Ülkede, çeteleşmeyle gelen ‘şiddet’ gün geçtikçe artıyor. Peş peşe yaşanan saldırı olaylarının ardından uzmanlar, büyüyen şiddet sarmalına karşı “Olağanlaşan şiddet, iktidar ilişkisinin ve ahlak anlayışının yansıması” diyor.

Çeteleşme, şiddet sarmalını büyüttü

Deniz GÜNGÖR

Siyasetteki nefret dili ve ekonomik krizle birlikte şiddet sarmalı giderek büyüyor. Bireysel silahlanma artarken, mafyalaşma ve şiddet eğiliminin tırmanmasıyla ülke adeta Teksas’a dönüyor. Bu olayların son örneklerinden biri İstanbul’da yaşandı. Kağıthane ilçesindeki uyuşturucu baskınında silahlı kişiler ve polis arasında çıkan çatışmada 2 polis memuru ağır yaralanırken, bir polis yaşamını yitirdi. Uzmanlar, tabanda büyüyen ‘çeteleşme’ ile gelen şiddet olaylarının iktidarın, illegal yapılarla olan ilişkisinde ‘şiddeti’ çözüm olarak görmesinden kaynaklandığını dile getirdi.

OTORİTERLEŞME KAYMASI

Sosyolog Dr. Nil Mutluer, BirGün’e yaptığı açıklamada, son dönemde daha da artan şiddet olaylarına ilişkin şu ifadeleri kullandı: “Son dönemde sokakta, büfede, futbol maçında, evde veya mahallede yaşadığımız ve gittikçe olağanlaşan şiddet bugünün Türkiye’sindeki iktidar ilişkisi ve ahlak anlayışının yansıması. İktidar ilişkisinin gittikçe merkezi bir otoriterleşmeye kayması; cinsiyet, cinsel yönelim, etnisite, inanç ve sınıf gibi kimlik kategorilerinde ‘öteki’ olarak konumlandırılanların gördükleri şiddetin ve yaşadıkları adaletsizliklerin Türkiye’nin farklı dönemlerinde, farklı siyasi nedenlerle normalleştirilmesi bugün yaşanan şiddet ve adaletsizliklerin de temelini oluşturdu.”

Mutluer, şiddetin karakteri ve yaygınlığının dünyada da yükselen neoliberal, muhafazakâr, milliyetçi ve ataerkil ilişki biçiminin, ahlakın özelliklerini taşıdığına dikkat çekti.

Dr. Nil Mutluer, Sosyolog Leipzig Üniversitesi, Dinler Araştırmaları Enstitüsü, Kıdemli Araştırmacı ve EUME Bağımsız Araştırmacısı

İKTİDAR MAFYA İLİŞKİSİ 

Mutluer, şöyle devam etti: “Bir yandan güce yakın olanların, güçsüze anında ‘haddini bildirme’ yetkisine sahip hissetmesi, hatta bunu çeteleşme ile yapması sistematikleşiyor. Diğer yandan kolluk kuvvetinin ve hukuk sisteminin merkezi otoriterleşmeyle bağımsızlığını kaybetmesi ve ağırlaşması gündelik şiddetin normalleşmesini sistematik hale getiriyor.” 

Yurttaşları şiddetten koruyan, şiddetle mücadeleyi benimseyen siyasal bir aklın olmadığına dikkat çeken Mutluer, “Aksine, son dönemde ötekileştirilen kişilerin, iktidar ve ona yakın siyasiler tarafından bizzat dışlanması ve tehdit edilmesi gündelik hayattaki şiddeti de besliyor. Türkiye’nin yakın tarihine baktığımızda, köy koruculuğu sistemiyle bir kısım yurttaşa ‘öteki’ne karşı silah kullanabilme yetkisi verildi. Kadınlar, LGBTİQ+’lar, Kürtler, Aleviler gibi yurttaşlara yönelik şiddetle etkin mücadelenin sağlanmaması ve aksine hukuki kazanımlardaki geri adımlar da bunlara örnek” diye konuştu. Mutluer son olarak şunları söyledi: “Devletin illegal -mafya gibi- yapılarla olan ilişkisinin bilinmesine rağmen devam edebilme gücü, gündelik hayatta adaletsizlik, ekonomik kriz ve ikinci sınıf hisseden yurttaşın şiddeti çözüm olarak görmesini de etkiliyor.”

48 SAATTE YEDİ SİLAHLI SALDIRI

Son 48 saatte 6 kentte silahlı saldırı yaşandı. Bu olaylar şöyle:

•İstanbul Bağcılar’da halı saha maçından sonra çıkan tartışmada 1 kişinin silahla ateş etmesi sonucu, 2 kişi yaralandı. Ayrıca Beyoğlu ilçesinde de 19 yaşındaki A.Ş., reşit olmayan 3 kişi tarafından darbedildi. Başından yaralanan A.Ş. hayatını kaybetti.

•Erzurum’un Palandöken ilçesinde Ümit D., Bünyamin Karatay’ı uzun namlulu silahla vurdu. Karatay, olay yerinde yaşamını yitirdi.

•Antalya Muratpaşa’da Fatih U. Ve Burak A. arasında çıkan silahlı çatışmada mermilerden biri esnaf Erhan Subaşı’na isabet etti. Subaşı’nın hayati tehlikesi sürerken Fatih U. yakalandı.

•Sivas’ta husumetli iki grup arasında çıkan kavgada 1 kişi tüfekle, 2 kişi ise sopa ve kürekle yaralandı. Hastanede tedaviye alınan yaralılardan 1’inin durumunun ağır olduğu belirlendi.

•Batman’ın Diyarbakır Caddesi’nde iki grup arasında çıkan silahlı çatışmada 3 kişi yaralandı.

•Çorum’da bir kuaför dükkanına düzenlenen silahlı saldırı hasara sebep oldu. Olayla ilgili soruşturma başlatıldı.