Çarklar duracak, MESS diz çökecek

Dilan ESEN 

Metal işçileri, sektördeki en büyük grevlerden birine hazırlanıyor. Yaklaşık 163 bin kişiyi ilgilendiren metal sektörü 2023-2025 Dönemi MESS Grup Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerinde anlaşma sağlanamamasının ardından Birleşik Metal-İş Sendikası, 19 Ocak’ta grev uygulamasına başlayacağını açıkladı. 

Birleşik Metal-İş üyesi işçiler, 19 Ocak’ta 9 işletmeye bağlı 26 fabrikada, 23 Ocak’ta 3 işletmeye bağlı 6 fabrikada, 24 Ocak’ta 3 işletmeye bağlı 5 fabrikada greve başlayacak. İşverenler kârına kâr katarken kendilerinin yoksulluğa mahkûm edilmesine tepki gösteren işçiler, ülkenin dört bir yanında grev ateşini yakacak. 

Birleşik Metal-İş Genel Başkanı Özkan Atar, genel yönetim kurulu üyeleri ve metal işçilerinin katılımıyla dün düzenlenen basın toplantısında grev kararının ayrıntılarını açıklarken işçiler, “Çarklar duracak elimizde MESS dize gelecek önümüzde” sloganı attı. Geçmişte getirilen grev yasaklarından MESS üyesi işyerlerinin patronlarının kârına kadar pek çok konuya değinen Atar, “Gelinen süreç bıçağı kemiğe dayandı, hatta kemiği kesmeye başladı ve daha fazla dayanacak gücümüz kalmadı” dedi.  

YASAKLAR İŞLEMEZ  

AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından daha önce verilmiş grev ‘yasaklarını’ hatırlatan Atar, “Binlerce işçinin grev iradesi iktidar tarafından çiğnendi ve grev erteleme adı altında yasaklandı. Binlerce işçinin grev silahı ellerinden alındı. Metal işçileri, her şart ve koşul altında grev hakkına sahip çıkacak ve bunu uygulamadan bir an olsun geri durmayacaktır. 19 Ocak sonrası, yurdun dört bir yanında metal işçilerinin haklı haykırışına tanık olacaksınız” diye konuştu. Bunun özel sektörde en fazla işçiyi kapsayan ve başka sektörler için de sonuç yaratan bir sözleşme olduğunu ifade eden Atar, şunları dile getirdi: “Halen görüşmelerini bireysel olarak sürdürdüğümüz 26 işletmedeki toplu sözleşmede de işverenler, bu sözleşmeyi bekliyor. Doğrudan ya da dolaylı olarak on binlerce işçi ve ailesinin gözü burada. Sözleşmemizin başlangıç ayı olan 1 Eylül itibariyle ortalama bir metal işçisinin 4 ikramiye dahil aylık ücreti, 14 bin 500 lira düzeyindedir. Yeni asgari ücret artışı sonucunda, 10 yıllık, 20 yıllık işçiler bile asgari ücret seviyesinde bir ücret alır durumda. İstediğimiz zam oranı, ilk 6 aylık dönem için yüzde 140,5. Teklif ettiğimiz bu zam oranı ile ortalama bir metal işçisinin ikramiye dahil net ücreti 35 bin 730 TL olacak. Sosyal haklarımız ise tümüyle göstermelik ve gerçekten oldukça uzak rakamlar haline geldi. Sosyal haklara yüzde 450 oranında artış teklif ettik. Metal işçileri, hiçbir dönem bu düzeyde bir reel ücret kaybı ile bu düzeyde bir yoksullukla karşı karşıya kalmamıştı. Gelinen süreç bıçağı kemiğe dayadı, hatta kemiği kesmeye başladı ve daha fazla dayanacak gücümüz kalmadı.”  

İŞÇİ YOKSUL, PATRON KÂRDA  

İşçiler yoksulluk çekerken işverenlerin ise kârına kâr kattığını ifade eden Atar, şunları dile getirdi: 
 
“Sözleşme kapsamındaki, otomotiv ana ve yan sanayide yer alan şirketlerde on binlerce işçi çalışıyor. 

Otomotiv sektöründe üretim rekorları kırılıyor. Bir önceki yıla göre 2022 yılı net kâr oranları şöyle: 

• Otomotiv: Yüzde 121,5  

• Dayanıklı tüketim maddeleri: Yüzde 52,4  

• Makine ekipmanları: Yüzde 146,5  

• Elektrikli malzemeler: Yüzde 158,7.” 

Atar, sendikanın örgütlü olduğu bazı fabrikaların 2022’deki kâr oranlarını da paylaştı:  

• Anadolu Isuzu: Yüzde 192  

• Sarkuysan Elektrolitik: Yüzde 104,1  

• Makina Takım: Yüzde 179,6  

• Türk Prysmian Kablo: Yüzde 366,5 

İşverenlerin, işçilerin haklı taleplerine kulaklarını tıkadığının altını çizen Atar, şunları ifade etti: “Metal işçilerine düşen görev, haklarına, taleplerine ve geleceğine sahip çıkmaktır. Metal işçileri, bu esarete ve yoksulluğa boyun eğmeyecektir. Bizlere sefaleti reva gören, yoksulluğu dayatan toplu sözleşme sürecini ilk olarak 2011 yılındaki grevlerimizle yıktık. Bu tür dayatmalara boyun eğmeyeceğimizi 2015 grevlerimizde ve sonraki dönemlerde de gösterdik ve göstermeye de devam ettik. Ancak, aynı yaklaşımın sürdürülmek istendiğini görüyoruz. Şimdi bir kez daha belirtiyorum. Sermayenin dayatmalara asla teslim olmayacağız, asla boyun eğmeyeceğiz. Kavgamız yeni başlıyor. Artık süreç grev aşamasında. Şimdi grev kararlarını alma ve en güçlü biçimde hayata geçirme dönemi. 34 işletmeye bağlı 63 fabrika/işyeri içerisinde ilk olarak 15 işletmeden 37 fabrikada greve çıkıyoruz. Bu grevlere 7 bin metal işçisi katılacak. Yurdun dört bir yanı grev ateşlerine tanık olacak. 2024 yılı metal işçilerinin yılı olacaktır ve bunu hiçbir güç engelleyemeyecektir. Bu mücadele, yalnızca Birleşik Metal-İş Sendikası üyelerinin mücadelesi değildir. Bu mücadele, sendika ayrımı gözetmeden, tüm metal işçilerinin ortak mücadelesi olmak durumundadır. Buradan ayrımsız tüm metal işçilerini birlikte mücadeleye çağırıyorum. Hiç kimsenin kaygısı ve kuşkusu olmasın, metal işçisi kazanacak." 

*** 

Eylemse eylem, grevse grev 

GREV kararını açıklayan Türk Metal Sendikası ise MESS sözleşmesi kapsamına giren bütün işyerlerinde vardiya giriş çıkışlarında eylem yaptı. Türk Metal, henüz grev tarihi açıklamazken açıklamalarda şöyle denildi: “Artık sıra bize geldi. Ey MESS, sizin yüzde 60’lık zam teklifiniz bizim taleplerimizin yanından bile geçmiyor. Biz ölümüne çalışırken, ölümüne üretirken, siz bizi ölüme mahkûm etmek istiyorsunuz. Ne sendikamız, ne de biz buna asla müsaade etmeyeceğiz. Türkiye’de yaşanan ve bütün emekçilerin üzerinden silindir gibi geçen enflasyon karşısında, bize önerdiğiniz açlık ücretiyle de yetinmiyorsunuz. Bir de kazanılmış haklarımıza göz dikiyorsunuz. Bakın, buradan bir kez daha sesleniyoruz. Ne o masadaki alın terimizin karşılığından ne tamamlayıcı sağlık sigortamızdan, ne de ikramiyelerimizden vazgeçeriz. Üretimden gelen gücümüzü kullanmak bizim en doğal hakkımız. Eylemse eylem… Grevse grev…” 

*** 

İlk etap 7 bin emekçi çıkıyor  

19 Ocak’ta ilk olarak 7 bin işçi greve gidecek. Sözkonusu fabrikalar şöyle: 

• Çelsantaş Çelik Mamülleri A.Ş./Karabük  

• Lındsay Sulama ve Altyapı San. A.Ş./Tekirdağ  

• Sanel Sanayi Elektroniği İmalat ve Tic. A.Ş./Tuzla  

• Sarkuysan Elektrolitik Bakır A.Ş/Kocaeli  

• Sıo Automotıve Taşıt Yedek Parça A.Ş./Tekirdağ  

• Totomak Makina Ve Yedek Parça A.Ş./İzmir  

• Yücel Boru Ve Profil Endüstrisi A.Ş./Kocaeli  

• Zf Lemförder AKS Modülleri A.Ş./İzmir  

• Zf Sachs Süspansiyon Sistemleri A.Ş./Kocaeli