Bu yasaklar da mı Avrupa’dan!
Almanya ve Hollanda ‘siyasi şov’ olacağı iddiasıyla AKP’lilerin etkinliklerine izin vermezken bu kararın ardından AKP’liler ‘ifade özgürlüğünü’ hatırladı. Türkiye’de ise ifade özgürlüğüne yönelik keyfi engellemeler bizzat AKP eliyle yapılıyor. İşte onlardan birkaçı
AYŞEGÜL YETİM
Avrupa’da referandum çalışmaları için bulunan AKP’li isimlerin etkinliklerine izin çıkmamasının ardından AKP cephesinden gelen yorumlarda ifade özgürlüğü vurgusu öne çıktı. Alman gazetesi Die Welt’in Türkiye muhabiri Deniz Yücel’în tutuklanması ve hükümetin Almanya karşıtı sözlerinin ardından iki ülke arasında ilişkiler giderek gerilirken AKP’nin Evet mitingine Almanya’nın izin vermemesi ise diplomatik gerginliği üst noktaya taşıdı. Kendileriyle ilgili durumlarda ifade özgürlüğünü hatırlayan AKP’liler Türkiye’de birçok kesime yönelik baskıcı uygulamaları görmezden geliyor. Ülke içerisindeki ‘Evet’ çalışmalarını kamu kaynaklarını kullanarak yürüttüğü için eleştirilen AKP, Hayır çalışmalarını ise keyfi biçimde yasaklıyor ya da engelliyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Hollanda’da, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın ise Almanya’da miting çalışmasına izin verilmezken Bozdağ yasağı “Kusura bakılmasın, çok net bir şekilde söylüyorum, bu demokrasiyle, ifade hürriyetiyle izah edilebilir bir şey değil. Hukuk devletine yakışan bir şey hiç değil. Bu demokrasiyi içselleştirmemiş olmanın somut bir göstergesidir.” diye eleştirdi. Adalet Bakanı ‘İfade özgürlüğünün içselleştirilmesine vurgu yaparken Türkiye’de tablo tam tersine işaret ediyor. Sadece referandum sürecinde yapılan keyfi uygulamalar dahi gelinen noktayı gözler önüne seriyor. Kısa süre zarfında referandumda ‘Hayır’ çalışması yürütenlere yönelik yapılan kısıtlamalar şöyle:
»İlk ‘yasal’ yasağın geldiği Samsun’da, İl Seçim Kurulu referandum sürecinde AKP, CHP, MHP ve HDP’nin arasında bulunduğu on siyasi parti dışındaki parti ve sivil toplum kuruluşlarının propaganda yapmasını yasaklamıştı. CHP tarafından yapılan itirazda ilçe seçim kurullarının yetkisinin yokluğundan edilen itiraz, bu yasaklama hakkını fiili olarak mülki idarelere bırakmış oldu. Birleşik Haziran Hareketi’nin (HAZİRAN) “Yeni Bir Başlangıç İçin Hayır” bildirisi dağıtımı yapmak için valiliğe yaptığı başvuruya ilgili yasak gerekçe gösterilerek izin verilmedi.
»Ankara Valiliği’nin, üniversite yönetimlerine gönderdiği yazıyla yerleşkelerde referandum çalışmalarına dair her türlü etkinlik ve çalışma yasaklanan şehirde, Ankara Üniversitesi Cebeci Yerleşkesinde öğrenciler tarafından 2 Mart 2017’de düzenlenmesi planlanan referandum konulu panelin konuşmacıları gazeteciler Berkant Gültekin ve Özgür Şen “Yazılı emir yok, sözlü emir var” denilerek özel güvenlik şefi tarafından kampüse alınmadı.
»Aydın Valiliği, HAZİRAN’ın ‘Hayır’ kampanyası kapsamında Efeler ilçesinde dağıtacağı bildiriyi ‘uygunsuz’ bularak yasakladı. Vali Ömer Faruk Koçak imzalı yazıda herhangi bir gerekçe belirtilmezken, kararda şu ifadeler yer aldı: “23/02/2017 Perşembe gününe kadar Birleşik Haziran Hareketi Derneğine ait olduğu iddia edilen hayır bildirisinin Efeler İlçesinin mahallelerinde dağıtımı uygun görülmemiştir.”
»Darıca Demokrasi Platformu’nun, 10 Şubat 2017’de Yrd. Doç. Yücel Demirer ve Avukat Yüksel Genç ile CHP Genel Başkan Yardımcısı Zeynep Altıok’un katılımı ile “Anayasa değişikliği ne getiriyor? ‘Hayır’ demezsek ne olur?” başlığıyla düzenlenmesi planlanan panel önceden alınan izne rağmen son anda yasaklandı. Etkinlik, bir düğün salonunda gerçekleştirildi.
»CHP Kocaeli Çayırova İlçe Başkanlığı tarafından 11 Şubat 2017 tarihinde AKP’li Çayırova Belediye Başkanlığı’nın salonunda yapılması planlanan anayasa değişikliğinin anlatılacağı panel, başlamasına saatler kala panelin düzenleneceği salondaki ses sisteminin yandığı belirtilerek iptal edildi. Bahsedilen sorunun düzenleyiciler tarafından çözülmesi koşulunu da kabul etmeyen belediye, panelist ve katılımcıların salona girmesine izin vermedi. Bütün engellemelere karşı panel belediye bahçesinde soğukta gerçekleştirildi.
»CHP İstanbul Milletvekili İlhan Cihaner, Anayasa Hukukçusu Süheyl Batum ve İstanbul Barosu Başkanı Avukat Mehmet Durakoğlu’nun konuşmacı olarak katılacağı panel engellendi. İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Kulübü’nün düzenlediği panelin engellendiğini Twitter hesabından duyuran CHP’li İlhan Cihaner, Almanya göndermesi yaptı. Cihaner, “Pazartesi günü yapacağımız etkinlik engellenmiş. Kim mi engellemiş? Tabii ki ‘faşist ve anti demokratik’ Alman Hükümeti!” diye yazdı.
»CHP Parti Meclisi üyesi Sera Kadıgil’in, Boğaziçi Üniversitesi’nde konuşmacı olarak katılacağı, Başkanlık referandumu konulu panel, Rektörlük tarafından yasaklanmıştı.