Başköylüler incirinin peşinde

DEMET SARGIN sargindemet@gmail.com @demetsrgn

İzmir’in Tire ilçesine bağlı Başköy’e yapımı planlanan Jeotermal enerji santralına (JES) karşı köy halkının mücadelesi sürüyor. Köylünün iki aya yakın süredir devam eden mücadelesine karşı ‘Sizin hazırladığınız taahhütnameyi imzalayacağım’ sözü veren şirket ise henüz buna dair somut bir adım atmadı. Şirketten bir yetkilinin alıkonulması üzerine bu sözün verildiğini söyleyen köylüler ‘Bizi kandırdılar’ diyor.

Kadınların tepkisi büyük
2015 yılında Tire’nin 7 köyünde arama ruhsatı alan Pozitif Enerji Ltd.Şti. isimli şirket geçen Temmuz ayında Başköy’de sondaj çukurları açarak JES çalışmalarına başlamak istedi. Köy halkının özellikle de kadınların tepkisiyle karşılaşan şirket, kuyuları açamadı.

Köylü kandırıldı mı?
Birkaç kez daha deneme yapan şirketin denemelerinden biri de 29 Ağustos’ta yaşandı. Şirket yetkilileri bölgede çalışma yaparken köylü kadınlar tarafından ablukaya alındı. Ablukaya alınan şirketin genel müdürü kendisini “şirket şoförü” olarak tanıtmak zorunda kaldı. Köylü kadınlar şirket sorumlusunun gelip kendileriyle görüşünceye kadar gelenleri bırakmayacaklarını söylediler. İlçe jandarma komutanının araya girmesi ve şirketin kurucu ortağı Cihan Çanakçı’nın 31 Ağustos Cuma günü köye gelip, köylülerin bizzat hazırlayacağı bir tutanağa imza atmaya söz vermesi üzerine köylüler alıkoydukları kişileri serbest bıraktıktan sonra dağıldı.

Olayın ardından şirket yetkililerinin bahsettikleri tarihte köye gitmemesi halkı yeniden telaşlandırdı. Köylü şimdi yetkililerin köye gelerek çalışmaların sonlandırıldığına dair hazırlanan taahhütnameyi imzalamasını ve kararı coşkuyla kutlamayı bekliyor.

Germencik örneği gözlerinin önünde
Geçimini incirle ve zeytincilikle sağlayan Başköy, Aydın’ın JES şehrine dönüştürülmüş ilçesi Germencik’e yaklaşık 20 km uzaklıkta. Germencik’teki zeytin ve incir ağaçlarının JES’ler sebebiyle kuruduğunu, ilçede solunum yolu hastalıklarının arttığını, tarımsal verimin ve kalitenin düştüğünü bizzat gözleriyle gören Başköylüler, kendi köylerinin de o duruma gelmesini istemiyor. Öyle ki 20 km uzaklıktaki JES bile Başköy’ün havasını olumsuz anlamda etkilemiş.

CHP’li Polat: Gerekirse çadır kurarım
CHP İzmir Milletvekili Mahir Polat, dün Başköy’deydi. Burada halkı ziyaret eden Polat, BirGün’e yaptığı değerlendirmede şunları söyledi: Bu direnişin bir parçası olmaktan gurur duyuyorum. Halkla birlikte süreç nereye giderse oraya kadar gideceğiz. Bir korkumuz yok. Burada örgütlü bir halk var. Ekmeğinin, geleceğinin, doğasının peşinde olan bir halk var . Bu halkın mücadelesi içerisinde olmak saygı duymak benim için onur. Gerekirse burada çadır kurup onlara her an omuz vereceğim.”

Köylülerden Sami Şengün isimli kişi ise bu hafta içerisinde şirket yetkililerinin kendi belirledikleri bir günde köye geleceklerine dair bir haber aldıklarını söyledi. ‘Kandırıldığımızı düşünüyoruz. Geri adım atmayacaklardır’ diyen Şengül sözlerine şöyle devam etti: “Akyurt, Akmescit, Ortaköy, Topalak, Yemişler, Armutlu, Musalar köyleri bu projeden etkilenecek. Buradaki insanların tek geliri incir. Hava, toprak, su bütünlüğü buradaki incirin kalitesini artırıyor. Bu dengeden bir tanesi bozulursa biz incirimizden ayni ekmeğimizden oluruz. Ki Germencik’te gözlerimizle gördük JES’in doğayı nasıl mahvettiğini, ağaçların nasıl kuruduğunu.”

77’lik direnişçi Hatice Teyze
Doğayı etkileyecek tüm projelere karşı direnmekte kararlı olduklarını söyleyen Şengün, sözlerini şöyle sürdürdü: “Burada canını ortaya koymuş bir halk var. Özellikle kadınlar asla geri adım atmamakta kararlı. Sahada araştırma yapan şirket yetkililerini duyunca 1 kilometrelik yolu 40 derecelik sıcak havada yürüyen 77 yaşındaki Hatice Teyze’miz ve onun ‘Biz bu ağaçları kolay yapmadık’ sözleri kararlılığımızın göstergesidir. Asla pes etmeyeceğiz. Hukuk mücadelemizden eylem hakkımızdan da vazgeçmeyeceğiz. Son bir iğne ucu kadar çare kalsa da bu mücadele yıllarca sürse de biz buradayız. O çalışma bu köyde asla yapılmayacak.”

‘Yetkililer sesimizi duysun’
Köy muhtarı Salih Gülmez’in sözleri de Sami Şengün’ün sözlerini destekliyor. ‘Biz devlete karşı bişey yapmıyoruz, devletin de bizim yanımızda olması lazım’ diyen Gülmez sözlerini şöyle sürdürüyor: “Mücadelemiz kesin bir kazanıma kadar devam edecek. Biz incirimizin peşindeyiz. Yetkililer bizim sesimizi duysun. Tarımla karnımızı doyuruyoruz biz. Bunu elimizden alırlarsa ortada kalırız. Yetkililer buraya gelip bu doğayı bu inciri görse zaten kendileri vazgeçecektir bu projeleri yaptırmaktan. Biz şirketin sözünü tutup gelmesini, taahhütnameyi imzalamasını ve şenlik yapmayı istiyoruz. Eğer gelmiyorlarsa söylesinler biz onların istedikleri yere gidelim.”