Avukatlar hukuksuzluğa isyan etti!

ÖMER ŞAN/RİZE

Artvin'in Kafkasör Yaylası Cerattepe Mevkii'nde madencilik faaliyetleri başlatılması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın verdiği 'Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Olumlu' raporunun yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle açılan davanın karar duruşması dün yapıldı. Duruşmada davacı avukatlar, adaletsiz ve taraflı bir yargılanma olduğunu söyleyip reddi hakim talebinde bulunarak duruşma salonunu terk etti.

Katılımcılar engellenmeye çalışıldı

Türkiye’nin en büyük çevre davası olarak nitelendirilen ve Rize İdare Mahkemesi'nde görülen davaya katılmak üzere hem ülkenin farklı illerinden hem de Artvin’den yola çıkan yüzlerce yurttaş, polisler tarafından engellenmeye çalışıldı. Kurulan onlarca arama noktasında hem arabaları hem de üzerleri aranan yurttaşlar, GBT kontrolüne de tabi tutuldu.

Konvoyu durdurulan isimlerden CHP Artvin Milletvekili Uğur Bayraktutan bir açıklama yaparak, "İnsanların duruşmaya ulaşması, bir kaç gündür yapılan kara propaganda ile engellenmeye çalışıldı. Bizim derdimiz Cerattepe. İnsanlar duruşmayı izlemeye gidiyor. Üçüncü kez konvoy durduruluyor, arama yapılıyor. Görünen o ki çok sayıda kişi duruşmayı izleyemeyecek. Rize ve Artvin halkı kardeştir. Burada en ufak bir sorun olur ve bir kişinin burnu kanarsa, bunun sorumlusu siyasi iktidardır. İçişleri Bakanı ve iki ilin valileri ile görüştüm. Aynı araçların tekrar tekrar aranması manidar. Aynı kişi 3 kez aranıyor. Ben de milletvekili kimliğimi değil nüfus cüzdanımı veriyorum. Büyük bir bölüm duruşmaya yetişemeyecek. Artvin'de OHAL koşulları uygulanıyor. Mahkemenin kararının ne olduğunu herkes biliyor. Mahkemeden bir beklentimiz yok. Buradan çıkacak kararın bir önemi de yok. Nihai karar Artvin halkının kararıdır. Artvin halkı kararını vermiştir. Bizi kimse doğayı savunurken yasa dışı örgütlerle yan yana koyma cüretinde bulunmasın" ifadelerini kaydetti.

Gazeteciler alınmadı

Rize İdare Mahkemesinde görülen davanın duruşmasına, davacı avukatı Bedrettin Kalın, ÖDP Başkanlar Kurulu Üyesi Alper Taş, CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, CHP Giresun Milletvekili Bülent Yener Baktaşoğlu, Bursa Barosu Başkanı Ekrem Demiröz, Artvin Barosu Başkanı Ali Uğur Çağal, Yeşil Artvin Derneği Başkanı Nur Neşe Karahan ve müdahiller katıldı. Gazetecilerin duruşmaya girmesineyse izin verilmedi.

‘Tehdit ediliyoruz’

Duruşma, avukat Bedrettin Kalın’ın sunumu ile başladı. Kalın “Artvin’deki Türkiye’nin yüz ölçümünün yüzde biri ama 41 koruma bölgesinden 2’si 31 tabiat parkından 4’ü burada” dedi ve engellemelerden dolayı davanın ertelenmesini talep etti. Mahkeme heyeti erteleme isteğini reddetti. Mahkemeye katılan bir yurttaş ise söz alarak, Cerattepe’ye sahip çıktıkları için tehdit edildiklerini söyledi. Duruşmada ayrıca, Türk Mimar ve Mühendis Odaları Birliği (TMMOB) avukatı Mehmet Oruç, anayasa hukukçusu Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, Prof. Dr. Doğan Kantarcı, Prof. Dr. Oğuz Kurdoğlu da söz alarak sunum yaptı.

Kaboğlu: ÇED raporu hemen iptal edilmeli

12 sayfalık hukuki değerlendirmesini sunan Prof. Dr. İbrahim Kabaoğlu, ÇED raporunun hemen iptal edilmesi gerektiğini söyledi. ÇED raporunun hukuka aykırı olduğunu belirten Kaboğlu, “Biz mahkemeden hiç değilse asgari hukuk devletinin gereklerini uygulamasını bekliyoruz. Keşke mahkemeniz hukuki süreç devam ederken yürütmeyi durdurma kararı verebilseydi” ifadelerine yer verdi.

Kaboğlu’nun ardından söz alan Prof. Dr. Doğan Kantarcı ise, “ÇED-Bilirkişi raporları hem bilim ahlakı hem bilimsel değerler açısından kabul edilemez. Üç kuruşluk altına Cerattepe ve çevresini feda mı edeceğiz?” diye sordu.

Reddi hakim talebi

Saat 9.00 sıralarında başlayan davaya, müdahil olan 70’e yakın avukattan sadece 20'ye yakını duruşma salonuna girebilirken, saat 12.00'a gelindiğinde dava duruşmasına 15 dakika ara verildi. Verilen aranın ardından süren dava duruşmasında hakim ve mahkeme heyetinin tarafsızlığını kaybettiği gerekçesiyle müdahil avukatlar reddi hakim talebinde bulunarak saat 14.00 sıralarında salonu terk ettiler. Reddi hakim talebinde bulunan avukat Bedrettin Kalın’ın duruşma salonunda “Bundan önceki Cerattepe olumlu kararını veren bütün hakimler görevden alındı. Bunun nedenini biliyoruz. Mahkemenin tarafsızlık durumunu kaybettiğini düşünüyoruz ve heyetinizi red ediyoruz” dediği öğrenildi. Reddi hakim talebinin ardından salonu terk etmek isteyen avukatlar ile davacılar, İdare Mahkemesi salonundan dışarı çıkartılarak, polis zoruyla Adliye binasının dışına çıkartılmaya çalışıldı. Salonu terk eden avukatlar ve Yeşil Artvin Derneği yöneticileri, Rize Adliye Sarayı önünde toplanan kalabalıkla birlikte bir basın açıklaması düzenledi. Basın açıklaması öncesinde görüştüğümüz Yeşil Artvin Derneği yöneticisi ve Cerattepe Davası avukatlarından Betrettin Kalın, Mahkemenin tarafsızlığını yitirdiğini ve sağlıklı karar veremeyeceğini savundu.

Dava baştan görülebilir

BirGün’e konuşan Av. Bedrettin Kalın, bu aşamadan sonra reddi hakim talebinin Trabzon'daki Bölge İdare Mahkemesinde, sundukları gerekçeler çerçevesinde değerlendirileceğini belirtti. Reddi hakim talebindeki gerekçeleri değerlendirecek olan Bölge İdare Mahkemesinin bu gerekçelere ret veya kabul kararı vereceği ifade edilirken; talebin kabul edilmesi durumunda mahkeme hakimlerinin değiştirilerek duruşmanın yeniden yapılacağı ve davanın baştan görülebileceği belirtildi.

Reddi hakim talebinin reddedilmesi durumunda ise davanın kaldığı yerden devam edebileceği gibi, Mahkeme heyetinin mevcut duruma göre kendi kararını verebileceği de vurgulandı. Öte yandan, davayı izleyen bazı hukukçular ise, davanın önemine vurgu yaparak; davayla ilgili karar duruşmasının aslında OHAL süreci sonrasına bırakılması gerektiğine dikkat çekerek, bu aşamadan sonra ise gerekli incelemelerin yapılması halinde davanın yine OHAL sonrasına sarkacağına işaret ettiler.

Hangi dağ efkârlıysa orada olacağız

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İzmir Milletvekili Zeynep Altıok Akatlı da dün Rize'de katıldığı Cerattepe Davası sonrası basın açıklaması gerçekleştirdi. Akatlı açıklamasında, “Cerattepe’de usulsüzlük sıradanlaştı, neredeyse usule uygun hiçbir şey yapılmadı. 25 yıldır sürdürülen çevre ve yaşam hakkı mücadelesinde hukukun, Artvin halkının haklı talebini dikkate alarak, geçmişte verilmiş kararlar gibi olumlu bir sonuç vermesi beklendi ancak mahkeme öncesi ve bugün alınan olağanüstü önlemler ve davanın seyri siyasetin kararı belirlediği izlenimi oluşturdu. Bu nedenle avukatların reddi hakim kararını haklı buluyor ve mahkemeyi terk ediyoruz. Artvin halkı bugüne kadar yasadışı bir şey yapmadı. Yaşam alanlarını savundu, kurdun, kuşun, ağacın, böceğin hakkını savundu, ülkenin yarınlarını savundu. Artvin’de halk kararını verdi. Bu mücadele; dünya çevre ve yaşam hakkı mücadelesine de, vatan toprağına olan sevgiye de örnektir. Bugün her türlü baskıya rağmen partililerimizden ve milletvekillerimizden oluşan geniş bir heyetle Rize Adliyesi’nde Cerattepe duruşmasında yer aldık. Bundan sonra da Cumhuriyet Halk Partisi olarak yaşam alanlarını savunmaya devam edeceğiz, topraklarımızı, yurttaşlarımızı, yarınlarımızı zorbalara ve zorbalığa teslim etmeyeceğiz. Hangi dağ efkârlıysa orada olacağız” ifadelerini kaydetti.