Asuri-Keldani “soykırımı”nı tanıma girişimi
Fransız Senatosu Osmanlı’nın son dönemlerinde Asuri ve Keldanilere “soykırım” yapıldığına dair karar aldı. Fransız hükümeti “soykırım” tezine karşı Ankara tepkili.
Fransız parlamentosu 1915-1918 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde Asuriler ve Keldanilere "soykırım" yapıldığına dair karar aldı. DW'den Kayhan Karaca'nın haberine göre girişim ilk olarak parlamentonun üst kanadı olan Senato'da gündeme geldi. Senato'da çoğunluğu oluşturan sağ eğilimli Cumhuriyetçiler (LR) partisine mensup 76 senatör tarafından sunulan "1915-1918 döneminde Asuri ve Keldanilere Yönelik Soykırımın Tanınması" başlıklı karar tasarısı 2'ye karşı 300 oyla kabul edildi.
Tasarıda hükümete, "1915-1918 yılları arasında Osmanlı makamları tarafından 250 binden fazla Asuri ve Keldaniye yönelik kitlesel imhayı, sürgünü ve kültürel mirasının ortadan kaldırılmasını soykırım olarak tanıması," "bu soykırımı açıkça kınaması" ve "her yıl 24 Nisan gününü Ermeni soykırımını ve Asuri-Keldani soykırımını anma günü ilan etmesi" çağrısında bulunuluyor.
Doğu Hıristiyanları yükümlülüğü
Karar tasarısının mimarı olan LR grubu üyesi Marsilya senatörü Valérie Boyer, oylama öncesi genel kurulda yaptığı konuşmada, 1915-1918 döneminde Osmanlı İmparatorluğu topraklarında yaşayan "2,5 milyon Hıristiyan'ın fiziksel, kültürel ve dinsel soykırım kurbanı olduğunu" savundu.
Fransa'nın, Kanuni Sultan Süleyman ile Fransa Kralı 1. François arasında imzalanan kapitülasyonlardan bu yana "Doğu Hıristiyanlarını koruma rolü olduğunu" dile getiren Boyer, "Fransa bu tarihsel ve manevi yükümlülüğüne sadık kalmalıdır" dedi.
Hükümet "soykırım" kararına karşı
Oturumda söz alan Dış Ticaret Bakanı Ollivier Becht ise Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve hükümetinin tasarıyı desteklemedikleri mesajı verdi. Tarihin tarihçilere bırakılması gerektiğini belirten Fransız Bakan, 1915 olayları ile IŞİD kurbanları arasındaki paralelliğe de karşı çıktı.
Ankara tepki gösterdi
Senato'da geniş oyçokluğuyla kabul edilen, ancak hukuksal planda bağlayıcılığı olmayan karara Ankara'dan tepki gecikmedi. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Tanju Bilgiç, "Türkiye'nin kimseden tarih dersi almaya ihtiyacı yoktur. Fransa Senatosu, başkalarına tarih dersi vermek yerine, kendi tarihine bakmalıdır" dedi.