Başkanlık seçiminde ‘ekim sürprizi’

ÖMÜR ŞAHİN KEYİF
WASHINGTON
@omursahin

ABD’de 8 Kasım’da yapılacak Başkanlık seçimlerinden önce, ekim ayında yaşanan ve seçmen üzerinde etkisi olabilecek gelişmelere ‘Ekim Sürprizi’ deniyor.

Seçime yalnızca 11 gün kala, 28 Ekim’de, Hillary Clinton'ın Dışişleri Bakanlığı döneminde resmi yazışmalarını kişisel e-posta hesabından yapmasına ilişkin soruşturmanın yeniden açılacağının duyurulması, ABD basınında ‘Ekim Sürprizi’ olarak yorumlandı.

Yaşananların, “modern tarihin en az sevilen başkan adaylarından sayılan” Clinton ve Donald Trump’ın arasındaki yarışın sonucunu değiştirip değiştirmeyeceği merak konusu.

Trump bir kamuoyu yoklamasında, Mayıs ayından bu yana ilk defa Clinton’ın önüne geçti.

Washington Post/ABC yoklamasının 30 Ekim verisine göre, Trump yüzde 46, Clinton yüzde 45 oranında oya sahip görünüyor. Yine Washington Post/ABC’nin 30 ve 31 Ekim’de yürüttüğü bir başka yoklamaya göre ise Clinton’ın oyu yüzde 45, Trump’ın ise yüzde 44 görünüyor.

Güven zayıflıyor

FBI’ın açıklamasının güven endekslerinde halihazırda zayıf olan Clinton’a bu konuda da etki ettiği belirtiliyor. Demokrat seçmen arasında “Clinton’ın Trump’tan daha güvenilir olduğunu” söyleyenlerin oranı yüzde 86’ylen, bu oran şimdi yüzde 76.

Seçimin kaderini değiştirebileceği düşünülen bağımsızlar ise eylül ayı başında yüzde 45’le Trump’ı yüzde 40’la Clinton’ı güvenilir buluyordu. Bugün ise Trump yüzde 46, Clinton yüzde 29 güven oranıyla karşımıza çıkıyor. Aradaki puan farkı “ikisi de güvenilir değil” seçeneğine kaymış görünüyor.

Mağdur kartı

Seçimin kaderini değiştirebilecek nitelikte olduğu düşünülen gelişmeler yalnızca Clinton’ın e-posta soruşturmasıyla alakalı değil. Trump’ın 18 yıldır gelir vergisi ödemediğinin belgelenmesi, tacizkâr ifadeler kullandığı ses kayıtlarının ortaya çıkması, ardından 12 kadının Trump tarafından tacize uğradığını açıklaması Trump’ın durumunu sarsan gelişmeler olmuş, ancak Trump seçimde şike olduğuna dair söylemini yükseltip, mağdur kartını oynayarak toparlamayı başarmıştı.

Clinton’ın ise uzunca bir süredir WikiLeaks’in sızdırdığı kampanya e-postalarıyla başı dertte. Son olarak CNN’in Demokrat youmcusu Donna Brazile’in canlı tartışma sorularını Clinton’a sızdırdığının ortaya çıkması da prestij kaybına yol açabilecek bir gelişme. Clinton, önceki gün seçmenlerine gönderdiği e-postada FBI’ın hamlesi dolayısıyla zarar gördüğünü, Trump’ın gerisine düştüğünü söylemekten çekinmiyor.

Barack Obama’nın, 2012 seçiminden birkaç gün önce, 22 Ekim’de başlayan Sandy Kasırgası karşısındaki tutumu, halktan tam not almıştı. Obama’nın ikinci kez seçilmesinde etkili olduğu ifade edilen bu gelişme ‘ekim sürprizi’ olarak adlandırılıyor.

*****

FBI’dan bir hamle daha

Seçime 11 gün kala, Clinton’ın soruşturmasının yeniden başladığının duyurulması dolayısıyla eleştiri oklarının hedefi olan FBI, Twitter hesabından, 15 yıl önce Bill Clinton’la ilgili yürütülen bir soruşturmanın belgelerini paylaştı.

Clinton, 2001’de hakkında vergi kaçırma gibi suçlamalar bulunan işadamı Marc Rich’a yönelik özel af çıkarmıştı. Rich’ın eski eşinin, Hillary Clinton’ın Senato’ya girmek için yürüttüğü kampanyaya 100 bin dolarlık, Bill Clinton’ın Başkanlık kütüphanesi vakfına da 450 bin dolarlık bağış yaptığının ortaya çıkması sonrası soruşturulmuş, 2005’te ise hiçbir suçlama olmaksızın kapatılmıştı. FBI bu soruşturmaya ait 129 sayfalık dosyayı yayınladı.

FBI, yine Twitter’dan Donald Trump ve babası Fred Trump’la ilgili 1966 and 1999 yıllarını kapsayan sekiz sayfalık bir dosya da yayınlamıştı.