Atina’da bayram Avrupa’da hüzün

Yunanistan’ın Troyka’nın tüm baskılarına karşı kemer sıkma önlemlerinin sürmesini öngören taslağın oylandığı referandumda yüzde 61 gibi ezici bir çoğunlukla ‘Hayır’ demesi ülkede bayram havası estirirken, Avrupalı liderler ve sermaye temsilcileri adeta ‘yas’ ilan etti.

Halk pazar günkü sandık zaferini kutlamaya devam ederken, sabah saatlerinde Maliye Bakanı Yanis Varufakis, Twitter adresinden “Artık Bakan değilim! (Minister No More!)” diyerek istifa ettiğini duyurdu.
Auro Bölgesi’nin baskısıyla istifa ettiğini, ancak ülkesine ve Başbakan Aleksis Çipras’a yardımcı olmak için çalışacağını söyleyen Varufakis kendi sitesinde yayımladığı açıklamada, “Kreditörlerin tiksintisini de gururla taşıyorum” dedi.

‘Bir arada çalışacağız’
Varufakis, şu ifadeleri kullandı; “Bazı Auro Grubu üyelerinin ve muhtelif ’ortaklarının’, toplantılarında ‘olmamam’ yönündeki tercihlerinden haberdar edildim. Bu tercihin hayata geçmesi, Başbakan’ın bir anlaşmaya varabilmesine yardımcı olabileceğini değerlendirdiği bir fikir. Bu nedenle Maliye Bakanlığı görevimden ayrılıyorum. Çipras’ın Yunan halkının referandumla sunduğu desteği arzu ettiği biçimde kullanmasına yardım etmeyi görev biliyorum. Sol’un insanları olarak bizler, bir ofisin sunduğu ayrıcalıkları umursamadan nasıl bir arada çalışabileceğimizi biliyoruz. Başbakan Çipras, yeni Maliye Bakanı ve hükümetimize tam desteğimi sunuyorum.”
Varufakis’in istifasının ardından göreve Euclid Tsakalotos’un geldi. Nisan ayının sonundan bu yana kreditörlerle müzakere masasına oturan Tsakalotos’un yaklaşık 10 yıldır SYRIZA üyesi olduğu belirtiliyor. Varufakis de istifa ederken, “Ben ayrılıyorum ve sizi yarın Tsakalotos’la göreceğim” demişti.

Günün konusu Merkel
Öte yandan sonuçların ardından telaşa kapılan Avrupa Birliği’nde ilk adım AB Konseyi Başkanı Donald Tusk’tan geldi. Neticenin ‘keder verici’ olduğunu belirten Tusk, Auro Bölgesi liderlerini acil olarak topladı. Tusk, “Yunan ekonomisinin toparlanması için zorlu önlemler ve reformlar kaçınılmazdır. Şimdi Yunan makamlarının inisiyatiflerini bekleyeceğiz” dedi.‘Hayır’ sonucunun ardından gözlerin çevrildiği Almanya Başbakanı Angela Merkel ile de ilk kez görüşen Başbakan Çipras, bugün düzenlenecek AB liderleri zirvesine yeni teklifle katılacağını söyledi. İki liderin bu konuda anlaştığı belirtilirken, Merkel’in Yunanistan liderine öfkeli olduğu belirtildi. Merkel’in partisi Hristiyan Demokrat Birlik’in Merkez Yürütme Kurulu toplantısında Çipras’ı kastederek “Göz göre göre ülkesini duvara toslatacak” dediği kaydedildi.
Dünya basınında Angela Merkel’in yorgun ve ‘dağınık’ görüntüsü günün konusu oldu.

Telefon trafiği
Merkel ve Çipras’ın ardından liderler arasında tam bir telefon trafiği yaşandı. Çipras’ın Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile telefonla konuştuğunu bildirilirken, daha sonra Hollande da Merkel ile görüştü. Akşam saatlerinde bir araya gelen Hollande ve Merkel müzakere kapısının açık olduğunu ancak Atina’dan teklif beklediklerini kaydetti.
Öte yandan, Almanya’da tepkiler Merkel ile sınırlı kalmazken Hıristiyan Birlik Partileri Parlamento Grup Başkanvekili Michael Fuchs, Çipras’ın ‘felakete neden olduğunu’ iddia etti. Fuchs “Çipras’ın şimdi bu durumu nasıl toparlayacağını düşünmesi gerekiyor. Önümüzdeki 48 saat içinde bu konuya bir çözüm bulunması imkânsız” dedi. Almanya Ekonomi Bakanı Sigmar Gabriel de “Çipras Yunanistan ve Avrupa’nın anlaşma yolundaki son köprüyü de yıktı” açıklamasında bulundu.

“Auro Bölgesi’nden çık”
Referanduma en sert tepkilerden biri Avrupa Parlamentosu (AP) Başkan Yardımcısı Alexander Graf Lambsdorff’dan geldi. Lambsdorff, Yunanistan’ın Auro Bölgesi’nden çıkmasını istedi. Lambsdorff, bunun ‘Avrupa Birliği’nin on yıllardır başarısında etkili olan uzlaşma kültürünü kimsenin ihlal edemeyeceğini ortaya koyacağını’ savundu.

‘İnsani yardım düşünülmeli’
Sonuçların açıklanmasının ardından konuşan Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz, referandumdan önce de Yunanistan’a gözdağı vermek için dillendirilen ‘felaket senaryolarını’ hatırlattı. Schulz, Yunanistan’da bankaların bir-iki gün içinde açılmasının çok zor ve tehlikeli olduğunu ve bundan sonra Yunanistan için insani yardım seçeneğinin düşünülmesi gerektiğini ifade etti. Schulz ayrıca, “Birisi yeni bir para birimi isterse, otomatikman avrodan çıkar” ifadesini de kullandı.

Venezuela ve Küba’dan tebrik, Rusya’dan destek
AB liderlerinin cendereye aldığı Yunanistan’a destek Küba, Venezuela ve Rusya’dan geldi.

Venezuela lideri Nicolas Maduro, Çipras’ı kutlarken Maduro “Bu zafer IMF’nin mali terörüne karşı kazanılmıştır. Çok Yaşa Yunanistan” dedi. Küba lideri Raul Castro ise seçim sonuçlarının, halkın Yunan hükümetinin izlediği politikalara desteğinin ispatı olduğunu söyledi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de Başbakan Aleksis Çipras’ı arayarak “Rusya’nın Yunanistan halkı yanında yer alacağından şüpheniz olmasın” mesajını iletti. Ancak, Putin’in basın danışmanı Dmitriy Peskov aracılığıyla yapılan açıklamada, iki ülke arasında Yunanistan’a mali yardım yapılması konusunda şu anda herhangi bir görüşme yapılmadığı belirtildi.