Bu kadar zamma rağmen dev açık
AKP, halkın sırtına yeni vergiler yüklemeye hazırlanıyor. Pek çok kaleme yeni yılda yüzde 60’a varan zam beklenirken vergi uzmanı Bingöl, katmerli artışa dikkat çekti. Bunca zamma rağmen açık 309,4 milyar TL.
Ekonomi Servisi
Yeni yılla birlikte yurttaşın vergi yükü daha da katlanacak. Yılbaşından sonra; MTV, trafik cezaları, emlak vergisi, çevre temizlik vergisi, pasaport harcı, ehliyet harcı ve daha birçok alanda yüzde 60'a varan zamlar bekleniyor. "Katmerli bir artış söz konusu" diyen vergi uzmanı Ozan Bingöl, yurttaşın vergi yükü altında ezileceğine dikkat çekti.
2024’ün başında vergiler, ekim sonundaki 12 aylık ortalama yurtiçi üretici fiyat endeksinin (Yİ-ÜFE) artışı kadar olan, yeniden değerleme oranında artırılacak. Maktu vergiler ile ceza, harç ve ücretler, Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298’inci maddesine göre her yılın başında, ‘yeniden değerleme oranı’ kadar artırılıyor. Dünya Gazetesi yazarı Naki Bakır’ın haberine göre, yurttaşı yakından ilgilendiren vergiler yüzde 60’a yakın oranda zamlanacak. Naki Bakır’ın yazının ilgili kısımları şöyle: “2024 başında çeşitli vergi, ceza, harç ve ücretlere uygulanacak yeniden değerleme oranı, 3 Kasım’da Ekim 2023 enflasyon verileri açıklandığında netleşecek. Yİ-ÜFE’nin eylül sonu itibarıyla düzeyi, yılbaşından geçerli olacak yeniden değerleme oranının yüzde 60 dolayında olacağını gösteriyor."
KATMERLİ ARTIŞ
Öte yandan vergi uzmanı Dr. Ozan Bingöl'ün hesaplamasına göre ekim ayında üretici enflasyonu ‘sıfır’ bile olsa 2024 yılı vergi ve ceza artışlarına esas teşkil edecek 2023 yılı yeniden değerleme oranı yüzde 58,16 olacak. Geçen yıl oranın yüzde 122,93’le tarihi zirveyi gördüğünü hatırlatan Bingöl, “Bu yıl, geçen yılkı yüzde 122,93 YDO ile zamlanmış vergi ve cezaların üzerine yüzde 50'nin üzerinde bir ilave ile karşılaşacağız. Yani katmerli bir artış söz konusu olacaktır” dedi. “Yüksek yeniden değerleme oranı, yurttaşın MTV, emlak vergisi ve diğer vergi kalemleri ile harç ve trafik cezaları başta olmak üzere diğer pek çok idari para cezası ve yüksek araç muayene ücretleri altında ezilmesi anlamına gelecektir” diyen Bingöl, “Bu 2023 yılının yüksek enflasyonunun bir kısmını 2024 yılına sürüklemek veya bulaştırmak sonucunu da doğuracaktır” uyarısında bulundu.
YURTTAŞIN SIRTINDA
AKP’nin ekonomide 3 yıllık yol haritası olarak açıkladığı Orta Vadeli Program'da (OVP) bütçe açığını halktan topladığı vergilerle kapatmayı hedeflediğini ortaya koymuştu. OVP'de bu yıl 4,2 trilyon lira olan vergi gelir hedefi, 2024’te 3 trilyon liradan fazla artırıldı. Gelecek yıl yurttaştan 7 trilyon 407 milyar TL vergi toplamayı hedefleyen ekonomi yönetimi, 2025 ve 2026 yıllarında ise bunu 2’şer trilyon artırmayı planlıyor.
AÇIK 309,4 MİLYAR TL
Devletin geçen yıl sosyal katkı gelirleriyle birlikte topladığı vergi miktarı 3 trilyon 473 milyar 992 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerindeki artışa karşın genel devlet açığı, 309 milyar 422 milyon lira olarak tahmin edildi. Türkiye İstatistik Kurumu, 2022 yılına ilişkin “devlet hesapları” verilerine göre genel devlet açığının GSYH’ye oranı yüzde 2,1’e yükseldi. 2021’de söz konusu oran yüzde 1,1 düzeyinde gerçekleşmişti. Genel devlet konsolide brüt borç stokunun GSYH’ye oranı ise 2022’de yüzde 31,7’ye düştü. Genel devlet toplam harcamaları ise geçen yıl 4 trilyon 596 milyar 707 milyon lira olurken harcamaların GSYH içindeki payı yüzde 30,6’ya geriledi. Genel devlet toplam gelirleri 4 trilyon 287 milyar 286 milyon liraya yükseldi. Gelirlerin GSYH içindeki payı yüzde 28,6’ya düştü. Toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri, 2022’de 3 trilyon 473 milyar 992 milyon liraya ulaştı.
Devlet harcamaları: 4,5 trilyon TL
Devletin vergi gelirleri: 4,2 trilyon TL
Genel devlet genel açığı: 309,4 milyar TL
