103 yurttaş, Giresun Çanakçı’dan geçerek Görele’den Karadeniz’e dökülen dere üzerine yapılacak beşinci HES projesinin ÇED olumlu kararını iptali için dava açtı. Yurttaşlar, “Bakanlık şirketin proje dosyasından başka inceleme yapmadan olumlu karar verdi” dedi.

Alabalıklar ve su samurları ölecek
Fotoğraf: BirGün

Nurcan GÖKDEMİR

Görele (Çanakçı) Deresi üzerine yapılmak istenen 5’inci HES projesinin iptali ve ÇED raporunun yürütmesinin durdurulması istemiyle 103 yurttaş, Ordu İdare Mahkemesi’ne dava açtı.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı aleyhine açılan davada Giresun’un Çanakçı İlçesi’nden geçen Görele Deresi üzerinde kurulacak 11,320 MW kurulu güce sahip Görele Regülatörü ve Hidroelektrik Santralı projesine ilişkin ÇED olumlu kararının iptali istendi.

Bakanlığın proje tanıtım dosyasını yeterince değerlendirmeden, çevrenin koşullarını dikkate ÇED olumlu karar verdiği ifade edilen dava dilekçesinde, “Projenin çevrede yaşayan insanların yaşam alanları, bitki ve diğer canlıların yaşamları üzerinde yaratacağı olumsuz durumlar, projenin doğal bitki örtüsüne, flora ve faunaya vereceği zararlar çevre, doğal yaşam ve ekosistem üzerinde yaratacağı tahribat dikkate alınmamıştır” denildi.

BALIK NESLİ TÜKENECEK

Görele Deresi üzerinde dört tane HES bulunduğuna dikkatin çekildiği dilekçede, şunlar kaydedildi: “Görele Deresi yatağı toplam 35 km’dir. Projenin regülatör ve HES arasındaki mesafe dere yatağının kıvrımlı olması sebebiyle 7 km civarındadır. Bu 7 km’lik kısmında çok sayıda doğal göl bulunmaktadır. Bu proje ile doğal göller de yok olacaktır. Yılın dokuz ayında yüzde 11 ve Mart ayında yüzde 21,1, Nisan ayında yüzde 24,9, Mayıs ayında ise yüzde 14,5 miktarda cansuyu bırakılacağı belirtilmiş olup bu durumda göller kuruyacak ve deredeki canlı yaşamı büyük oranda tehlikeye düşecektir. Toplu balık ölümleri ile birlikte balık nesli tükenecektir. Dere yatağının eni ortalama 30 metre olup yaklaşık 210 dönüm dere yatağı bataklık ve kanalizasyona dönecektir. Toplamda çalışır durumda beş adet HES olduğunda dere yatağının yüzde 33’lük bir kısmı tünellerle bypass edilecektir. Söz konusu ÇED raporunda Görele Deresi’ne verilen toplam zarar bütüncül olarak incelenmemiştir.”

Fotoğraf: BirGünFotoğraf: BirGün

ŞİRKET DİKKATE ALINDI

Görele Deresi’nde kırmızı benekli alabalık ile Avrasya Su Samuru-Lutra Lutralar’ın yaşadığının belirtildiği dilekçede, HES projelerinin bu hayvanların yok olmasına neden olabileceği vurgulandı. Dilekçede, bakanlığın ÇED olumlu kararını verirken olumsuzlukları dikkate almadığı sadece şirketin hazırladığı proje tanıtım dosyasının esas alındığı da ifade edildi. Bu kararın Anayasa, Çevre Kanunu, ÇED Yönetmeliğine aykırılık oluşturduğu projeden elde edilecek enerjinin ekonomik değerinin toplumsal fayda açısından çok düşük kaldığı da belirtildi.

YIKIM PROJESİ

Davacı yöre halkının “yıkım projesi” olarak nitelendirdiği HES projesinin büyük tahribat oluşturacağı, inşaatın devam etmesi ve yargı süreci devam ederken tamamlanması halinde çevre üzerinde ileride telafisi mümkün olmayan sonuçların doğma ihtimali bulunduğuna da dikkat çekildi. Bu nedenle öncelikle ve acilen yürütmenin durdurulması kararı verilmesi istendi.