Kasım Süleymani suikastı ABD kamuoyunda ve Avrupa ülkelerinden beklenen desteği almadı. Demokratlar, Trump’ın İran’a karşı askeri eylemde bulunmasını engelleyen yasa tasarısını Kongre’ye sunarak tepki gösterdi

Batı gerilim istemiyor

Dış Haberler Servisi

İran Devrim Muhafızları’na bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’ye dönük suikastla bölgede yükselen tansiyon ABD’de huzursuzluğa neden oldu. Senato’nun Demokrat kanadı, Trump’ın Kongre’nin onayı olmadan İran’a karşı askeri eylemlerde bulunmasının yasal olarak yasaklanmasını öneren bir yasa tasarısı sundu. ABD Kongresi’nin savaş ilan etme ve askeri operasyonları yürütmesi için Başkan’a izin verme hakkı bulunuyor.
Demokrat kanattan Senatör Tim Kaine’nin sunduğu tasarı, Kongre’nin izni alınmadıkça Trump’ın 30 gün süreyle İran’a karşı herhangi bir “düşmanca eylemde” bulunmasını yasaklamayı öneriyor. Demokrat senatörler daha önce Kasım Süleymani’nin hedef alınmasına, Tahran ile gerilimi tırmandıracağı gerekçesiyle tepki göstermişti.

GÖZLER SENATO’DA

Cumhuriyetçilerin Senato’da çoğunluk oldukları dikkate alındığında Demokratlar’ın önerisinin oylamada kabul edilmeme olasılığı yüksek ihtimal olarak değerlendiriliyor. Ancak prosedür incelikleri nedeniyle Cumhuriyetçiler, yasa tasarısının incelemeye alınmasını engelleyemiyor. Dolayısıyla yasa tasarısı 10 gün içinde incelemeye alınabilir.
Diğer taraftan Beyaz Saray’ın Kongre’ye yasa kapsamında gerekli olan Kasım Süleymani’nin öldürülmesine ilişkin tebligatı gönderdiği bildirildi. “Savaş Yetkisi Yasası” kapsamında sunulan bu tür tebligatların içeriği gizli tutuluyor.

AB’DEN ‘İTİDAL’ ÇAĞRISI

ABD’nin Süleymani suikastı Batı ülkelerinden beklenen desteği görmezken İngiltere ve İsrail söz konusu saldırıyı destekleyen ülkeler oldu. Avrupa ülkeleri gerilimin sona ermesi için itidal çağrısında bulundu. AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif’le telefonda görüşerek Brüksel’e davet etti.

İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, ABD’nin Süleymani’yi öldürmesinde haklı olduğunu söyledi, Hürmüz Boğazı’na gönderileceğini açıkladı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise “Trump İranlı generalin ölüm emrini verdiği için her türlü takdire layık” şeklinde açıklama yaptı.

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ve Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih, bölgede yükselen tansiyonun düşürülmesi gerektiğini içeren ortak bir çağrı yaptı.
Kanada Dışışleri Bakanlığı, Ortadoğu’da gerginliklerin giderek artmasından endişe duyduğunu açıkladı, vatandaşlarına Irak’tan ayrılmalarını tavsiye etti. İsveç ve Danimarka silahlı kuvvetleri de Irak’ta eğitim görevlerini durdurdu. İsveç Silahlı kuvvetler sözcüsü Kristina Swaan, “Askeri bir göreve katılmak her zaman risklidir. Personelimiz çok iyi hazırlanmış olmasına rağmen, personelimizin güvenliği önceliklidir. Bu nedenle de görevimizi durdurduk” dedi.

Danimarka silahlı kuvvetlerinin de İçişleri Çözümü Harekatı gereği Irak birliklerinin eğitimini durdurduğu açıklandı.

TRUMP YANGINI KÖRÜKLÜYOR

Süleymani suikastı gerçekleştiği gün Twitter hesabından ABD bayrağı fotoğrafı paylaşarak tavrını belli eden ABD Başkanı Donald Trump, yaptığı açıklamalarla yangını körüklüyor. Trump, İran’ın ABD vatandaşlarına saldırması durumunda 52 rehineyi temsilen 52 hedefi vuracaklarını duyurdu. İran’da bir kısmı “ajanlık” faaliyetleriyle suçlanan 52 ABD’li tutuklu bulunuyor.

Trump, Twitter’dan yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Dünyayı, son zamanlarda yüzlerce İranlı protestocu ve hayatında öldürdüğü tüm insanların yanı sıra bir Amerikalıyı öldürüp birçoğunu da yaralayan teröristlerinden temizlediğimiz için İran bazı ABD unsurlarını hedef alma konusunda oldukça cesurca konuşuyor. (Süleymani) Zaten Büyükelçiliğimize saldırıyordu ve başka yerleri vurmak üzere hazırlık yapıyordu. İran zaten yıllardır sorundan başka bir işe yaramadı. Bu bir uyarı olsun: İran Amerikalılara veya Amerikan unsurlarına saldırırsa 52 İran sahasını hedef almış bulunmaktayız. Bazıları üst düzey ve İran kültürü açısından çok önemli. Bu hedefler ve İran’ın kendisi çok hızlı ve çok sert bir şekilde vurulacaktır. ABD daha fazla tehdit istemiyor.”

Trump, bir sonraki açıklamasında da “ABD, askeri ekipman için daha yeni 2 trilyon dolar harcadı. Dünyada en büyük ve en iyiyiz. İran, bir Amerikan üssüne veya herhangi bir Amerikalıya saldırırsa yepyeni, güzel ekipmanlardan bazılarını onlara göndeririz, hiç tereddüt etmeden” ifadelerini kullandı.

IRAK PARLAMENTOSU TASARIYI ONAYLADI

Irak Parlamentosu dün “ABD stratejik güvenlik anlaşmasının iptal edilmesi ve yabancı güçlerin ülkeden çıkarılması” talebiyle olağanüstü toplandı. Iraklı Şii milletvekili Ammar El Şibli, IŞİD’in yenildiğini ve Amerikan güçlerine artık gerek kalmadığını söyleyerek, “Ülkemizi savunacak güvenlik gücüne sahibiz” dedi. Irak parlamentosu, ABD askerlerinin ülkeden çıkarılmasını öngören yasa tasarısını onayladı.
ABD Bağdat Büyükelçisi ise Irak tarafından Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı.