Açlık yurttaşın peşine düştü
Gıda masraflarıyla birlikte açlık da artıyor. BİSAM’ın raporuna göre kasımda açlık sınırı 13 bin 745 TL’ye yükseldi, yoksulluk 48 bin liraya yaklaştı. Günlük dengeli ve sağlıklı beslenmek için ise 458 TL’ye ihtiyaç var.
Ekonomi Servisi
Enflasyonun yükselişi ve alım gücündeki düşüşle birlikte açlık da yoksulluk da yurttaşların peşini bırakmıyor. Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi’nin (BİSAM) Kasım 2023 raporuna göre açlık sınırı 13 bin 745 liraya, yoksulluk sınırı 47 bin 544 liraya yükseldi. Dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için aylık yapması gereken zorunlu harcama tutarı 13 bin 745 lira. Bu harcama tutar sadece gıda için yapılması gereken minimum tutar.
Sağlıklı beslenmek için her aile ferdinin alması gereken kalori miktarının farklılık gösterdiğine dikkat çekilen BİSAM açıklamasında, “Yetişkin bir erkeğin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için tüketmesi gereken gıdaların aylık karşılığı 3.753 liradır. Bu değer yetişkin bir kadın için 3.603, 15-18 yaş bir genç için 3.860, 4-6 yaş arası bir çocuk için 2.528 liradır. Sağlıklı bir biçimde beslenmenin toplam aile bütçesine maliyeti ise 13 bin 745 lira olarak tespit edilmiştir. Bu tutar söz konusu ailenin sadece gıda için yapması gereken zorunlu harcama tutardır. Eğitim, sağlık, barınma, eğlence, ısınma, ulaşım gibi giderler ile birlikte bir ailenin yapması gereken harcama tutarı 47 bin 544 liraya ulaşmaktadır” ifadelerine yer verildi.
EN YÜKSEK HARCAMA SÜT VE ÜRÜNLERİNDE
Günlük harcamalarda Kasım 2023’te en yüksek maliyet grubunun 152,52 liralık harcamayla süt ve süt ürünlerinin oluşturduğu belirtilen raporda et, tavuk ve balık grubu için yapılması gereken minimum günlük harcama tutarı ise 88,27 olarak kaydedildi. Bu tutar sebze ve meyvede 97,71 liraya ulaştı, ekmekte 33,38 lira olarak hesaplandı. Katı yağ ve sıvı yağ için 26,88 liralık günlük masraf, yumurta için 9.81, şeker, bal, reçel ve pekmez içinse 12,06 lira günlük harcama yapılması gerektiği belirtildi. Toplam günlük harcama gereksinimi 458 lira olarak hesaplandı.
∗∗∗
ÜRETİCİ ENFLASYONU YÜKSEK
Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) düşüş eğiliminde gözüküyor ancak hâlâ oldukça yüksek. Endeks kasımda, aylık bazda yüzde 0,95 azalırken, yıllık bazda yüzde 50,47 yükseldi. Endekste bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 43,56 artış ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 77,98 yükseliş gerçekleşti. Sektörlerde bir önceki aya göre, tarım ve avcılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 0,72 azalış, ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 1,18 azalış ve balık ve diğer balıkçılık ürünlerinde yüzde 10 azalış gerçekleşti. Ana gruplarda bir önceki aya göre tek yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 0,49 azalış, çok yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 6,79 azalış ve canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yüzde 2,92 artış gerçekleşti. Aylık Tarım-ÜFE'ye göre 3 alt grup daha düşük, 11 alt grup daha yüksek değişim gösterdi. Bir önceki aya göre azalışın yüksek olduğu alt gruplar yüzde 17,92 ile tropikal ve subtropikal meyveler ve yüzde 3,05 ile çeltik oldu. 90 maddeden 40’ının ortalama fiyatında azalış, 46 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
∗∗∗
