Çavuşoğlu ile Blinken'den ortak toplantı: "1,4 milyar doların geri ödenmesini bekliyoruz"

Göreve iki yıl önce başlayan ve ilk kez Türkiye’ye gelen ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından ortak basın toplantısında konuşan iki bakan, gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Basın toplantısında ilk sözü alan Çavuşoğlu, söze deprem felaketinin ardından ABD'den gelen destek ve taziye mesajlarını anımsatarak başladı. Çavuşoğlu, "Deprem felaketinden sonra ABD'den destek ve taziye mesajları aldık. Değerli mevkidaşım Blinken da ziyaretinden önce iki defa arayarak destekte bulundu. Dün deprem felaketinden etkilenen bölgelerde incelemelerde bulunduk" diye konuştu.

Washington ve Ankara arasında uzun süredir çözülmeyi bekleyen F-16 konusuna değinen Çavuşoğlu, ABD yönetiminin F-16 talebine destke verdiğini söyledi. Kongre’ye resmi bildirim yapılmasını talep ettiklerini aktaran Çavuşoğlu, "Bazı çevrelerce Kongre’de bu sürecin geciktirilmemesi ve engellenmemesi gerekiyor. Kongre’nin destekleyici bir rol üstlenmesini bekliyoruz. F-16 konusu ikili ilişkiler açısından da NATO’nun savunma kabiliyeti açısından son derece önemli" diye konuştu.

BLINKEN: HER KONUDA AYNI FİKİRDE OLAMAYIZ

Çavuşoğlu'nun ardından konuşan Blinken de söze Maraş merkezli depremlerle ilgili taziye ve destek mesajlarıyla başladı. Washington'un 100 milyon dolar ek destek sağlama kararı aldığını açıkladı.

İki ülke arasındaki ilişkilere değinen Blinken, Ülkelerin her konuda aynı fikirde olamayacağını belirterek, "Dost ve müttefik olarak yan yana durmaya devam edeceğiz" dedi.

Blinken gelen bir soru üzerine Biden yönetiminin F-16 konusunda Türkiye'yi desteklediğini söyledi. ABD'li bakan 'şu an yönetim olarak desteği sağlamak için çalışmalarınız devam ediyor' dedi. Blinken ayrıca, Türkiye'nin gerçek güvenlik endişelerini anladıklarını söyleyerek, "Birlikte çalışmaya devam ediyoruz" ifadelerini kullandı.

Çavuşoğlu'nun açıklamalarından satır başları şöyle:

"Deprem felaketinden sonra ABD'den destek ve taziye mesajları aldık. Değerli mevkidaşım Blinken da ziyaretinden önce iki defa arayarak destekte bulundu. Dün deprem felaketinden etkilenen bölgelerde incelemelerde bulunduk.

Askeri ilişkilerimiz stratejik ortaklığımızın önemli boyutlarından biri. Tek taraflı uyaptırımlar nedeniyle savunma sanayiimizde zorluklarla karşılaşıyoruz. F-16 talebimizle ilgili son durumu da ele aldık. ABD yöneitmi talebimize güçlü destek veriyor. Bu konuda Kongre'ye resmi bildirimin bir an önce yapılmasını arzu ediyoruz. Bu sürecin de süratle tamamlanması her iki tarafın yararınadır. Kongre'de her zaman zorluklar çıkabiliyor. Bazı çevrelerce bu sürecin Kongre'de geciktirilmemesi gerekiyor. Kongre'nin de engelleyici değil destekleyici bir rol üstlenmesini bekliyoruz.

Talebimizin karşılanması NATO'nun savunma kabiliyetleri açısından da son derece önemli. Terörle mücadele her zaman ortak gündemimiz. PKK, YPG'ye verilen desteğe ve FETO'nun mevcudiyetine son verilmesi hususundaki beklentilerimizi de bugün vurguladık.

Çavuşoğlu ve Blinken Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde bir araya geldi / AA

"VİZE BAŞVURU SÜREÇLERİNDE CİDDİ GECİKME VAR"

Bazı konsolosluk meselelerini de bugün ele aldık. Vize başvuru süreçlerinde ciddi gecikme var. Bunların hızlandırılması için talebimizi de ilettik. Görüşmemizde ikili ilişkilerin yanı sıra, uluslararası ve bölgesel konuları da değerlendirme imkanımız oldu.

İsrail-Filistin meselesini de değerlendirdik. Son zamanlarda atılan adımlardan endişe duyuyoruz. Suriye konusunu da değerlendirdik. Depremden sonra Suriye halkına yapılacak ABD'nin de yardımları var."

BLINKEN'DEN DEPREM YORUMU: SÖZLERLE İFADE ETMEK ÇOK ZOR

Blinken'ın açıklamalarından öne çıkanlar şu şekilde:

"Amerikan halkı sizi desteklemek üzere yanınızdadır. Toparlama ve inşaat çalışmalarında yanınızdayız. İncirlik Hava Üssü'ne gittim. Şu an ABD'nin yardım merkezi durumunda. Hatay ili üzerinde gezdik ve yıkımı yakından gördüm. Sözlerle ifade etmek çok zor. Binalar, mahalleler, yollar tamamen hasar görmüş durumdalar. Müdahalecilerle de tanıştık, Amerikan yardım kurtarma ekipleriyle tanıştım. Hepsi bu felaketin ne kadar büyük bir miktarda olduğunu biliyorlar. Ellerinden gelen her şeyi yapıyorlar. Depremden sonra birkaç saat içinde Başkan Biden federal kuruluşların yöneticilerine emir verdi, anında yardım etmeleri için. Yüzlerce hükümet yetkilisini alana gönderdik. Paramedikler, tehlikeli madde uzmanları, mühendisler hepsini bölgeye gönderdik. Yardım malzemeleri gönderdik. Dün şu anki 85 milyon dolar üzerine ek 100 milyon dolar daha yardım geleceğini söyledik.

"HER ZAMAN AYNI FİKİRDE OLMAYABİLİRİZ"

Şu anda Türkiye uzun bir dönemden geçecek, yeniden inşa açısından. Şu anda BM 1 milyar dolarlık bir yardım talebinde bulundu. Her zaman yan yanayız. Ortak güvenlik konularında ve tabii ki Rusya'nın agresyonunda. Türkiye'nin Ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğü desteğini anlıyoruz ve destekliyoruz.

Ortak güvenlik konularında her zaman yan yanayız. Karadeniz'deki koruma ve Ukrayna kıyılarının korunmasında Montrö çok önemli. ABD, Türkiye'nin uzun süredir NATO üyeliğini takdir etmekte. Finlandiya ve İsveç'in katılımıyla bu müttefiklik daha da güçlenecektir. Türkiye ve ABD aynı zamanda uluslararası terörizm konusundaki çalışmaları devam etmektedir. Türkiye'nin Yunanistan ve Ermenistan ile ilişkileri çok önemli. Türkiye'nin NATO'nun içerisinde hava gücü çok önemli.

Ortak çıkarlarımız var. Ortak değerler üzerine kurulu ilişkimiz var. Türkiye'de her zaman aynı konuda aynı fikirde olmayabiliriz ancak dost ve müttefik olarak her zaman yanyana durmaya devam edeceğiz. Birbirimizle açık açık konuşabiliyoruz."

“PARANIN GERİ ÖDENMESİNİ BEKLEMEK EN DOĞAL HAKKIMIZ”

Konuşmaların ardından soru cevap bölümüne geçildi.

"F-16 savaş uçaklarının Türkiye'ye satışında Kongre'deki süreç belirsiz. Bu ne zaman çözülür?" sorusunu yanıtlayan Blinken, "Biden Türkiye'yi desteklemektedir. Türkiye'nin ulusal çıkarı ve NATO çıkarı için ortak harekat gücü önemli. Bunun için bir değerlendirme yapamam. F-16'nın modernizasyonu konusunda çalışmalarımız devam ediyor" dedi.

Bakan Çavuşoğlu ise ifadeleri kullandı:

“Yönetimin iradesi var. Kongrede bazı senatörlerin Türkiye karşıtı mektuplarından da haberdarız. Bir taraftar heyetlerimizle kongre üzerinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. ABD yönetimi de kararlı bir şekilde duruş sergiler ve kongre üzerinde birlikte çaba sarf edersek bunu aşabiliriz.

İki ülkenin NATO üyeliğinin F-16 alımına şart koşulması doğru olmaz. İkisi farklı konu, kendi temelinde süren müzakereler var. Ya da şartlara bağlanarak bizim F-16 almamız mümkün olmaz. Elimizin kolumuzun bağlanmaması lazım.

F-35 programının ortağıydık ama CATSA yaptırımları sebebiyle Türkiye tek taraflı olarak programdan çıkarıldı. Bu bizim kararımız değildi. Ödediğimiz 1,4 milyar dolarlık rakam var. Dolayısıyla Türkiye programda olmadığına göre bu paranın geri ödenmesini beklemek en doğal hakkımız. Bu konuda da müzakereler devam ediyor. Bir an önce bunun neticeye ulaşmasında fayda var.”

“ABD İLE GÖRÜŞ AYRILIĞIMIZ BELLİ”

"Türk-ABD ilişkilerinde birçok görüş ayrılığı var, S-400, Suriye, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliği gibi. Deprem sonrasında ABD'nin desteğini görüyoruz, bu ilişkileri olumlu etkiler mi?" sorusunu yanıtlayan Çavuşoğlu, "Zor günlerdeki dayanışma önemli. ABD ile görüş ayrılıklarımız belli, ilişkilerimizi geliştirme arzumuz ortada. Yunanistan Dışişleri Bakanı geldiği zaman dediğim gibi bizim ilişkilerimizi geliştirmek için zor günleri, felaketleri beklememize gerek, samimi adımlar atmamız gerek" dedi.

Blinken ise "Türkiye ve ABD uzun zamandır ikili ilişkiler ve bölgesel konularda ortak çalışmaktadır. F-16 konusunda tarih veremiyorum ama hükümet olarak aynı fikirdeyiz. Bu çok önemli bir konu bizim için, NATO'nun ortak harekat kapasitesinin artırmak için. İsveç ve Finlandiya'nın en kısa sürede katılmasını diliyoruz" dedi.

PKK KONUSU: "UMARIM TÜRKİYE DE BİZİ IŞİD KONUSUNDA ANLIYORDUR"

Blinken, "ABD'nin PKK/YPG'ye verdiği destek konusunda Türkiye'nin endişesi mevcut. Bu endişeleri görüştünüz mü?” sorusunu şöyle yanıtladı:

"Türkiye'nin güney sınırıyla ilgili meşru güvenlik endişelerini anlıyoruz. Eminim Türkiye de bizim IŞİD konusundaki güvenlik endişelerimizi de aynı şekilde anlıyordur."

Blinken, IŞİD'ın tekrar alan kazanmasının engellenmesi konusunda Türkiye ile çalıştıklarını kaydederek, "Her iki konuya da, her iki endişeye de aynı şekilde yanıt veriyoruz" ifadelerini kullandı.

Çavuşoğlu, "Biz herhangi bir terör örgütüne karşı başka bir terör örgütüyle iş birliğini yapmanın her zaman çok büyük hata olduğunu söylüyoruz. PKK-YGP'nin DEAŞ'la mücadele ettiği iddiası doğru değil. Bizim güçlü NATO müttefikleri olarak her türlü terör örgütüyle mücadele etmemiz gerek. Bugün NATO için birinci tehdit Rusya, ikinci tehdit terör. Terör örgütleriyle birlikte mücadele etmemiz gerek. Bu konuda maalesef somut bir adım göremedik. Vardığımız mutabakatları uygulamamız gerek. Deprem, siyasi bir konu değil insani bir konu değil. Depremden etkilenen Suriyelilere yardım etmek insani görevimiz. O bölgeye yardım etmek isteyenlere yardım etmemiz insani görevimiz. İnsani yardımlar konusunda iş birliğimiz devam edecek" dedi.