Burada sadece kadınlar çalışıyor

Dilan ESEN

Aydın’ın Efeler ilçesinde belediyenin desteğiyle önceki hafta sadece kadınların istihdam edildiği ‘Yüzde 100 Kadın Emeği Tarımsal Ürün Fabrikası’ açıldı. BirGün’ün ziyaret ettiği fabrikada, şimdilik enginar ve şevketi bostan konserveleri yapılıyor, ancak çıkan ürünlerin çeşitliliği ilerleyen günlerde genişletilecek. Fabrikada yaklaşık 200 kadının çalışması planlanıyor. Fabrikayı önemli kılan konu ise belediyenin işletmesi olmasının ötesinde kadın istihdamını destekleyen ve kadın yoksulluğuna karşı atılan bir adım olması.

Efeler, kadın istihdamının son derece düşük olduğu ilçelerden biri. Ülkenin birçok kentinde olduğu gibi Efeler’de de kadınlar ekonomik kriz, açlık ve yoksullukla boğuşuyor. İlçede çok sayıda kadın güvencesiz işlerde çalışmak zorunda kalıyor. Ekonomik krize ve ağır yoksulluk koşullarına dayanamadıkları için fabrikada çalışmaya başlayan kadınlar, bu zamana kadar genellikle ev işçiliği yaptıklarını söylüyor. Hikâyelerini dinlediğimiz kadınlardan Ayşen Baba, 42 yaşında. Fabrikada enginarları temizleme işi yaptığını söyleyen Baba herkes gibi maddi zorluklar yaşadığını aktarıyor: “Çocuklarıma daha rahat bir hayat yaşatmak için çalışmaya başladık. İki çocuğum var. Pandemi döneminde her şey üst üste geldi. Pandemi döneminde çok sıkıştık. Eşim işsiz kaldı. Ben de çalışmalıyım, dedim.”

İşçi Esma Dürek 43 yaşında ve daha önce günlük temizlik işlerinde çalışmış. İlk kez sigortalı bir işi olduğunu belirten Dürek, ekonomik zorluklar içinde olduğunu ifade ediyor. Çoğu zaman bir gün çalıştığını 6 gün çalışmadığını aktarıyor Dürek ve ekliyor: “Bizler için güzel bir imkân oldu. Ekmek davasından dolayı böyle bir imkân sağlandı.”

***

Destek merkezlerinden anaokullarına...

Eşitlikçi bir sistemle ilçede çalışmalar yapan Efeler Belediyesi anaokulları, hanım evleri, rehabilitasyon ve psikolojik destek merkezleri açarak aynı zamanda sosyal ilişkiler ile sağlık üzerine de çalışmalarını yürütüyor. Efeler Belediye Başkanı Mehmet Fatih Atay, ülkenin yıllardan beri erkekler tarafından yönetildiğini hatırlatıyor ve gelinen noktaya dikkat çekiyor: “Kadınların özgürleşmesi, kendi ayaklarının üzerinde durmaları, ekonomik bağımsızlığına kavuşmaları gerekiyor. Eşiyle kavga ediyor. Eşi, evden çıkıyor, gidiyor kahvede okey oynuyor. Bütün stresini atıyor ama kadın hiçbir şey yapamıyor. Hanım evi açtık. Kadınlar geliyor, oturuyorlar, sosyalleşiyorlar. “

Kadın istihdamının çok düşük olduğunu ifade eden Atay, şöyle devam ediyor: “Sadece tekstilde bazı alanlarda yüksek. Her eve bir maaş girsin, herkes umudunu devam ettirsin istiyorum. Belediyenin bir yeri var orayı da anaokulu yapacağız. Organize sanayideki işçi kadınlar da çocuklarını bıraksınlar diye... Gıda yardımı yapıyoruz, Çocukların eğitimleriyle ilgili yardım yapıyoruz. Her gün iki bin beş yüz aileye çiğ süt veriyoruz bir litre. Bir de okula giden ilkokul çocuklarımıza da dört bin yedi yüz çocuğumuza da beslenme çantası, bal, ekmek veriyoruz. Engelli ve yaşlı konuk evine yapacağız. Her mahallede kitap kafeler, hanım evleri açacağız. Üretime yönelik de domates ekeceğiz. Anlaşmalı çiftçilik yaparak oradaki insanların da gelirini artırmamız gerekiyor.”

ENGELLİYORLAR

Çeşitli engellemelerle de karşılaştıklarını aktaran Atay, “Serçeköy diye bir ilkokul vardı, tapusu bize aitti. Taşımalı eğitime geçince o okulu kullanmadılar biz de orayı kadınlara kültür merkezi yaptık. Bütün kullanılmayan okulları istiyorum. İl Milli eğitim vermiyor. Engelliyorlar ama biz onları engellemiyoruz. Mesela okul yaptıracaklar veriyorum, istesem engellerim ama engellemiyorum. Biz de kamu için çalışıyoruz.”