Balkanlarda kriz
ABD ve NATO’nun yeni rotası Balkanlar. Kosova ve Sırbistan arasındaki gerilimi kışkırtan savaş örgütü NATO, ‘müdahale’ açıklaması yaparken Kremlin, “Gerilimi körüklemeyin” dedi. Belgrad uyardı: “Teslim olmayacağız.”
Dış Haberler
Avrupa’nın göbeğinde yeni bir savaşın çanları çalıyor. Kosova hükümeti tarafından hazırlanan, Sırp vatandaşlarının Sırbistan kimliğini ve araç plakalarını Kosova topraklarında kullanamayacağına ilişkin düzenleme, iki ülke arasında tansiyonu tırmandırdı. Bölgeden çatışma sesleri yükselirken, Kosova polisi ölen ya da yaralanan olmadığını duyurdu. Kosovalı Sırplar önceki akşam yoğunlukla yaşadıkları Kosova’nın kuzeyindeki sınır geçişlerini araçlarla kapattı, Priştine’de siren sesleri duyuldu. NATO’nun Kosova Gücü’nden (KFOR) ‘müdahale’ açıklaması gelirken Rusya Dışişleri Bakanlığı ABD ve AB’ye ‘gerilimi körükleme’ uyarısı yaptı.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić’den de ‘‘Teslim olmayacağız’’ tepkisi geldi. Vučić, Sırbistan Genelkurmay Başkanı Milan Mojsilovic ve Kosova’daki NATO Gücü (KFOR) komutanıyla Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da bir araya geldi. Toplantının ardından açıklama yapan Vučić, Kosova ile önümüzdeki dönemde bir çözüm yolu bulmayı ümit ettiklerini belirterek, ‘‘Umarım iyi haberler alacağız ve bu durum çözülecek’’ dedi.
Vučić,, ilerleyen haftalar ve ayların oldukça zor bir siyasi mücadeleyle geçeceğini de ifade ederek, “Teslim olmayacağımızı ve Sırbistan’ın kazanacağını bir kez daha tekrarlamak istiyorum’’ diye konuştu.
GERİLİMİ KÖRÜKLEMEYİN
Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan Kosova yönetimine ‘‘Sırpların haklarını gözetmesi’’ ve ‘‘Provokasyona son vermesi’’ çağrısı gelirken ABD ve AB’ye ise ‘‘gerilimi körüklememe’’ uyarısı yapıldı.
AB’nin Priştine ve Belgrad arasındaki arabuluculuk rolünün de başarısız olduğunu savunan Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, ‘‘Kosova yönetiminin, Sırpların özgürlüklerine yönelik saldırılara kayıtsız kalmayacağını bildiği ancak Sırpların Kosovalı Arnavutlar aracılığıyla etkisizleştirilmek istendiği’’ görüşlerine yer verdi.
MÜDAHALEYE HAZIRIZ
Savaş örgütü NATO’dan yapılan açıklamada, Kosova’nın kuzeyindeki güvenlik durumunun gergin olduğu belirtilerek, ‘‘KFOR, durumu yakından takip ediyor ve istikrarın tehlikeye girmesi durumunda müdahale etmeye hazır’’ ifadesi kullanıldı.
İki ülkenin sınırında yaşanan gerginlik üzerine Kosova hükümeti, söz konusu yasanın yürürlüğe girme tarihini 1 Eylül’e kadar ertelediğini duyurdu.
NE OLMUŞTU?
Bütün Balkan ülkelerinde olduğu gibi çok etnikli bir yapıya sahip olan Kosova’da yaklaşık iki milyonluk nüfus çoğunluğuyla Arnavutlar olmak üzere Sırp, Türk, Boşnak, Hırvat, Torbeş, Rom gibi etnik gruplardan oluşuyor. Arnavut milliyetçiler, Sırbistan’dan ayrılarak 17 Şubat 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova ile birleşip “büyük Arnavutluk” kurulmasını savunuyor. Kosovalıların bu fikrinin en büyük destekçisi ise ABD ve NATO. Büyük Arnavutluk rüyası Sırbistan, Karadağ, Kosova, Makedonya ve Yunanistan’daki Arnavutların Tiran’ın egemenliği altında toplanmasını içeriyor. Bu durum Balkanlar’da büyük bir gerilim nedeni. Ancak Kosova’da Sırp nüfus oldukça fazla. Kosova’nın kuzeyindeki Mitroviça ve çevresinde Sırp kentleri yer alıyor. Kosova, Arnavutluk kısmı ve Sırp kısmı olmak üzere ikiye ayrılmış durumda. Coğrafi olarak yakın olmasalar da, Sırbistan ve Rusya hem Slav hem de Doğu Ortodoks Hristiyan ülkeleri ve bu nedenle Kremlin, Belgrad’ın destekçisi.