Gericilerin hedef almasının ardından AKP’nin geçen yıl resmen çekildiği İstanbul Sözleşmesi, Birleşik Krallık’ta dün itibariyle yürürlüğe girdi. İngiltere sözleşmedeki göçmen kadınlarla ilgili maddeye çekince koyarken Türkiye’de ise sözleşme hâlâ hedefte.

Ankara vazgeçse de sözleşme büyüyor
Fotoğraf: Meltem Ulusoy/csgorselarsiv.org

Haber Merkezi

Türkiye’nin, gericilerin talebi üzerine AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tek imzasıyla çekildiği İstanbul Sözleşmesi Birleşik Krallık’ta dün itibariyle yürürlüğe girdi. Türkiye 1 Temmuz 2021’de sözleşmeyi tek taraflı feshetse de geçen süre içinde gericilerin nefreti dinmedi. Gericiler düzenledikleri ‘nefret’ mitinglerinde İstanbul Sözleşmesi’ni hedef almayı sürdürürken AKP iktidarı da bundan geri kalmadı, Sözleşme’den çıkıldıktan sonra cinayetlerin ‘azaldığını’ iddia etti. Türkiye’de kadınları ve çocukları koruyan İstanbul Sözleşmesi’ne karşı nefret büyürken İngiltere, İskoçya, Kuzey İrlanda ve Galler’den oluşan Birleşik Krallık ise sözleşmeyi yürürlüğe koydu. İngiltere’nin sözleşmenin yürürlüğe girmesinden 8 yıl sonra onaylaması ise dikkat çekti.

GÖÇMENLERDE ÇEKİNCE

Birleşik Krallık bu yılın ilk aylarında, kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddet ve ev içi şiddetin önlenmesi ve bunlarla mücadeleye dair referans noktası olan İstanbul Sözleşmesi’ni onayladı. Anlaşma 1 Kasım itibariyle yürürlüğe girdi. Ancak hükümet, göçmen kadınları koruma yükümlülüğünün dışında kalmak için sözleşmenin 59. Maddesi’ne çekince koydu. Uluslararası Af Örgütü Birleşik Krallık Şubesi Direktörü Sacha Deshmukh yayımladığı açıklamada şunları kaydetti: “Hükümet sözleşmenin 59. Maddesine sessiz sedasız çekince koyarak, ülkede yaşayan en savunmasız durumdaki kadınların bir kısmını, yani göçmen kadınları yüz üstü bırakmaya devam ediyor. Göçmen kadınlara destek ve koruma sağlamak zorunda olmamak, bazı kadınlar göç statüleri nedeniyle ayrımcılığa maruz kalmaya devam ettiği için, şiddetten kurtulanlara yönelik iki aşamalı destek sistemini fiilen pekiştirmektedir. Hükümet acilen bu madde üzerindeki çekinceyi kaldırmalı ve ihtiyaç duyan tüm kadınlara eşit koruma sağlamalıdır. Nereli olduklarına bakılmaksızın tüm kadınlar şiddete karşı korunmayı hak eder.”

PROGRAM YETERSİZ

Hükümetin bu adımı atmak için yaz aylarında sona eren Göçmen Kadınlara Destek adlı pilot programdan çıkacak verileri beklediği iddia edildi. Pilot program, kamu fonlarından yararlanma hakkı olmayan kadınlara destek sağlamayı ve ihtiyaçlarıyla ilgili kanıt toplamayı öngören Ev İçi İstismarla Mücadele Yasası’nın bir parçası olarak oluşturuldu. Programın sınırlı süresi ve kaynakları, ihtiyaç duyan tüm kadınlara destek sağlamak için yeterli değil.

***

SÖZLEŞME TÜRKİYE’DE HEDEFTE

AKP iktidarı 1 Temmuz 2021’de İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararına karşı kadınlar sokaklara çıkmıştı. Çekilme kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle çok sayıda dava açılmıştı. Danıştay 10. Dairesi, iptal ve yürütmenin durdurulması istemini 2’ye karşı 3 oyla reddetmişti. Ancak ne AKP’nin ne de gericilerin İstanbul Sözleşmesi’ne karşı nefreti bitmedi. Düzenlenen nefret mitinglerinde sözleşme hedef alındı.