Batı’nın Taliban’la dansı
ABD’nin çekişmeli ilişki yürüttüğü Taliban’la bu kez Avrupa Birliği flört ediyor. Taliban’a bağlı bir siyasi heyet, Katar’ın başkenti Doha’da Avrupa Birliği’ne bağlı temsilcilerle görüştü
HABER MERKEZİ
ABD’nin Sovyetler Birliği’ni destekleyen ilerici Afgan hükümetine karşı kullandığı, Afganistan’ı işgalinde gerekçe kıldığı, en son resmi düzeyde müzakere yürüttüğü cihatçı silahlı örgüt Taliban, bu kez Avrupa Birliği temsilcileriyle görüşme gerçekleştirdi. ABD’yle imzaya varması beklenen anlaşmanın bozulması sonrası müzakereleri askıya alınan Taliban, AB’nin yanı sıra Rusya, Çin ve İran’la da resmi düzeyde görüşmeler yaparak dünya kamuoyuna muhatap alındığını gösteriyor.
Taliban’ın Siyasi Ofis Sözcüsü Süheyl Şahin tarafından sosyal medya üzerinden yapılan açıklamaya göre, Taliban Siyasi Ofis Şef Yardımcısı Abbas Stanikzay liderliğindeki heyet, Katar’ın başkenti Doha’da Avrupa Birliği Afganistan Özel Temsilcisi Roland Kobia ve Almanya’nın Afganistan-Pakistan Özel Temsilcisi Markus Potzel ile yeni bir görüşme yaptı. Görüşmede, Afganistan’daki mevcut durumun ve barış görüşmeleriyle ilgili detayların ele alındığı ifade edilirken detaylı bilgi verilmedi.
RUSYA, ÇİN ve İRAN DA GÖRÜŞTÜ
Taliban’ın ABD’yle müzakerelerinin rafa kalkması sonrası Rusya, Çin ve İranlı yetkililerin Taliban heyetiyle görüşmeleri dikkat çekmişti. Taliban’ın siyasi heyeti iki gün önce İran’a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Taliban’ın Siyasi Ofis Şefi Molla Birader Ahund liderliğindeki Taliban heyeti İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ile görüştü. Cevad Zarif, İran’ın Afganistan’da barış sürecine katkı vermeye hazır olduğunu dile getirdi.
Söz konusu ziyaret, ABD ile Taliban arasındaki görüşmelerin sona ermesinin ardından Taliban’ın İran’a yönelik ikinci ziyaretiydi. Öte yandan Rusya, Taliban’la görüşme nedenini “ABD’yle yeniden masaya oturtmak” olarak açıklamış, Çin ise yalnızca görüş alışverişi için görüşmenin yapıldığını duyurmuştu.
KATAR’DA TAKAS
Öte yandan, Afganistan hükümeti ile Taliban arasında yapılması beklenen esir takası Katar’da gerçekleşti. Taliban’ın iki numarası Siraceddin Hakkani’nin kardeşi Enes Hakkani, Afganistan’ın başkenti Kabil’deki Amerikan Üniversitesi’nde görev yapan ve Taliban tarafından esir alınan iki öğretim görevlisinin serbest kalması karşılığında iki Taliban üyesiyle birlikte serbest bırakıldı. ABD’li 62 yaşındaki Kevin King ve Avustralyalı 50 yaşındaki Timothy Weeks 2016 yılının Ağustos ayında Taliban tarafından kaçırılmışlardı.
ABD Başkanı Trump, Katar Emiri Al Sani’ye, Taliban’ın elindeki ABD’li ve Avustralyalı rehinelerin serbest bırakılmasında Katar’ın yardımlarından dolayı memnuniyetini dile getirdi.
ABD NE AMAÇLIYOR?
ABD ile Taliban ilk kez geçen yıl ekim ayında Katar’da “resmi” görüşme gerçekleştirdi. Bir sonraki görüşme Birleşik Arap Emirlikleri’nde yapıldı. Görüşmelerde, ABD, Afganistan’dan çekilme planına uygun olarak Taliban’dan saldırmaması için garanti istedi. Taliban’ın isteği ise, ABD’nin Taliban’ı resmi olarak tanıması ve dünyaya ilan etmesi oldu. Afganistan hükümeti de ABD’nin Taliban ile ilişkisini kendisi üzerinden yürütmesini istedi. ABD’nin Afgan hükümeti ve Taliban’la yürüttüğü müzakereler sonucunda anlaşma metni ortaya çıktı ancak Taliban, bir ABD askerinin hayatını kaybettiği saldırı düzenledi. Trump da anlaşmayı imzalamaktan vazgeçtiğini duyurdu. Müzakereler şimdilik askıya alınsa da Trump’ın 2020 seçimleri öncesi vaat ettiği gibi Afganistan’dan askerlerini çıkarabilmesi için Taliban’la her koşulda uzlaşmaya gideceği konuşuluyor.
AFGANİSTAN BATAKLIĞI
BM raporuna göre, ABD ve Afgan ordusunun saldırılarında kaydedilen sivil ölümlerin sayısı, Taliban ve milislerin öldürdüğü sivillerin sayısını geçti. BM Afganistan Yardım Misyonu’nun (UNAMA) raporuna göre, yalnızca 1 Ocak-31 Mart tarihleri arasında ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyonun saldırılarında 305 sivil hayatını kaybederken, Taliban ve milis güçler 227 sivilin ölümüne neden oldu.
