ÇAYKUR borç tiryakisi oldu
AKP Rize İl Başkanı İshak Alim’in kardeşi Ziya Alim’in genel müdürlüğünü yaptığı ÇAYKUR’un giderek artan borcunun yine borçla kapatılmaya çalışıldığı belirlendi. Varlık Fonu’na devredildikten sonra hemen her yıl zarar açıklayan kurumun, 100 birim anapara ve faiz borcu ödemesi için 106 birim borçlandığı öğrenildi.
Mustafa BİLRİCİN
Türkiye Varlık Fonu’na devredildikten sonra zararı her yıl katlanarak artan ve 2021 yılı itibarıyla 503 milyon TL’ye ulaşan ÇAYKUR’a yönelik mali denetimler bir skandalı açığa çıkardı. Sayıştay denetçileri, kurumun borç sarmalında olduğunu ifade ederek, “Borç, borçla kapatılmaya çalışılıyor” değerlendirmesinde bulundu.
Sayıştay raporunda, ÇAYKUR’un borçlanma ihtiyacının çok yüksek olduğu kaydedilerek, şu ifadeler kullanıldı:
“Kuruluş 2021 yılında teklif toplama suretiyle farklı bankalardan 16 milyar TL ticari banka kredisi kullanmış ve 15 milyar TL kredi anapara geri ödemesi yapmıştır. Dolayısıyla 2020 yılından devreden 4 milyar 200 milyon TL tutarında mali borçlar, 2021 dönem sonunda yüzde 26 oranında artarak 5 milyar 200 milyon TL’ye yükselmiştir.”
REKOR FİNANSMAN GİDERİ
2021 yılında ticari bankalardan kullanılan kredilerinden dolayı tahakkuk eden faiz veya finansman gideri tutarı da 588 milyon TL olmuştur. Kuruluş, başlangıçta yaş çay yaprağı alım bedellerini ödemek için yılın belirli zamanlarında borçlanma ihtiyacı duyarken, 2017 yılından itibaren devamlılık göstermeye başlayan işletme faaliyeti zararlarının finansmanı nedeni ile giderek yılın tamamına yayılan ve genel nitelikte, kalıcı bir borçlanma ihtiyacı doğmuştur.
TOPLAM 16 MİLYON TL KREDİ
2021 yılında teşekkülün işletme faaliyeti karının önceki yıla göre yüzde 251 oranında artması ve kuruluşa bir milyar TL tutarında sermaye ödemesi yapılmasına rağmen, yıl içi kredi kullanım miktarı önceki yıla göre yüzde 49 oranında 5 milyar 200 milyon TL artarak 16 milyar TL’ye yükselmiştir. Yıl içinde kredi geri ödemesinde artış olmasına rağmen ertesi yıla devreden kredi bakiyesi yüzde 23 oranında bir milyar TL artarak 5 milyar 200 milyon TL olmuştur.
BORÇ İÇİN BORÇLANMA
ÇAYKUR’un kredi anapara ve faiz borcu ödemesi için ne kadar borçlanma yapıldığını ifade eden borç çevirme oranı 2021 yılında yüzde 106 seviyesinde gerçekleşmiştir. Başka bir ifade ile ÇAYKUR 2021 yılında 100 birim anapara ve faiz borcu ödemek için 106 birim borçlanmıştır.