan 4 önseçime dair sonuçlar Demokratların Donald Trump’ın karşısına kimi çıkaracağına dair henüz net bir tablo sunmadı. Şimdi de gözler Amerikan seçim tarihinde özel bir yeri olan yarın yapılacak Süper Salı’ya çevrildi.

ABD’de başkanlık yarışı devam ederken, Güney Carolina’da yapılan Demokratların ön seçiminde eski Başkan Yardımcısı Joe Biden, rakiplerine fark atarak birinci oldu. ABD’de 3 Şubat’ta başlayan ön seçim takviminde 4’üncü sırada yer alan Güney Carolina’da, Demokrat aday adayları arasındaki yarışta anketlerdeki sonuç gerçekleşti. Iowa, New Hamsphire ve Nevada’da varlık gösteremeyen Biden, Güney Carolina’da rakiplerini geride bıraktı. Resmi olmayan sonuçlara göre Biden, oyların yaklaşık yüzde 48’ini aldı. İlk 3 eyaletin 2’sinde ipi göğüsleyen Senatör Bernie Sanders ise Güney Carolina’da oyların ancak yüzde 20’sini alabildi. Milyarder iş adamı Tom Steyer yüzde 11 ile üçüncü sırada kaldı ve yarıştan çekildiğini açıkladı. Sürpriz isimlerden Pete Buttigieg ise yüzde 8’de kaldı. Cumhuriyetçilerin yarıştaki adayı Başkan Donald Trump’a verdikleri desteğin bir göstergesi olarak Güney Carolina’daki Cumhuriyetçi Parti, eyalette ön seçim yapmama kararı almıştı.

3 Mart Salı günü Iowa, New Hampshire, Nevada ve Güney Karolina’da yapılan önseçimlerin ardından ilk büyük seçim günü olacak. Cumhuriyetçiler de aynı gün adaylarına oy verecek. Ancak Trump’ın karşısında iddialı bir rakip olmadığı için o gün dikkatler Demokratların kimi tercih edeceğine çevrilecek.

SÜPER SALI NEDİR?

Süper Salı, ABD’deki başkanlık adaylığı yarışının en önemli dönemeçlerinden birini temsil ediyor. Bu yıl 3 Mart’a denk gelen 14 eyaletin sandığa gittiği ön seçimin sonuçları büyük önem taşıyor. Genellikle, Süper Salı’dan çıkan sonuçların ardından özellikle çekişmeli yarışlarda aşağı yukarı hangi ismin partinin adaylığını kazanacağı da netleşmiş oluyor. ABD’de eyaletlerde Şubat ayında başlayan ön seçimlerin Haziran ayında tamamlanması öngörülüyor. Ancak, özellikle Süper Salı ve hemen takip eden iki hafta içinde yapılacak diğer ön seçimlerle birlikte adayın da Mart ortasında belli olacağı tahmin ediliyor.

HANGİ EYALETLERDE OY VERİLECEK?

ABD’de 14 eyalet ve bir bölge, toplamda bin 357 delege getirecek Süper Salı’da rekabete sahne olacak. Bu da adaylığı kazanmak için bin 991 delegenin gerekliliği göz önünde bulundurulduğunda önemli bir paya karşılık geliyor.

Kaliforniya’dan Maine’ye kadar ülke genelinde geniş bir yelpazeyi kapsayan Süper Salı seçimlerinde, Massachusetts, Texas, Oklahoma, Kolorado, Utah, Arkansas, Alabama, Minnesota, Kuzey Karolina, Virginia, Tennessee ve Vermont’ta aday tercihleri yapılacak. Amerikan Samoası’nda yaşayan Demokratlar da o gün oy verecek.

SÜPER SALI NEDEN ÖNEMLİ?

Demokrat cephede kimin adaylık ipini göğüsleyeceği belirsizliğini koruyor. Senatör Bernie Sanders Nevada’da önseçimlerde birinci geldi. Pete Buttigieg Iowa’da ilk sıraya yerleşirken New Hampshire’da ikinci oldu. Eski ABD Başkanı Joe Biden ise cumartesi günü Güney Karolina’da zafer elde ederek yarışta iddiasını korudu. Dolayısıyla Demokratların adayını belirleyecek delege sayısına büyük katkı yapabilecek Süper Salı bu isimlerden birinin şansını artırabilir.

3 Şubat'ta Iowa'da yapılan tartışmalı önseçimleri Buttigieg, Sanders'ı kıl payı geçerek kazanmış, 11 Şubat'ta New Hamsphire ve 22 Şubat'ta yapılan Nevada önseçimleriniyse Sanders kazanmıştı. Yarışta iddiasını koruduğu görülen Biden da Güney Karolina’da yapılan önseçiminlerde oyların yüzde 51’ni almıştı.

ABD’de önseçim sürecinde iki tip seçim yapılıyor: Parti toplantıları (caucus) ve sandık başına gidilerek yapılan seçimler (primary). ABD'de hangi eyalette "primary" olarak adlandırılan sandık başı seçimlerinin, hangi eyalette parti toplantıları sonucunda hangi adayın ne kadar oy aldığının belirlendiği "caucus"un tercih edileceğini bu iki partinin yönetimleri belirliyor.

Bu süreçte çok sayıda ve önemli eyalette aynı gün önseçimlerin yapıldığı "Süper Salı"da ortaya çıkan tablo özellikle Demokratlardaki manzarayı daha net gösterebilir

Öte yandan, Demokrat parti aday adaylarından eski South Bend belediye başkanı Pete Buttigieg’in yarıştan çekileceği bildirildi. Amerikan medyasında yer alan haberlere göre, Buttigieg’in Demokrat parti tabanında önemli bir yer tutan güney eyaletlerindeki siyahların oyunu cezbedemediği için adaylıktan çekilmeye karar aldığı kaydedildi.

Kaynak: AA, Independent