Afganistan'da Taliban'ın ilerleyişini durduramayan Gani liderliğindeki hükümet haftalar sonra ilk kez Taliban'a karşı güvenlik planları olduğunu açıkladı. Ancak bu planların uygulanabilirliği tartışmaya açık.

Afgan hükümeti Taliban’a seyirci

DIŞ HABERLER SERVİSİ

Taliban güçleri Afganistan'da herhangi bir hükümet ve ordu güçleri yokmuşçasına ilerleyişini sürdürürken Devlet Başkanı Eşref Gani, haftalardır süren sessizliğinin ardından ilk kez Taliban'ı durdurmaya dönük planları ve hedefleri açıkladı. Afganistan Meclisi'nde konuşan Gani, ülkede kötüleşen güvenlik durumunun ABD'nin ani çekilme kararından kaynaklandığını ifade etti.

MECLİS'TEN ONAY

"Mevcut durum uluslararası birliklerin ani çekilme kararından kaynaklanıyor. Son üç aydır beklenmedik bir durum yaşıyoruz. Durumu altı ay içinde kontrol altına alacak bir güvenlik planı üzerinde çalışıyoruz ve bu planı ABD de destekliyor" diyen Gani, söz konusu altı aylık plana ilişkin bilgi vermedi. ABD yetkilileriyle Taliban güçleri arasında Katar'ın başkenti Doha'da yapılan barış görüşmelerine de değinen Gani, "Güvenlik durumu kontrol altına alınmadan Taliban barış için masaya oturmayacak" dedi. Afganistan Meclisi ise Gani'nin konuşmasının ardından güvenlik planına tam desteklerini ifade eden ortak bir bildiri yayımladı. Taliban ise Devlet Başkanı Gani'nin suçlamalarını reddetti. Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahit, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Savaş ilanları, suçlamalar ve yalanlar Gani'nin hükümetinin hayatını uzatamaz. İnşallah onun vakti doldu" ifadelerini kullandı.

ÇİN'E İŞARET ETTİ

Eski Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai, Rusya'nın resmi yayını Russia Today'e verdiği röportajda ABD askerlerinin ülkede yol açtığı felaketleri değerlendirdi. "ABD Afganistan'dan çekilmeye karar verdiğinde değil terörle mücadele adı altında Afgan evlerini bombalamaya başladığı zaman kaybetti" diyen Karzai, 2001 işgalinde halkın desteğiyle ABD'nin Taliban'a karşı savaşında "acil başarı" elde etmesini sağladığını ifade etti. Karzai, bu sürecin tamamen bir yanılsama olduğunu ifade ederek, "Amerikalılar Afgan köylerini ve evlerini bombalamaya, insanlarımızı yaralayıp öldürmeye ve evleri yıkmaya başladı. Taliban'a karşı savaşmak adına Afgan halkına karşı uygulanan bu şiddet beni Taliban'a kardeşimiz demeye yöneltti" ifadelerini kullandı. Eski Devlet Başkanı Karzai, Afganistan'ın acilen tüm ülke üzerinde yetki sahibi bir hükümete ihtiyacı olduğunu belirtti. Afganistan'ın geleceğine dair umutların artık ABD gibi bazı "uzak süper güçlere" bağlanmadığını dile getiren Karzai, Rusya, Hindistan ve Çin gibi ülkelerin "istikrar için müttefikler" olarak görülmesi gerektiğini kaydetti.

PİLOTLAR HEDEFTE

Öte yandan Taliban, ülkenin en büyük ikinci kenti Kandahar başta olmak üzere Herat ve Leşker Gah kentlerini kuşatmış durumda. Ülkedeki işgalci ABD güçlerine yardım eden Afganları hedef alan saldırılar da düzenlemeye devam eden Taliban, Afganistan Hava Kuvvetleri'ne çalışan pilotları da hedef aldı. Afgan hükümet yetkilileri Reuters haber ajansına verdiği demeçte, son aylarda en az yedi Afgan pilotun üssü dışında suikaste uğradığını söyledi.

***

Taliban'ın hedefindeki kadınlar gelecekten kaygılı

Afganistan'daki kadınlar ise Taliban'ın ilerleyişinden endişeli. Taliban geçen ay basına verdiği demeçte, kadınların toplumsal yaşamda gözle görülür hale gelmesiyle ilgili bir sorunları olmadığını iddia etse de ele geçirdiği Afgan kentlerinde kadınlar birçok kısıtlamalarla karşı karşıya. Evden ayrılmalarına, çalışmalarına izin verilmeyen kadınlar sokakta tamamen çarşaf giymek zorunda. ABD'nin resmi yayını Voice of America'ya (VOA) konuşan Afgan kadın voleybol antrenörü Zehra Fayazi, “Afganistan’da yeni nesil Taliban’ın aşırı ideolojisini kabul edebilecek bir nesil değil. Umarım oluşan yeni durum Afgan toplumu ve özellikle de kadınlar için kabul edilebilir olur” dedi. Kabil bölge yetkilisi Habiba Sadeqi ise “Korkumuz Taliban’ın aynı ideolojiyle aynı barbarlıkla ve acımasızlıkla önceki yıllarda olduğu gibi geri gelmesi. Umarız, barış görüşmeleri toplumun hiçbir kesimi için kısıtlayıcı kurallar getirmez, özellikle de kadınlar ve çocuklar için” diye konuştu. Kabil Kateb Üniversitesi öğretim görevlisi Razia Danesh ise “Kadınların en büyük endişesi hayatın bütün alanlarında seçme hakkı. Evden dışarı çıkmaktan, en basit ihtiyaçlarını karşılamaya kadar, eşlerini seçmekten çalışmaya ve daha fazlasına kadar. Kadınlar, Taliban geri gelirse evde hapsedileceklerinden ve bir daha güneşi göremeyecek olmaktan endişeliler. Taliban, Afgan kadınlar için hiç umut bırakmıyor” görüşlerini paylaştı.