Bakanlık ‘var’, madenciler ‘yok’ dedi

Mustafa BİLDİRCİN

Türkiye Taşkömürü Kurumu, Amasra’da 42 madencinin yaşamını yitirdiği maden faciasından 32 gün sonra yeraltı kömür yangınlarını söndürmek amacıyla köpük almak için ihaleye çıkarken gözler, facianın yaşandığı maden sahasının yangın söndürme sistemlerine çevrildi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, patlamanın yaşandığı maden sahasında 21-27 Ağustos döneminde gerçekleştirilen denetimlerde otomatik yangın söndürme sistemleri dahil her şeyin mevzuata uygun olduğunun tespit edildiğini savunsa da tanıklar farklı ifadeler verdi.

Patlamanın nedeninin açığa çıkarılması amacıyla yürütülen soruşturma kapsamında Amasra Cumhuriyet Başsavcılığı’nda ifadeleri alınan tanıkların tamamına yakını, maden ocağında otomatik yangın söndürme sistemi bulunmadığını söyledi. Tanık sıfatıyla ifadelerine başvurulan bazı madencilerinin soruşturma savcısının, “Maden kazası öncesinde maden ocağında aktif kullanılabilecek durumda otomatik yangın söndürme sistemi var mıydı?” sorusuna verdiği yanıtlar şöyle:

• Yıldıray Yıldırım: Otomatik yangın söndürme sistemi yoktur sadece yangın tüpleri vardır ayrıca 20-30 adet yangını söndürmek için belli aralıklarla su poşetleri vardır.

• Umut Akgül: Daha öncesinde kömürde yangın çıktığı durumlarda biz hava yolunu barajla kapatarak yangınları söndürmüştük, onun dışında bir yangın çıkmadı. Bant boyunda ısıya dayanıklı borular vardı, ısı arttığı zaman bantların üzerine bu borular su verirdi, bunların dışında su barajları (su torbası) vardı. Bunlar toz patlamasını engellemek için yapılmıştı. Bunlar benim bildiğim kadarıyla yangını tamamen söndüren sistemler değil, bir patlama olduğunda patlamanın şiddetini azaltacak, ilerlemesini engelleyecek niteliğe sahip. Maden ocağında normal yangın söndürme tüpleri de vardı, bunun dışında bir yangın söndürme sistemi var ise ben bilmiyorum.

• Tanju Korkmaz: Benim bildiğim kadarıyla maden içerisinde patlama anında patlamaya hazır su torbaları mevcuttu. Bunun dışında bant başlarında ve motor içinde ya da trafoların olduğu yerde yangın söndürme tüpleri vardı. Başkaca bir yangın sistemi mevcut değildi.

• Özkan Güner: Bildiğim kadarıyla sadece su torbaları vardı, bu su torbaları yangının daha çok büyümesini engellerdi. Bunun dışında başka bir sistem var mıydı bilmiyorum.

• Kamil Çelikok: Otomatik yangın söndürme sistemi yok.

• İsmail Kayran: Otomatik yangın söndürme sistemi yok ancak su barajları ve yangın tüpleri bulunmaktadır.

• Burak Sümertaş: Benim bildiğim kadarıyla sadece su torbaları vardı, bu su torbaları yangının daha çok büyümesini engellerdi. Bunun dışında yangın söndürme tüpleri vardı, ama bu yangın tüpleri motorlarda ve bant başlarında bulunuyordu. Başka bir yerde yangın söndürme tüpleri yoktu. Bunun dışında ayrıca bir yangın söndürme sistemi mevcut değildi.

Maden ocağında otomatik yangın söndürme sistemi bulunup bulunmadığı yönündeki soruya en çarpıcı yanıtı ise madenci Ferhat Dönmez verdi. Dönmez, “Ama yangın söndürme sistemi yok. Hatta kamera görüntülerinden görüleceği üzere işçi arkadaşlar kuyu başına yangın tüpleri ile geldiler” dedi.