Babasının izinde
Çin’in uyarılarına rağmen ABD’ye üs açan Filipinler Başkanı Marcos, Washington ziyareti öncesi “Filipinler askeri yığınak olmayacak” dedi. Biden görüşmesi sonrası yeni üslerin “memnuniyetle karşılanacağı” aktarıldı.
ABD ile Çin arasında jeopolitik rekabetin kızıştığı Asya-Pasifik’te kilit konumdaki aktörlerden Filipinler dümeni iyiden iyiye Washington’a kırdı. Filipinler’i Amerika üssüne çeviren Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr., "ülkesinin hiçbir askeri eylem için yığınak noktası olarak kullanılmasına izin vermeyeceğini" söyleyerek başladığı Washington ziyaretinde "yeni üs" sözleri verdi.
Washington’da ABD Başkanı Joe Biden ile bir araya gelen Marcos, ilişkilerin ilerletilileceğini belirtirken ikilinin görüşmesi sonrası yapılan ortak açıklamada “yeni üslerin belirlenmesinin memnuniyetle karşılanacağının” kaydedilmesi dikkat çekti.
YENİ ÜSLER AÇILABİLİR
ABD’nin Filipinler’in savunmasına olan bağlılığını sürdürdüğünün altını çizen Biden, Filipinler ordusunun askeri modernizasyonunu desteklemeye devam edeceklerini aktardı. Ülkesinin bulunduğu bölgenin karmaşık siyasi atmosferine ve mevcut sorunlara işaret eden Marcos ise, buna karşın ikili ilişkilerin güçlendirilmesine vurgu yaptı. Görüşmenin ardından yapılan açıklamada iki ülke arasındaki 1951 tarihli ABD-Filipinler Karşılıklı Savunma Anlaşması uyarınca adada yeni askeri üslerin belirlenmesinin Filipinler ordusunun modernizasyonuna ve ekonomiye katkısına değinildi. Pasifik’te Filipinler’e yönelik herhangi bir saldırı durumunda anlaşmanın ilgili maddesi uyarınca ABD’nin karşılıklı savunma taahhütlerini yerine getireceği kaydedilen açıklamada, yeni askeri tesislerin belirlenmesinin iki lider tarafından “memnuniyetle karşılandığı” aktarıldı.
Filipinlerin başkenti Manila’da, 2024 Hint-Pasifik İş Forumu’nun düzenleneceği duyurulan açıklamada, iki ülke arasındaki ticaretin geliştirilmesi için çeşitli adımların atılacağı bildirildi.
İki ülke arasında 2014’te imzalanan Gelişmiş Savunma İşbirliği Anlaşması (EDCA) kapsamında 4 Şubat’ta ABD’nin Filipinler’de 4 askeri üsse daha erişimine izin verildi. 5’inci üs için görüşmeler ise devam ediyor. ABD’nın Filipinler’de halihazırda 5 tane askeri üsse erişimi bulunuyor.
***
ABD’NİN TARİHSEL UYDULARI "MARCOSLAR"
Filipinler ile ABD’nin İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana askeri, ekonomik ve siyasi alanda yakın ilişkileri var. İki ülke arasında 1951’de imzalanan Karşılıklı Savunma Anlaşması kapsamında başta askeri faaliyetler olmak üzere işbirliğine yönelik maddeler bulunuyor. Ülkeyi 1965-1986 yılları arasında diktatör Ferdinand Marcos ise ABD’ye sırtını dayayarak kurduğu otoriter rejim ve anti-komünistliğiyle biliniyordu. Halkın 1986 seçimlerinde hileyle tekrar seçilmesine tepki gösterdiği Marcos, protesto gösterileri sonrası ülkeyi terk etmek zorunda kalmış, 1988’de ABD’nin Hawaii eyaletinde yaşamını yitirmişti.