ABD Dışişleri Bakanı: Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki eylemlerinden derin endişe duyuyoruz

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Güney Kıbrıs'ta Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis ile görüşmesi sonrası yaptığı açıklamada Doğu Akdeniz'deki gerilime diplomasi yoluyla çözüm bulunması gerektiğini belirterek "Türkiye'nin bölgedeki eylemleri bizi derinden endişelendiriyor" dedi.

Pompeo "Bölge ülkeleri güvenlik, enerji ve karasularıyla ilgili sorunlara diplomatik ve barışçıl çözümler bulmalı" diye devam etti ve bölgede artan askeri gerginliğin "sadece transatlantik birliğin bölünmesini görmek isteyen düşmanların işine yarayacağını" belirtti.

Güney Kıbrıs'a kısa bir ziyarette bulunan Pompeo, "Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kendi münhasır ekonomik bölgesinde bulmuş olduğu hidrokarbon da dahil olmak üzere doğal kaynaklarını kullanma hakkı var" diye devam etti.

Pompeo ayrıca bölgedeki güvenlik iş birliğini güçlendirme çabaları kapsamında Güney Kıbrıs'ta yeni bir eğitim merkezi kurulacağını da duyurdu.

Merkezin ABD tarafından finanse edileceğini aktaran Pompeo, merkezin bölgedeki sınır güvenliği ve "silahsızlanma" konularında danışmanlık vereceğini aktardı.

Pompeo "Kıbrıs Kara, Deniz ve Liman Güvenliği Merkezi -CYCLOPS- adıyla kurulacak. Güvenlik iş birliği, bölgede değerlerimizi paylaşmayan ülkelerin yeni zemin arayışında olduğu bir dönemde daha çok önem arz ediyor. Bu maksatla ABD'nin, Rusya'nın buradaki limanlardaki para aklama eylemlerinden duyduğumuz endişeyi dile getirdim. Kıbrıs limanlarında duran Rus gemilerinin hepsinin Suriye'de insani görevler yapmadığını biliyoruz ve Kıbrıs'la bu endişelerimizi paylaştık" dedi.

ABD ay başında da Güney Kıbrıs’a 33 yıldır uygulanan silah ambargosunu kaldıracağını ve güvenlik işbirliğinin artırılacağını duyurmuştu.

AKINCI’DAN TEPKİ

Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ise Pompeo'nun adayı ziyaretinde kendisiyle görüşme planı yapmamış olmasını eleştirdi.

KKTC Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Barış Burcu, yaptığı yazılı açıklamada, ABD'nin Güney Kıbrıs Rum Yönetimine (GKRY) akredite Büyükelçisi Judith Garber'in, KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı'yı telefonla aradığını ve ABD Dışişleri Bakanı Pompeo'nun Kıbrıs'a kısa bir ziyarette bulunacağını ilettiğini belirtti.

Garber'in, zaman darlığı nedeniyle Pompeo'nun bu ziyaretinde sadece Kıbrıs Rum liderliği ile temasta bulunabileceğini ilettiği, bu tavrın yanlış anlaşılmamasını ve ABD'nin pozisyonunda herhangi bir değişiklik olmadığını da kaydettiği belirtilen açıklamada, "Bunun üzerine Cumhurbaşkanımız Mustafa Akıncı ABD Büyükelçisine, bunu yeni bir olumsuz gelişme olarak gördüğünü ve bu tavrı benimsemenin mümkün olmadığını belirtti." ifadesine yer verildi.

Cumhurbaşkanı Akıncı'nın, Pompeo'nun bir süre önce planlanan ve daha sonra iptal edilen Kıbrıs ziyareti programında Kıbrıs Türk tarafına geçerek kendisiyle görüşmesinin öngörüldüğünü hatırlattığı kaydedilen açıklamada, Akıncı'nın, ABD Büyükelçisine, Pompeo'nun iptal edilen ziyaretinin ardından şimdi yapacağı bu ziyarette bundan vazgeçilmiş olmasının ciddi bir yanlış olduğunu vurguladığı yer aldı.

Sözcü Burcu, şunları kaydetti:

"Kıbrıs'ta ve Doğu Akdeniz'deki sorunlara sadece Rum tarafı ile görüşerek ve tek taraflı bilgi alarak yardımcı olunamayacağını belirten Cumhurbaşkanımız, ABD'nin bu tavrının Rum tarafı için olumsuz yönde bir cesaretlendirme anlamına geleceğini vurguladı. Bunun, sorunların çözümüne yardımcı olmak iddiasındaki Amerikan diplomasisi için de ciddi bir yanlış olduğunu, Kıbrıs'ın eşit ortağı konumundaki Kıbrıs Türk tarafı ile görüşmemenin çok ciddi bir yanlış ve eksiklik olduğunu dile getiren Cumhurbaşkanımız, ABD'nin bu tutumunu Kıbrıs Türk halkının kabul edemeyeceğini Büyükelçiye açıklıkla iletti."

Yapılan telefon görüşmesinden kısa bir süre sonra ABD Büyükelçiliğinin Cumhurbaşkanlığı ile yeniden temas kurduğu belirtilen açıklamada, zaman darlığı gerekçesiyle Pompeo'nun Kıbrıs'ta bulunduğu sürede Akıncı ile telefon görüşmesi yapabileceğinin iletildiği ifade edildi.

Açıklamada, "Cumhurbaşkanımızın, Lefkoşa'ya kadar gelip Rum liderle görüşecek olan ABD'nin önemli bir yetkilisinin çok kısa bir mesafede bulunan Kıbrıs Türk tarafına daha önceki dönemde ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin yaptığı gibi gelmek yerine telefon görüşmesi önermesini doğru bulmadığı ABD Büyükelçisine aktarıldı. ABD Büyükelçisine, Pompeo’nun kendinden önceki Dışişleri Bakanlarından Kerry’nin yaptığı gibi, Kıbrıslı Türk liderle görüşmesinin doğru tavır olacağı bir kez daha belirtilerek, telefon görüşmesinin yeterli ve uygun bulunmadığı aktarıldı." ifadeleri yer aldı.