Avrupa aşılama sürecinde: Hangi ülke, hangi yolu izleyecek?

Birgül Kızgınel Solmaz / Hollanda

Amerikan ilaç şirketi Pfizer ve Alman biyoteknoloji şirketi BioNTech'in koronavirüs aşısının Birleşik Krallık'ta kullanımı onaylandı. Aşı bu haftadan itibaren kullanıma hazır olacak. Bazı Avrupa ülkeleri aşılamaya bu ayın sonunda başlayacaklarını açıklarken bazıları 2021'de başlayacaklarını bildirdi.

İngiltere

Birleşik Krallık' tan 90 yaşındaki Margaret Keenan, Pfizer ve BioNTech'in Covid-19 aşısı ile aşılanan ilk kişi oldu.

Geçen Perşembe gelen ilk teslimat 800.000 doz içeriyor. İlk aşılananlar huzurevi sakinleri ve bakıcıları olacak. Ardından 80 yaş üstü ve sağlık ve bakım personeli aşılanacak. Diğer yaşlılar ve savunmasız insanlar, en ileri yaştakiler listenin başında olacak şekilde takip edilecek. Aşılar elli büyük hastanede yapılacak.

Birleşik Krallık Hükümeti, aşının oyalanması ve kullanılması için İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Kurumu'ndan (MHRA) gelen bir tavsiyeyi gecen hafta kabul etmişti.

İngiltere sağlık bakanı Matt Hancock ülkesinin dünyada asiyi onaylayan ilk ülke olmasından gurur duyulduğunu bildirmişti. İngiltere 8 aralıkta Pfizer/BioNTech tarafından geliştirilen korona virüs aşısını uygulamaya başladı.

Hollanda

Hollanda'da her şey yolunda giderse korona virüsüne karşı aşılar 4 Ocak'tan itibaren başlayacak. Sağlık bakanı Hugo de Jonge bunu gecen haftalarda su sözleriyle açıklamıştı: “Bu umut verici bir haber. Bu krizde yeni bir aşama başladı. Aşı artık ulaşılabilir ve bu krizde yeni bir aşamanın arifesindeyiz.”

BioNTech / Pfizer'den beklenen ilk aşı, resmi onaydan önce bile bu ay içerisinde Hollanda'ya teslim edilebilir. Bu, 500.000 kişinin aşılanabileceği bir milyon doz içeriyor. Amsterdam UMC'den (Üniversite tıp merkezi) İmmünoloji profesörü Marjolein van Egmond “Ocak ayının ilk haftasını hedeflemek mantıklı. Bu en uygun senaryo. İnsanların başlangıç bloklarında olması gereken bir lojistik operasyon. Bakan De Jonge bu konuda iyimser, ancak bir senaryo da bulması gerekecek. O da EMA'ya (Avrupa İlaç Ajansı) bağımlı” dedi.

Pfizer ve Moderna, Aşı geliştiricisi Modern ayrıca pazar izni için başvuruda bulundu. Teşkilat, 200.000 kişiyi aşılamaya yetecek kadar 400.000 doz teslim ediyor.

EMA, 29 Aralık'a kadar Pfizer aşısı hakkında netlik sağlayacak. İki hafta sonra da 12 Ocak'ta Moderna hakkında kararı verecek. Ocak ayında 700.000 kişinin aşılanması planlanıyor. Kabine, huzurevi sakinlerinin ve bir kurumda yaşayan zihinsel engelli kişilerin ilk aşılanması gerektiğine karar verdi. DVJ Insights tarafından geçen hafta Editie NL'e yaptırılan bir anket, Hollandalıların dörtte birinin aşı olmak istemediğini gösteriyor.

Almanya

Almanya aşılama merkezlerini kurmaya başladı. Aralık ortasında başkent Berlin'de altı merkez kurulmuş olması hedefleniyor. Başbakanlık Müsteşarı Helge Braun, ülkenin yeni yılın 'ilk günlerinde' aşılamaya başlayacağını düşünüyor.

Almanya hükümeti, AB'nin aşı programı ve kendi yaptığı anlaşmalar üzerinden 300 milyon doz aşı satın aldı. Almanya'da aşı için yaşlılara ve kronik sağlık sorunları olan kişilere öncelik verilecek. Evden çıkamayan kişilere ve bakım evlerine de mobil ekipler gidecek. Aşı merkezlerinin yaza kadar aşı yapması, bu süreçte aşı olmayanları da eczane ve doktorların aşılaması planlanıyor.

Fransa

Fransa Ocak'ta korona virüsüne karşı ülke çapında bir aşı kampanyası başlatmak istiyor. Bir hükümet sözcüsü Fransa 2.ci televizyon kanalına verdiği demeçte; “Paris aşıların onaylanmasını ve aynı zamanda kullanılabilir olmasını umuyor ve hazırlıyor” dedi.

Hükümet 2021'de aşı satın almak için 1,5 milyar avro bütçe ayırdı. Ancak Fransız hükümeti, aşılardan biri yaklaşık yüzde 95 etkili gibi görünse bile, milyonlarca vatandaşın korona aşısını reddedeceğinden endişe duyuyor.

Amerikan biyoteknoloji şirketi Moderna, 30.000'den fazla katılımcının yer aldığı bir klinik araştırmada pazartesi günü yüzde 94,5 etkililiğini duyurdu. ABD ilaç şirketi Pfizer ve Alman ortağı BioNTech geçen hafta aşılarının yüzde 90 etkili olduğunu bildirdi.

İtalya

İtalya hükümeti, AB'nin aşı programı üzerinden en az 108 milyon doz aşı alacak. Gazete Duvar’ın haberine göre Pfizer/Biontech'ten ocak ortasına kadar 3,4 milyon doz, AstraZeneca'dan da ocak ayında 4 milyon, şubat-nisan arasında 12 milyon doz aşı alınacak. İtalyan yetkililer, nüfusun büyük çoğunluğunun eylül ayına kadar aşılanmasını planlıyor. Yaşlılar, sağlık çalışanları ve polise öncelik verilmesi, depolama konusunda gerekli planlamanın yapılması sonrası arabayla gidilip aşı olunabilecek mobil merkezlerin kurulması hedefleniyor.

Belçika

Belçika Başbakanı Alexander De Croo'ya yaptığı açıklamada, “Pfizer-BioNTech aşısı Avrupa İlaç Ajansı tarafından Aralık ayı sonunda onaylanırsa 5 Ocak'ta koronavirüse karşı aşılamaya başlayabileceğiz” dedi.

Flaman Sağlık Bakanı Wouter Beke Flaman Parlamentosundaki konuşmasında; “Her şey planlandığı gibi giderse ülkemizde önümüzdeki yaz 4 milyon Belçikalıyı aşılayabiliriz, İlk aşılanacak gruplar, yatılı bakım merkezi personeli ve sakinleri, hastane ve birinci basamak personeli, 65 yaş üstü ve 45-65 yaş arası altta yatan hastalığı olan kişilerdir. Daha sonra itfaiye ve polis gibi temel kamu hizmetlerinde çalışanların yanı sıra öğretim görevlileri aşılanacak” dedi.

Epidemilog Pierre Van Damme Alman ajansında birkaç parti kontrol edileceğini ve sonra aşıları serbest bırakılacağını dile getirdi. Van Damme sozlerine şöyle devam etti; “Ancak aşı mevcut olduğunda hazır olmamız gerektiği sinyalini şimdi vermemizin çok önemli olduğunu düşünüyorum. Bu, tüm operasyonun önceliklere göre hazır olması gerektiği anlamına geliyor: 5 Ocak'tan itibaren yatılı bakım merkezlerine ve bu aşıyı personele sunabilmeliyiz.”

İsviçre

İsviçre, aşı üreticileri Pfizer / BioNTech, Moderna ve AstraZeneca ile toplam 13 milyon doz için anlaşma imzaladı. Onaylandıktan sonra, yetkililer günde 70.000 kişiyi aşılayabilmeyi hedefliyorlar.

Aşı isteyen herkesin 2021 ortasına kadar aşı almış olması bekleniyor Önde gelen İsviçreli aşı uzmanı Claire-Anne Siegrist, Cenevre Üniversite Hastanesi aşı merkezi yöneticisi Fransız basın ajansı AFP'ye ülkesindeki aşılama konusunda açıklamalarda bulundu. Siegrist şöyle konuştu:

“İsviçre, bir pandemide bile ilaçları veya aşıları onaylayacak bir arka durdurucuya sahip değil. Bu büyük bir fark (AB ve ABD).Yeni ilaçların otoritesi olan Swissmedic'in yeni aşılar hakkında diğer ülkelere göre daha fazla veriye ihtiyacı var. İsviçre artık bu kuralı terk etmeyecek. Dört veya beş ay beklerseniz, sadece iki ay sonrasına göre daha rahat olacaksınız.”