Çocuklar için acil önlem alın

Sibel BAHÇETEPE

Sigara, elekronik-sigara ve bunlara renk renk, farklı aromalar katılarak satışa sunular puff bar, mentol topları ya da nargile. Her biri birbirinden ölümcül bu ürünlerin satışında da pek çok ihlaller yapılıyor. Özellikle elektronik sigaranın çocuklar ve gençler arasında giderek kullanımının son yıllarda dünyanın pek çok ülkesinde arttığını belirten Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), üye ülkelere acil eyleme geçme ve sıkı önlem alma çağrısı yaptı. Hekimler, "Türkiye’de bu çağrıya uymalı, mış gibi önlemlerle durumu geçiştirmemelidir" diye konuştu.

Tütün ve tütün ürünleri kullanımı başta kalp, solunum ve akciğer olmak üzere pek çok hastalığa yol açıyor. Son yıllarda gençler ve çocuklar arasında kullanımı giderek yaygınlaşan elektronik sigara aslında dünyada 34 ülkede tamamen yasak, 73 ülkede ise kısıtlamaları var. Ülkemizde de satışı yasak ancak denetim yetersizliği nedeniyle internet gibi ortamlarda satışı yapılıyor.

TUZAĞA DÜŞÜRÜLÜYOR

DSÖ’nün acil eylem planı çağrısı sonrası Türkiye’nin de eletronik sigaralara ilişkin samimi önlemler alması gerektiğini belirten Sağlığa Evet Derneği Başkanı ve Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Elif Dağlı, "DSÖ’nün açıklaması ‘Çocukların elektronik sigaraya başlamasını engellemek için acil harekete geçmeliyiz’ başlığı taşıyor ve son derece önemli. DSÖ nadiren bu tür uyarılar yapar. Bu açıklama ile elektronik sigara toplumsal zevk için kullanılan ürün olmaktan çıkıp bir sağlık tehditi kademesine gelmiş oldu. Açıklamasında özellikle çocukları tehdit eden ve hedef alan bir satış ve pazarlama tekniği kullanıldığının da altını çizdi" dedi.

ESRAR TEHLİKESİ

Dünyanın çeşitli ülkelerinde de elektronik sigaranın tamamen yasaklandığını kaydeden Prof. Dağlı, "DSÖ Başkanı Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus diyor ki ‘Çocuklar elektronik sigaralarla tuzağa düşürülüyorlar. Bu konu ile ilgili sıkı önlemler alın’ diyor. Bunun içerisinde yine nikotine değinerek nikotinin çok bağımlılık yapıcı bir madde olduğunu, sağlığa zararlı olduğuna da dikkat çekiyor" diye konuştu. Dünyada 13-15 yaş arasında elektronik sigara kullanımının arttığına dikkat çeken Dağlı, özetle şunları kadetti: "Ülkemizde yasak ama satılıyor. Türkiye’de ruhsatlanmamış herhangi bir tütün ve nikotin ürününün satışı yasaktır. Dolayısıyla pazarlanamaz ve alenen satılamaz. Türkiye’de eletronik sigaralar ve ısıtılmış tütün ürünleri ruhsatlandırılmadığı için satışları yasakmış. Buna rağmen hem internette hem bilindiği gibi e-ticaret sitelerinden yaygın olarak aleni bir şekilde satıldığını görüyoruz. Türkiye, DSÖ’nün çağrısına acil yanıt vermeli. Samimi harekete geçmesini bekliyoruz. Mış gibi yaparak değil. Bakın dün bir aile derneğimize bir mesaj atmış. İçler acısı. 16 yaşındaki çocuğunun içinde esrar olan elektronik sigaralara alıştırıldığını ve bunun için bizim yardımımızı isteyen bir mesaj geldi. THC denen bir madde var elektronik sigaralarda. Bu içinde marihuana denen maddenin içeriğini barındırıyor bunlar aleni şekilde internetten satılıyor ve bazı kod isimleriyle de satılabiliyor. Bununla ilgili yaptığımız çalışmaları da yakın zamanda yayımlayacağız."

∗∗∗

BU ÇAĞRIYA KULAK VERİN

Doç. Dr. Osman Elbek, DSÖ’nün acil eylem çağrısına Türkiye’nin kulak vermesi gerektiğini söyledi. Elbek “Kanada’da 16-19 yaş arası gençler arasında e-sigara kullanım oranları 2017-2022 arasında iki katına çıktı ve İngiltere’de genç kullanıcı sayısı son üç yılda üç katına çıktı. Bu sebeple DSÖ’nün acil eylem çağrısına kulak verilmesi gerekir. E-sigaraların ülkemizde satışının serbest bırakılmaması gereklidir” değerlendirmesini yaptı.