BirGün deprem bölgesinden bildiriyor: Betonlar elle bile parçalanır halde

Uğur ŞAHİN

Hatay’da yıkılan 2 site ile 5 apartmana ilişkin hazırlanan bilirkişi ön inceleme raporunda, inşaatlarda kalitesiz malzemelerin kullanıldığı bildirildi.
Maraş merkezli depremlerin yol açtığı can kayıpları ile yaralanmalara neden olan sorumluların tespiti için Hatay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca soruşturma başlatıldı. Delillerin kaybolma ihtimaline karşı yıkılan binalara ait enkazlarda inceleme yapmak üzere de re’sen bilirkişi ataması yapıldı. Hatay Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmek üzerine hazırlanan bilirkişi ön inceleme raporunda, yıkılan 2 site ve 5 apartmanın inşaatında betondan demire uygunsuz malzemeler kullanıldığına dikkat çekildi. Bilirkişi ön inceleme raporunda, şu tespitlere yer verildi:

Sultan Evler Sitesi: Bilirkişi, Antakya Merkez Odabaşı Kavaslı Mahallesi'ndeki sitede inceleme yaptı. Binaların eski tip ve metruk olması nedeniyle karot örneği alınamadığını kaydeden bilirkişi, zemin etütlerinin binaya uygun olup olmadığının bilinemediğini bildirdi. Binada “kolon üst ve alt uçlarındaki etriyelerin kırıldığı, bu büyüklükteki bir yapı için şart olan çift etriyenin kullanılmadığı ve kolon içlerinde de çirozların kullanılmadığına” dikkat çekildi.

Mahmut Sürmeli Apartmanı: Odabaşı Kavaslı Mahallesi’nde bulunan Mahmut Sürmeli Apartmanı’nda 14 Şubat’ta inceleme ve keşif yapıldı. Binanın yan yatması nedeniyle güvenlik riski doğurduğu, bu nedenle de karot örneği alınamadığını aktaran bilirkişi, olay yerinde çekilen görsellerin soruşturma dosyasına aktarılacağını bildirdi. Raporda yer alan tespitlere göre, kolon içlerinde, depreme karşı burulma ve burkulmaları önlemek için kullanılan çirozlar yapılmadı. Betonların elle parçalanacak kadar düşük dozajlı olduğuna vurgu yapılan bilirkişi raporunda, “Bina perde duvarlarının yeterince kalın olmaması ve 1. derece deprem bölgesinde yer alması göz önüne alındığında binanın deprem yüklerine karşı gelemeyerek yıkıldığı sonucuna varılmıştır” denildi.

Defne Öğretmenler Sitesi: Bilirkişi Odabaşı Kavaslı Mahallesi’ndeki Defne Öğretmenler Sitesi’nde de tespitlerde bulundu. 22 bloktan oluşan sitenin enkaz haline gelen 18’inci blokundan kolon örneği alındığı belirtilen raporda, şöyle denildi: “Kolon düşey demirlerinin demir donatılarının yetersiz olduğu, daha kalın demir malzemenin kullanılmasının gerektiği, düz demirlerin kullanıldığı (…) beton rengi ve yapısı itibarıyla da uygun olmayan malzemenin kullanıldığı sonucuna varıldığı (…) bina perde duvarlarının yeterince kalın olmaması ve 1. derece deprem bölgesinde yer alması göz önüne alındığında da binanın deprem yüklerine karşı gelemeyerek yıkıldığı anlaşılmıştır.” Bilirkişi, karot örneğinin beton laboratuvarına gönderileceğini de aktardı.

Hakan Künefeci Apartmanı: 14 Şubat 'ta yapılan bilirkişi incelemesinde, binanın zemin kata kadar yıkıldığı, kolon ve perdelerinde düşey olarak çatladığı tespit edildi. Raporda, “Kolon düşey demirlerinin demir donatılarının yetersiz olduğu, bu büyüklükteki bir yapı için daha kalın demir malzemenin kullanılmadığı görülmüştür” ifadeleri yer aldı.

Süleyman Mutlu Apartmanı: Bilirkişinin 14 Şubat'taki tespitine göre, apartmanın inşaatında ince demir kullanıldı. Raporda, “Döşemelerde köpük kullanılmış, içerdeki perdeler çok ince zayıf yeterli donatıya sahip değil. Kalitesiz malzeme kullanılmış, yeterli beton yoğunluğu kullanılmamış” denildi.

Zeytunlu Apartmanları: Odabaşı Mahallesi’ndeki Abdullah Zeytunlu Apartmanı B Blok ile Rasim Zeytunlu A Blok Apartmanı’nda 15 Şubat’ta inceleme yapıldı. Bilirkişi, 8 katlı konut ve 3 katlı işyeri olmak üzere toplam 11 katın dere kenarında yapıldığına vurgu yaptı. “Kolonlarda yatay çatlaklar mevcut ve bütün binaların zemin katları tamamen çökmüştür” denilen raporda, benzer tespitler yer aldı.