Bir koltuktan diğer koltuğa atladılar
Seçim sonrası ekonomide dönüleceği açıklanan rasyonel politikalar, koltuk değişikliğinden ileriye gitmedi. Görevden alınanlar da başka bir koltuk buldu.
Havva GÜMÜŞKAYA
Seçimler sonrasında ekonomi yönetiminde, 'enflasyonla mücadele için rasyonel politikalara dönüş' diye açıklanan yeni politikalar, ekonominin aktörlerinin bir koltuktan kalkarak diğerine oturması ile sonuçlandı. Ekonomi yazarı Uğur Gürses, ekonomide görüntünün değiştiğini ancak zihniyetin değişmediğini kaydetti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Mehmet Şimşek’in, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) Başkanlığı’na Hafize Gaye Erkan’ın atanmasıyla başlayan süreç ikinci faiz kararından sonra yardımcıların değişikliğiyle sürdü. Son değişiklik geçen hafta Cumhurbaşkanı kararıyla başkan yardımcıları Emrah Şener, Taha Çakmak ve Mustafa Duman görevlerinden alınmasıyla yaşandı.
Duman, Çakmak ve Şener'in yardımcılığını üstlendiği Şahap Kavcıoğlu döneminde, politika faizi yüzde 19'dan 8,5'e kadar indirilirken enflasyon yüzde 16 seviyelerinden hızla yükselerek Ekim 2022'de yüzde 85,5 ile zirve yapmıştı. Ardından baz etkisi ve bir takım düzenlemelerle Haziran 2023'te yüzde 38,2 seviyesine gelmişti. Enflasyondaki bu düşüş ise yeni ekonomi yönetiminin ‘mali disiplin’ adı altında uygulamaya koyduğu vergi artışlarının etkisiyle temmuzda yeniden yükselişe geçip yüzde 47,83 oldu.
Eski TCMB Başkanı Kavcıoğlu’nun Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) başına geçmesiyle başlayan koltuk değişiklikleri geçen hafta görevden alınan başkan yardımcılarından Taha Çakmak’ın Türkiye Sigortalar Genel Müdürü olarak atanmasıyla devam etti. Çakmak, BDDK Başkanlığı’na atanan Kavcıoğlu döneminde TCMB Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilmişti. Yeni ekonomi yönetiminin açıklamış olduğu bir program olmamakla birlikte atılan adımlar, anlayışın rasyonel politikalarla bağdaşmadığına işaret ediyor.
ZAMAN KAZANMA YÖNTEMİ
Vitrin değişiklilerinin zaman kazanma yönetiminden ibaret olduğunu kaydeden Ekonomi Yazarı Uğur Gürses, yükselen enflasyona karşısında aksiyon alamayan bir para politikası olduğunu vurguladı. Gürses, “Vitrin değişikliğinin zaman kazandıracağı düşünülüyor. Erdoğan açısından Şimşek’in atanması, Şimşek açısında da ‘liyakatli’ atamalar yapmak aynı amaçla atılmış adımlar” değerlendirmesinde bulundu.
Uygulanan para politikası ile toplumun yoksul ve orta kesiminin çökertildiğini kaydeden Gürses, “Rasyonel politikalara dönüşü görmedik. Fatura halka kesilmiş oldu. Bakıldığında da ‘seçime kadar ne şiş yansın ne kebap' politikası’” şeklinde konuştu. “Bakın değişiklik yapıyoruz, rasyonel politikalara dönüyoruz, ambalajı, iktidara bu zamanı kazandırıyor” diyen Gürses, “Şu an bir enflasyon sarmalına girilmiş durumda. Halı kaldırıldığında enflasyonun patladığını gördük. Şimşek, sadece halıyı kaldırmış oldu. Dolar hâlâ döviz satılarak tutulmaya çalışıyor. Bugünkü fotoğraftan enflasyonun 2024’de dahi düşmeye başlamayacağını söylemek mümkün” şekline konuştu. Gürses, ekonomide görüntünün değiştiğini ancak zihniyetin değişmediğini kaydetti.