Bakan onaylı usulsüzlük

CAN GAZALCI / ANKARA

Bazı ithal kitapların usulsüz incelendiği ve onaylandığı iddiasıyla Talim Terbiye Kurulu başkanı Ziya Selçuk ve bazı bürokratların yargılandığı davada ilginç gelişmeler yaşanıyor. Dava dosyasına konulan belgelerden Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik’in, bakanlık müfettişlerinin raporunda, "soruşturma izni verilsin'' önerisine karşın bu izni vermediği ortaya çıktı.

Danıştay kararıyla bakanın izin vermeme işleminin kaldırılmasının ardından görülen davada sanıklardan Ünal Özmen, diğer sanıkların aksine, yaptıklarının suç olduğunu ancak bakanın yazılı oluruna uymak durumunda kaldıklarını söyledi.

Birgün’ün ortaya çıkardığı ve "Bir Garip Soruşturma'' başlığıyla duyurduğu Talim ve Terbiye Kurulu’nda usulsüz incelendiği öne sürülen ithal kitaplarla ilgili yargı süreci Danıştay kararıyla başladı. Danıştay 1. Dairesi, bakan Hüseyin Çelik’in savcılığın talebine karşılık, "soruşturma izni verilmemesi'' kararını kaldırdı ve Eğitim Sen’in suç duyurusuyla başlayan süreç sonucunda, dava Ankara 29. Asliye Ceza Mahkemesi’nde başladı.

Birgün’ün ele geçirdiği dava konusu belgelerde, Hüseyin Çelik’in soruşturma sürecinde bakanlık müfettişinin raporuna aykırı hareket ettiği ortaya konuldu. Bakanlık başmüfettişi İsmail Adar ve müfettiş Yüksel Çelik, bazı TTK bürokratları hakkında "soruşturma izni verilmesi''ni teklif eti. Ancak Hüseyin Çelik, hiçbir sanık hakkında soruşturma izni vermedi, ancak Danıştay’a yapılan itirazın kabul edilmesiyle dava açıldı. Mahkeme sırasında verilen ifadeler, suçlamaların bakan Hüseyin Çelik’e kadar uzanabileceğini ortaya koydu.

HAKİM DE ŞAŞIRDI

Sanıklardan hiçbiri suçlamaları kabul etmezken, eski Talim ve Terbiye Kurulu Eğitim Araştırmaları Merkezi Müdür Başyardımcısı olan sanık Ünal Özmen, yaptıklarının yönetmeliğe ve mevzuata aykırı olduğunu söyledi. Hakim Mahmut Kaya’ın "Cümle kurmayı beceremiyorsun'' diye çıkıştığı sanık Özmen, "Hayır efendim, cümleyi kurmayı biliyorum. Yaptığımız işlemler yönetmeliğe ve ilgili mevzuata aykırı. Kitapların birbirinden bağımsız olarak üç ayrı öğretmene inceletilmesi gerekir. Bakan onayında komisyon olduğu için, ben de bakan onayının yanlış olduğunu bile bile işlem yaptım'' diye ifade verdi.

Yargılama sonucunda sanıklar suçlu bulunurlarsa, bakan onaylı yazılı talimatı yerine getirmekten mahkum olmuş olacaklar. Sanıklar, "görevi kötüye kullanma'' suçlamasıyla yargılanıyorlar.

BELGELER DEĞİŞTİRİLDİ

Davanın en ilginç yönlerinden birini suçlamaya neden olan işlemlerin talimatının verildiği yazılı belgeler oluşturacak. Kitapların incelenmesi için verilen ilk yazılı talimatta yalnızca Talim ve Terbiye Kurulu Başkanı Ziya Selçuk’un imzası vardı. Ancak daha sonra bu belge, müsteşar Necat Birinci ve bakan Hüseyin Çelik’in olurunun da yer aldığı bir başka belgeyle değiştirildi. Her iki belge de, mahkemeye sunulacak.

Suçlamalar ne?

YURTDIŞINA milyonlarca doların aktığı yabancı dil ağırlıklı liselerde okutulan kitaplarda TTK’da yaşanan ve usulsüz olduğu gerekçesiyle Eğitim Sen’in suç duyurusunda bulunduğu bir dizi işlem bulunuyor. Bakanlı k müfettişleri, "usule uygun onaylanmadığı'' gerekçesiyle, 2003 yılında, 13’ü İspanya, 11’i ABD, 5’i İngiltere, 5’i Hong Kong, 4’ü Tayland ve 1’i Polonya’dan ithal edilen kitaplarda onayın kaldırılmasını istedi. Onayın kaldırılmasına gerekçe olarak, "kitapların 3 alan uzmanı tarafından incelenmesi gerekirken 2 alan uzmanı tarafından incelenmesi'' gösterildi.

TALİMAT TEMMUZDA VERİLDİ

Bakanlığın, kitapların onayının kaldırılmasına ilişkin talimatı Temmuz 2003’de bakanlığa ulaştı. Ancak TTK’nın, kitapların onaylarının kaldırıldığına ilişkin kararı Tebliğler Dergisi’nin Eylül 2003’deki sayısında yayımlandı. Bu süre içinde, öğrencilerin yeni öğretim yılı için bu kitapları satın alması sağlandı.

O dönemde yürürlükte olan Eğitim Araçları İnceleme Yönetmeliği’ne göre, müfettiş kararıyla uygunluk kararı iptal edilen eğitim araçlarının ve bu eğitim araçlarını hazırlayan yayınevlerinin diğer kitaplarının da 2 yıl süreyle incelenmesi olanaksızdı. Ancak TTK Başkanı Ziya Selçuk’un, "kitapların yeniden incelenmesine'' ilişkin teklifini, Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik, 19 Eylül 2003 tarih, 10257 sayıyla onayladı. Böylece kitaplar yönetmeliğe aykırı olarak yeniden incelendi.

BİRER GÜNDE UYGUNLUK RAPORU

Ancak onay sürecinde de zaman açısından TTK tarihinde görülmemiş bir uygulamaya imza atılarak, binlerce sayfalık kitaplara birer günde onay verildi. Kitapların eylül ayında onaylanmasının ardından daha önce verilen "uygun değildir'' kararı için de ilginç bir formül geliştirildi.

Tebliğler Dergisi’nin Aralık 2003 sayısına göre bu kitapların uygunluk sürelerinin 2001 yılından itibaren geçerli olduğu belirtildi. Böylece geriye dönük onay verilmiş oldu.