Bugün günlerden Nâzım
Yaşamının büyük bir bölümünü sürgünde ve mahpusta geçiren usta şair Nâzım Hikmet ölümünün 52. yılında çeşitli etkinliklerle anılıyor
Ne güzel şey hatırlamak seni:
ölüm ve zafer haberleri içinden,
hapiste
ve yaşım kırkı geçmiş iken...
61 yıllık ömrüne; mahpusluklar, şiirler, dostlukların yanı sıra unutulmaz aşklar da sığdıran usta şair Nâzım Hikmet, ölümünün 52. yılında birçok etkinlikle anılıyor. Şiirleri, romanları yasaklanan ve yaşamı boyunca yazdıkları yüzünden ayrı ayrı davalardan yargılanan Nâzım Hikmet’in yaşamı ya mahpuslukla ya da sürgünde geçti. Memleketine hasretliğini süren şairin kalbi bu hasretliğe daha fazla dayanamadı ve 1963’ün 3 Haziran sabahı Moskova’daki evinde durdu. Yazdıklarıyla dünyasını anlatan şair, dünyasına dokunduğu okurlarının da gönlünde ölümsüzleşen şair için bugün birçok etkinlik düzenleniyor.
‘Yazarın Gayriresmi Portresi’ adıyla her ay Yapı Kredi Kültür Merkezi’nin düzenlediği edebiyat söyleşilerinin bugün konuğu 52. yılında dünya şairi Nâzım Hikmet. Koç Üniversitesi’nin İstiklal Caddesi’ndeki ANAMED binasında yapılacak ‘Nâzım Hikmet - Moskova 19 yaşım, Moskova 60 yaşım’ söyleşisinde Nâzım Hikmet denince akla gelen ilk araştırmacılardan olan Melih Güneş, yazarın etkin bir yaşam sürdüğü SSCB’deki döneminin ayrıntılarını meraklı okurlarla paylaşacak. Söyleşi saat 18.30’da başlayacak.
ŞAİR KADIKÖY'DE
Dünyanın birçok yerinde şiirleriyle anılacak olan şair için Kadıköy’de de bir etkinlik düzenleniyor. Bu akşam
Barış Manço Kültür Merkezi’nde yapılacak anma etkinliğinde sunumu gerçekleştirecek olan tiyatro sanatçısı Zafer Diper ayrıca Nâzım şiirlerini seslendirecek ve etkinlikte sinevizyon eşliğinde ‘Memleketimden İnsan Manzaraları’ şiirinden alıntılanan bir bölüm de sergilenecek.
İTÜ Türk Müziği Devlet Konservatuvarı-Deniz Esen ve Arkadaşları’nın, Nâzım Hikmet üzerine yapılan besteleri seslendireceği gecede gazeteci yazar Orhan Karaveli, Nâzım’la ilgili anılarını ve onun sanatı üzerine düşüncelerini aktaracak. Muzaffer Özdemir’in türküleriyle katılacağı gecenin sonunda İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Pantomim Sanat Dalı öğrencileri, Vecihi Ofluoğlu yönetiminde “Ceviz Ağacı”nı yorumlayacak.
Anma töreni sonunda ise Orhan Karaveli ‘Tanıdığım Nâzım Hikmet’ adlı kitabını imzalayacak.
İsyankâr olun ki Nâzım Vakfı AVM olmasın!
Nâzım Hikmet Vakfı, kiracısı olduğu 116 yıllık tarihi binasından diğer kiracılarla birlikte çıkarılmak ve binanın AVM yapılmak istenmesi üzerine Vakıf, söz konusu gelişmeleri protesto etmek için bugün 11.00’de bütün Nâzım severleri ve demokrat kamuoyunu ellerinde kırmızı karanfillerle vakıf binasında toplanmaya çağırdı.
Bütün bunlar yaşanırken Nâzım Hikmet’in yaptığı bir konuşmayla Sovyet Edebiyat Enstitüsü’nün kapanmasını engellediği ortaya çıktı. Nâzım Hikmet’le ilgili anılarını internet sayfasında paylaşan bugün 75 yaşında olan Rus şair Aleksandr Olşanski, 1960-1963 yıllarında Sovyet Edebiyat Enstitüsü öğrencisiymiş. Nâzım’ın okulu çok sevdiğini ve sık sık öğrencilerle bir araya geldiğini hatırlayan Olşanski, “Bu görüşmelerin birinde Nâzım genç edebiyatçılardan şu anda ne ile uğraştıklarını sordu. Öğrenciler ‘sınavlara giriyoruz’ deyince Nâzım kızdı: ‘Ne sınavı? Bir yazarın tek sınavı kitaptır!’ diyerek tepkisini dile getirdi.”
Olşanski, Nâzım’ın, “Çocuklar isyankâr olunuz! Yaşlandığınızda bazı şeyleri savunmak için isyankârlık lazım. Gençliğinizde karşı geldiğiniz bu şeyleri yaşlandığınızda savunacaksınız” dediğini de aktardı.
Görüşmelerden yalnızca birkaç hafta sonra, genç yazar ve şairlerin sosyal toplumsal olaylarda daha faal olmasından ve parti politikalarını eleştirmesinden rahatsız olan dönemin Sovyet lideri Kruşçev, enstitüyü kapatmaya karar verdi. Olşanski, 23 Mayıs 1963’te öğrencilerin Nâzım’ın “isyankâr olun” tavsiyesine uyarak eylem yaptıklarını, bunun üzerine Kruşçev’in geri adım atmak zorunda kaldığını savundu.