İsrail, ABD Başkanı Biden’ın “desteğimiz yardımlara bağlı” uyarısı sonrası Gazze’ye yardımların artırılmasını kabul etti. Yardım çalışanlarının öldürülmesine tepki sürerken BM “silah satışının durdurulması” çağrısı yaptı.

Batılılar ölünce sınırları açtı
İsrail’in yardım girişlerini engellediği Gazze’de ölü sayısı 33 bini geçerken Filistinliler, kıtlıkla mücadele ediyor. (Fotoğraf: AA)

Dış Haberler

Gazze Şeridi’nde ayrım gözetmeksizin sivilleri katleden ve 7 Batılı yardım çalışanını öldürmesiyle tepkilerin odağına oturan İsrail ve ABD üzerindeki baskılar artıyor. Tel Aviv, baskılar üzerine Washington’ın uyarısı sonrası kıtlığın pençesindeki Gazze’ye yardımların artırılmasını kabul etti. Tel Aviv, Gazze’ye yönelik yardımların artırılması yönünde 3 yardım koridoru açılacağını duyurdu.

Karara göre Gazze’nin kuzeyindeki Erez Sınır Kapısı, savaşın başlangıcından bu yana ilk kez geçici olarak açılacak. İsrail’in batısında Gazze Şeridi yakınlarındaki Aşdod Limanı da insani yardım malzemesi teslimatı için açılacak. Gazze’nin güneyindeki Kerem Şalom geçişinden de Ürdün üzerinden daha çok yardım gönderilmesine izin verilecek.

Karara karşı çıkan aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Başbakan Netanyahu’nun bu kararı kabine üyelerinin oylamasına sunmamasını eleştirdi. Ben-Gvir, yardımların girişine izin verilmesine karşı çıkan Ben-Gvir, “Refah kentine saldırı” çağrısı yaptı.

Gazze Şeridi’ne yaya ve araç girişlerinin yapılabildiği tek yer olan Erez sınırı,
İsrail tarafından 7 Ekim’den bu yana kapalı tutuluyordu.

BIDEN’LA GÖRÜŞTÜ

Karar, ABD Başkanı Joe Biden ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun yaptığı telefon görüşmesinin ardından geldi. Beyaz Saray’dan yapılan yazılı açıklamaya göre, ABD Başkanı Joe Biden dün İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı telefon görüşmesinde, Gazze’de görev yapan insani yardım görevlilerine yönelik saldırıların "kabul edilemez" olduğunu ve ABD’nin İsrail’e yapacağı bundan sonraki yardımların "yardımları artırma sivilleri korumaya dönük somut adımlar atmasına" bağlı olacağını söyledi.

İsrail’in yardımların girişine kolaylık sağlama kararından memnuniyetle karşıladığını aktaran ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, “Bunlar olumlu gelişmeler ancak asıl test sonuçlardır” dedi. ABD’li bakan Washington’ın Gazze’ye giren yardımları takip edeceğini kaydetti. Blinken, önceki günkü açıklamasında İsrail’in acilen Gazze’de sivilleri ve insani yardım çalışanlarını korumak için “somut, detaylı ve ölçülebilir" adımlar açıklamasını beklediklerini belirterek, "Gazze’de gerekli değişiklikleri görmezsek politikamızda değişiklik olacak” uyarısında bulunmuştu. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock ise, İsrail’in Gazze’ye yardımı geciktirmek için "artık bahanesi kalmadığını" belirterek Tel Aviv’e kararını hızla hayata geçirme çağrısı yaptı.

BAĞIMSIZ SORUŞTURMA

İsrail’in 1 Nisan’da Gazze’deki Deyr el-Belah bölgesinde uluslararası yardım kuruluşu Dünya Merkez Mutfağının (World Central Kitchen-WCK) 7 çalışanının öldüğü saldırıya tepkiler sürüyor. İsrail ordusu, saldırıya ilişkin başlatılan soruşturmada kapsamında saldırıya karıştıkları için 2 üst düzey subayın görevden alınacağını duyurdu. WCK ise, İsrail’in Gazze’deki “kendi hatasını” soruşturmasının “güvenilir olmayacağı” belirtildi. İsrail ordusunun saldırıya ilişkin yürüttüğü ilk soruşturmasında, “ordunun kendi içindeki protokollere dahi uymadığının” açıkça ortaya çıktığı vurgulanarak, saldırının soruşturulması için bağımsız bir komisyon oluşturulması çağrısı yapıldı.

İngiltere merkezli uluslararası insani yardım kuruluşu Oxfam’in Filistin operasyonları yöneticisi Bushra Khalidi ise, AA’ya verdiği demeçte, WCK konvoyuna “hedefli ve açıkça kasıtlı” saldırının, İsrail’in Filistin’deki politikalarının “sistematik” parçası olduğunu belirtti.

∗∗∗

BM: SİLAH SATIŞINI DURDURUN

Batılı ülkelerin İsrail’e silah satışını durdurmasına yönelik baskı artıyor. Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi’ndeki oylamada, İsrail’e silah satışının durdurulması ve İsrail’in Gazze’deki olası savaş suçlarından sorumlu tutulması için çağrıların yer aldığı karar tasarısı kabul edildi. İsrail’in Gazze’nin güneyindeki Refah’a askeri harekâtının "yıkıcı insani sonuçları olabileceği" uyarısının yapıldığı kararda, "Gazze’deki sivillerin aç bırakılmasının da İsrail tarafından bir savaş yöntemi olarak kullanılması" kınandı. 47 üyeli konseyde yapılan oylamada, 28 ülke karar lehine oy kullandı. Aralarında ABD ve Almanya’nın da bulunduğu altı ülke aleyhte oy kullanırken, 13 ülke çekimser kaldı. İngiltere’de aralarında üç eski Yüksek Mahkeme yargıcının da bulunduğu 600’den fazla hukukçu, hükümete İsrail’e silah satışını durdurma çağrısı yaptı. ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın (USAID) verilerine göre, İsrail, 1946-2023 yıllarında, büyük çoğunluğu askeri alanda olmak üzere, ABD’den aldığı yaklaşık 300 milyar dolarlık yardımla Washington’ın dış ülkelere yönelik yardımlarından en büyük paya sahip ülke konumunda.