Bu hafta ne bulduk, ne öğrendik? Uzayda tarihi buluşma
Soğuk Savaş’ın ardından Şubat 1995’te, NASA’nın uzay aracı Discovery, Sovyetler’in uzaya gönderdiği Mir Uzay İstasyonu ile buluştu
3 Şubat: Discovery Mir’e kenetlendi
Uzay mekiği Discovery, Rus uzay istasyonu Mir ile tarihi buluşmasını 3 Şubat 1995’te gerçekleştirdi. Mir (Rusça: Мир, Dünya veya barış) oldukça başarılı bir Sovyet uzay istasyonudur. İlk modülü 19 Şubat 1986’da uzaya gönderildi. İnsanlığın uzayda uzun süre düzenli olarak içinde yaşadığı ilk uzay araştırma istasyonudur.
Bu istasyon yapılan uluslararası işbirliği sayesinde, çeşitli milletlerden uzay insanlarının kullanımına açıldı. Yörüngede 1986 ile 1996 yılları arasında gönderilen pek çok modül ile başarılı bir şekilde kenetlendi. 23 Mart 2001 tarihinde görevi sona erdi ve atmosfere girerek yanması sağlandı. Uzay Mekiği Discovery ise (OV-103) NASA’ya ait olan uzay mekiği filosunun geriye kalan üç uzay aracından biridir. İlk uçuşunu 1984 yılında yapmıştır. Uzay araştırmalarında ve Uluslararası Uzay İstasyonu’nun yapım aşamasında görev almıştır. Challenger ve Columbia facialarından sonra uzay uçuşlarına tekrar başlanıldığında kullanılan mekiktir. Emekli olmadan önceki son uçuşunu 24 Şubat 2011 tarihinde yapmıştır.
6 Şubat: Mikroçip için başvuru yapıldı
ABD’li elektronik mühendisi Jack Kilby, ‘birleşik devre’ adı da verilen mikroçip için 6 Şubat 1959’da patent başvurusu yaptı. Mikroçipler, genellikle silikondan yapılmış yarı iletken maddeler ile tasarlanmış metal bir levha üzerine yerleştirilen elektronik devreler grubudur. Entegre devreler için ilk fikir, hepsini küçültülmüş bir bileşen olan küçük seramik yonga plakası oluşturmaktı. Bileşenler bütünleşmiş ve 2 boyutlu ya da 3 boyutlu ızgara sistem şeklinde telle bağlanmış halde olabilirdi. 1957’de çok ümitli görünen bu fikir, Amerika Birleşik Devletleri Ordusu’na önerildi ve kısa süreli Mikromodül Program’a (1951’deki Tinkertoy projesiyle benzer olarak) öncülük etti. Ancak, bu proje hız kazandığında, Jack Kilby entegre devreler için yeni bir tasarım geliştirdi. Daha sonra Texas Instruments tarafından işe alınan Kilby, entegre devrelerle alakalı olan ilk fikrini 1958 Temmuz’da kaydetti. İlk entegre çalışmasını 12 Eylül 1958’de başarılı bir şekilde tamamladı. Kilby, 1959’da yeni aletini “tamamen bütünleşmiş elektronik devrelerin tüm bileşenlerini barındıran yarı iletken maddelerin cismi” olarak tanımladı. Bu ürün için ilk müşteri, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri oldu.
10 Şubat: Yangın söndürmede devrim
Alanson Crane, 10 Şubat 1863’te yangın söndürücüsünün patentini aldı. Yangın söndürme cihazı, içerdiği malzemelerin yardımıyla ısı ve oksijen arasındaki bağlantıyı kesmeye yarayan basınçlı bir cihazdır. Çok farklı ebat ve özelliklerde üretilebilen bu cihazlar, özellikle yangınların oluşma aşamasında söndürülmesinde büyük önem taşırlar. Yangın söndürme cihazları, kullanıldıkları yangınların özelliklerine göre farklı tipte üretilirler. Bu aletlerin kullanım alanlarına göre pek çok çeşidi mevcuttur. Günümüzde en bilinen çeşitleri şunlardır: Kuru kimyevi tozlu, karbondioksitli, Holojenli (Halon Bikarbonat), köpüklü, kuru metal tozlu.