Attıkları her adım Cumhuriyet karşıtı

Mustafa BİLDİRCİN

Laiklik Meclisi’nin, “2023 Yılı Laiklik İhlalleri Raporu” yayımlandı. Raporda, büyük bölümü iktidar eliyle yürütülen Cumhuriyet karşıtı faaliyetler sıralandı. İktidarın, “Türkiye Yüzyılı” söylemiyle 100 yıllık Cumhuriyet’i topyekun silmeye çalıştığının savunulduğu raporda, “Başta Milli Eğitim Bakanlığı olmak üzere, hükümet bünyesinde artan dinci gerici düzenlemeler ve hilafet çağrıları ile artan laiklik ve Cumhuriyet karşıtı faaliyetler ve söylemler, siyasal iktidarın yerleştirmeye çalıştığı rejimin niteliklerini açıkça ortaya koymaktadır” denildi.

Raporda, iktidarın Anayasa ve yasaları tanımadığı savunuldu. Bu kapsamda Türkiye’de yargı, eğitim, siyaset ve toplumsal yaşamda yasaların hiçe sayıldığı kaydedildi. Laiklik Meclisi, AKP döneminde Türkiye’nin, laiklik karşıtı faaliyetler, düzenlemeler ve söylemlerle karşı karşıya kaldığını vurguladı. Toplam 70 sayfadan oluşan rapor, kamuoyunda gündem yaratan 479 maddeden oluştu. Rapordaki hak ihlallerin sayısı, Türkiye’de günde neredeyse iki kere laikliğin hedef alındığını yüzlere çarptı.

Meclis’in çalışmasında, Türkiye’deki Cumhuriyet’i hedef alan uygulamalar ile laiklik karşı faaliyetler kurumlara göre sıralandı. Çalışmada bakanlıklar, belediyeler, üniversiteler ve yasama faaliyetleri eliyle yürütülen gerici uygulamalara yer verildi. Türkiye’de iktidar eliyle yaratılan mevcut tabloyu tüm çıplaklığıyla ortaya seren çalışmada öne çıkan bazı başlıklar şunlar oldu:

MAHKEME KARARLARI

• Erzincan Cumhuriyet Başsavcılığı, hilafet çağrısı ile bilinen imam Halil Konakcı’nın, başında takkeyle Erzincan Valisi Mehmet Makas’ı makamında ziyaret etmesine yönelik yapılan suç duyurusuna bir hafta içinde takipsizlik kararı verdi. (1 Ocak)

• Antalya’da Alim-Der adlı kaçak öğrenci yurdunda üniversite öğrencisi Mehmet Sami Tuğrul’un (18) başını satırla keserek göğsünün üzerine koyan İhsan Güney (39), indirim uygulanmadan, ağırlaştırılmış ömür boyu hapse çarptırıldı. (15 Mart)

• Kadıköy İsmail Tarman Ortaokulu’nun imam hatip ortaokuluna dönüştürülmek istenmesi mahkeme tarafından iptal edildi ancak iptal kararı uygulamaya konulmadı. (10 Haziran)

• TÜGVA Iğdır İl Temsilcisinin, MİT’çi olduğunu söyleyerek ilahiyat fakültesindeki çok sayıda kadın öğrenciyi kandırdığı ve taciz ettiği, tacizin yazışmaları, ses kayıtları olmasına rağmen TÜGVA zarar görmesin diye soruşturma açılmadığı ortaya çıktı. (21 Haziran)

• İstanbul Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’nün korumasındaki çocukların 40 günlüğüne tarikat kampına yollandıklarına ilişkin habere erişim, Merkez Valisi Abdulkadir Yazıcı’nın talebiyle mahkeme tarafından engellendi. (2 Ağustos)

SİYASAL İKTİDAR

• PTT Genel Müdürlüğü tarafından müdürlüklere gönderilen mesajda depremzedeler için hatim okunacağı, isteyen çalışanların okuduğu hatim sayısını cuma gününe kadar bildirmesi istendi.

• AKP’li Cumhurbaşkanı seçim öncesi Cumhurbaşkanı adayı Kılıçdaroğlu’nun yanlışlıkla bastığı seccade üzerinden dini duyguları istismar eden açıklamalarda bulundu. (3 Nisan)

• Ayasofya Müzesi’ndeki törende Atatürk’e lanet okuyan gerici din görevlisi Mustafa Demirkan Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçiliği’nde Metin Feyzioğlu tarafından ağırlandı. (26 Mart)

YARGI

• YSK’de boşalan 5 koltuğun belirlenmesinde İskenderpaşa cemaati, İsmailağa cemaati, Hak Yolcular gibi mensubiyetleri göz önünde bulunduruldu, güç mücadelesi yaşandı. (30 Ocak)

• AKP iktidarında hâkim ve savcıların yüzde 54’ünün, “FETÖ iltisaklı” olduğu gerekçesiyle ihracı, yargının cemaate teslim edildiğini açığa çıkardı. Danıştay’ın raporları ise temizliğin tamamlanmadığını gösterdi. (18 Mayıs)

• Anayasa Mahkemesi’nde (AYM) yapılan başkanlık seçimlerinde tarikatların etkisi olduğu öne sürüldü. Seçimlerin sonucunda AYM’deki İskenderpaşa cemaatine bağlı olan Hakyol grubu ile Milli Görüş Vakfı’na yakın üyelerin tavrının etkili olduğu savunuldu. (6 Şubat)

MİLLİ EĞİTİM

• İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü, çocuk istismarıyla gündeme gelen Ensar Vakfı, İmam Hatipliler ve Mezunlar Derneği (İMHAD), Kurana Hizmet Derneği İzmir İl Temsilciliği, İnsan Eğitimi Kültür ve Yardımlaşma Vakfı (İnsan Vakfı) İzmir İl Temsilciliği ile Hayat Boyu Aydınlık Projesi protokolü imzaladı. (3 Ocak)

• Milli Eğitim Bakanlığı, Diyanet ve Gençlik ve Spor Bakanlığı arasında, “Çevreme Duyarlıyım Değerlerime Sahip Çıkıyorum Projesi (ÇEDES)” kapsamında iş birliği protokolü imzalanarak MEB, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü ve Diyanet’e geniş görev alanları tanımlandı. (7 Nisan)

ŞEYHÜLİSLAMLIK MAKAMI

Raporda öte yandan, Diyanet İşleri Başkanlığı’na, “Toplumun gericilikle kuşatılarak teslim alınmasında” büyük rol biçildiği kaydedilerek şu ifadelere yer verildi:

“Adeta rejimin Şeyhülislamlık makamına dönüştürülen Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 2023 yılında 36,4 milyar TL olan bütçesi, TBMM’ye sunulan 2024 Yılı Bütçe Kanun Teklifi’ne göre, 2024 yılında yüzde 151’lik artış ile 91,8 milyar TL’ye ulaşacaktır. 2023 yılının ortasına gelmeden 36,4 milyar TL’lik bütçesini bitiren ve Ağustos ayında 15 milyar TL ek bütçe tahsis edilen DİB, yeni rejimin toplumsal alanda tahkim edilmesindeki en önemli ideolojik aygıttır.”