AYM istatistikleri yayınlandı: En fazla ihlal kararı, 'adil yargılama' konusunda verildi
Anayasa Mahkemesi’nin son 8,5 yıla ilişkin bireysel başvuru istatistiklerine göre, ihlal kararlarının hak ve özgürlüklere göre dağılımında ‘adil yargılama hakkı’ yüzde 62,9’luk oranla ilk sırayı aldı. En az ihlal tespit edilen konulardan biri ise yüzde 0,1 ile ‘din ve vicdan özgürlüğü’ oldu. Bireysel başvuruların son yıllarda artması dikkat çekti.
HABER MERKEZİ
Anayasa Mahkemesi (AYM), 23 Eylül 2012-31 Mart 2021 tarihleri arasındaki bireysel başvuru istatistiklerini yayınladı.
İstatistiklere göre en fazla başvuru 15 Temmuz Darbe Girişimi’nin gerçekleştiği ve Olağanüstü Hal (OHAL) yönetiminin ilan edildiği 2016 yılında yapıldı. 2016’da AYM’ye 80 bin 756 başvuru geldi.
2016’ya başvuru konusunda en fazla yaklaşan yıl ise 42 bin 971 başvuruyla 2019 oldu. 2019’u 40 bin 530 başvuruyla 2017, 40 bin 402 başvuruyla da 2020 yılı izledi. 2015’e kadar 20 binler civarında olan başvuru sayısının, son 5 yılda 38 binin altına düşmemesi dikkat çekti.
SONUÇLANDIRILAN BAŞVURULARIN YÜZDE 5,4’ÜNDE HAK İHLALİ KARARI
AYM, 308 bini aşkın başvurudan 265 bin 300’ünü nihayete erdirdi. Sonuçlandırılan başvuruların yüzde 0,3’ünde ‘hakkın ihlal edilmediği’ yönünde karar veren Yüksek Mahkeme, yüzde 5,4 oranında ‘en az bir hakkın ihlal edildiğine’ hükmetti. Yani sonuçlandırılan 265 bin 300 başvurudan 14 bin 204’ünde ‘hak ihlali’ sonucuna varıldı.
Yüzde 4,6 oranında da ‘idari ret’ kararı çıktı. Başvurular yüzde 89,2 oranında ‘kabul edilemezlik’ kararıyla sonuçlandırıldı.
En az bir hakkın ihlal edildiğine karar verilen dosya sayısında 2020 yılı 5 bin 658’le ilk sırayı aldı.
9 BİN 103 KEZ ADİL YARGILAMA İHLALİ
İhlal kararlarının hak ve özgürlüklere göre dağılımında yüzde 62,9’luk oranla ‘adil yargılama hakkı’ ilk sırayı aldı. Hak ihlali kararı verilen toplam 14 bin 204 kararın 9 bin 103’ünde adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine hükmedildi.
Adil yargılamayı yüzde 19,3’le ‘mülkiyet hakkı’, yüzde 4,2 ile de ifade özgürlüğü takip etti. En az ihlal tespit edilen konular arasında ise yüzde 0,1 ile ‘din ve vicdan özgürlüğü’ yer aldı.
Hak ve özgürlükler bazında en fazla ihlal kararının verildiği yıl ise 2020 oldu. Yüksek Mahkeme, 2020’de hak ve özgürlükler bazında toplam 5 bin 690 kez hak ihlali yapıldığına karar verdi (Bu bölümde “Bir başvuruda birden fazla hak veya özgürlüğün ihlal edildiğine karar verilebilmektedir” notu düşüldü). 2020’de yapılan hak ve özgürlükler konusundaki ihlallerin oranı diğer yıllara kıyasla yüzde 39 olarak belirtildi.