ABD ve Rusya silah kontrolünü sağlamakta zorlanıyor: Çekişmeli anlaşma
ABD Başkanı Trump, Rusya’yla ilişkilerini etkileyecek yeni bir karar aldı. Trump, Açık Semalar Anlaşması’ndan çekileceklerini duyurdu. Duma’dan, Rusya’nın anlaşmadan çıkma ihtimaline karşı bir planın olduğu açıklandı. BM, Trump’ı bu kararından ötürü ‘silah kontrol rejimini erozyona uğratmak’ ile suçladı
ABD Başkanı Donald Trump, Rusya’nın sorumluluklarını yerine getirene kadar, Açık Semalar Anlaşması’ndan çekileceklerini açıkladı. Rusya ve ABD, silah kontrolünü gözlemlemeyi kolaylaştırmak amacıyla silahsız keşif uçuşlarına izin veren Açık Semalar Anlaşması’nı imzalayan 34 ülke arasında yer alıyor.
Trump, Michigan eyaletine yapacağı ziyaret öncesi Beyaz Saray’ın bahçesinde gazetecilere açıklamada bulundu. Söz konusu anlaşmadan çekileceklerini duyuran Trump, “Rusya ile ilişkilerimiz çok iyi ancak Rusya bu anlaşmaya uymuyor. Rusya, sorumluluklarını yerine getirene kadar anlaşmadan çekileceğiz” dedi. Bunun yeni bir anlaşma için ‘fırsat’ olduğunu söyleyen Trump, “Biz bu anlaşmadan çıktığımızda Rusya’nın geri geleceğini ve bir anlaşma yapmak istediklerini söyleyeceklerini düşünüyorum” açıklaması yaptı.
Rusya, ABD’nin anlaşmadan çıkması durumunda yeni bir planları olduğunu duyurdu. Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma’nın Dışişleri Komitesi Başkanı Leonid Slutskiy, “Rusya’nın elinde, Amerikalıların ASA’ya yönelik adımlarına tepki planı var. Gerçi anlaşma çok taraflı. Eminim, tamamen ulusal güvenliğimizi koruma amacına uygun dengeli bir karar alacağız” dedi.
ABD’nin Avrupa kıtasındaki askeri güvenlik sistemini riske attığını belirten Slutskiy, “Rusya’ya yönelik anlaşmayı ihlal ettiği yönündeki suçlamalar asılsız. Aynı zamanda ABD, ona yönelik benzer şikayetleri çözüme kavuşturmayı reddediyor. Bu, ABD idaresinin Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’nı yıktıktan sonra silahlanma kontrolü alanındaki anahtar anlaşmaları yıkma yönünde yeni bir adımı olacak” diye konuştu.
BM’DEN TEPKİ
Birleşmiş Milletler (BM), ABD’nin silah kontrolünü denetleyen anlaşmadan çekilmesinin ABD-Rus silah kontrol rejimini ‘erozyona’ uğrattığı yönünde tepki verdi. BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, ‘’ABD-Rus silah kontrol rejiminin erozyonundan endişe duyuyoruz. Alternatifi olmadan bu tür anlaşmalardan çekilmek tehlikeli. Yeni silahlanma yarışı gibi istikrarsızlaşmaya neden olacak sonuçlar doğurabilir ve yanlış hesaplamalara neden olabilir” açıklaması yaptı.
ANLAŞMA NEDİR?
Rusya ve ABD, askeri faaliyetlerde şeffaflığı teşvik etmek, silah kontrolünü ve diğer anlaşmaları gözlemlemeyi kolaylaştırmak amacıyla silahsız keşif uçuşlarına izin veren Açık Semalar Anlaşması’nı imzalayan 34 ülke arasında yer alıyor.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) coğrafyasında ‘güven ve güvenlik artırıcı önlem’ olarak öngörülen ve 1992’de imzaya açılan Açık Semalar Anlaşması’nın tarafları arasında Türkiye de bulunuyor.