Çocukları eşitsizlik ve savaş öldürüyor
BM, 2022’de çocuk ölümlerinde tarihin en düşük sayısına ulaşıldığını, ancak bunun da dünya genelinde “eşit olmadığını” açıkladı. Çocuklara yönelik tehditlerin başında sağlık hizmetlerine erişememe ve çatışmalar geldi.
Dış Haberler
Birleşmiş Milletler (BM) Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) tarafından yayımlanan raporda küresel çapta beş yaşından önce ölen çocuk sayısının 2022’de tarihin en düşük seviyesine gerilediği kaydedildi. Rapora göre 2022’de 4,9 milyon çocuk beşinci yaşını gelmeden yaşamını yitirdi. Bu sayı, 2000 yılından bu yana yüzde 51 ve 1990’dan bu yana yüzde 62 düşüş anlamına geliyor. Raporda yaşanan azalmaya rağmen hâlâ her 6 saniyede bir çocuğun yaşamını yitirdiğine dikkat çekildi.
Çocukların hayatını tehlikeye sokan tehditlerin başında ekonomik istikrarsızlık, çatışmalar, iklim değişikliğinin artan etkisi ve Kovid-19’un etkileri yer aldı.
EŞİTSİZLİK CAN ALIYOR
Rapordaki veriler, dünya genelindeki eşitsizlikleri ortaya koyar nitelikte. 2022’de 5 yaş altı 4,9 milyon çocuğun yaşamını yitirirken bunların yarısı Sahra Altı Afrika ve Güney Asya’da gerçekleşti.
Erken çocukluk döneminde ölüm oranlarının en yüksek olduğu Çad, Nijerya ve Somali gibi ülkelerde doğan bir bebeğin beşinci yaşına gelmeden ölme olasılığının, Finlandiya, Japonya ve Singapur gibi ülkelere kıyasla 80 kat fazla olduğu belirtildi.
ÖNLENEBİLİR
Birçok orta ve düşük gelirli ülkede çocuk ölümlerinde azalma olduğu aktarılan raporda kaynakların temel sağlık hizmetlerine ve çocuk sağlığına yeterince aktarılması durumunda daha fazla ilerleme sağlanacağı belirtildi. Yeterli fon sağlanmadığı takdirde 64 ülke, ilk ay ölümlerini 1000 doğumda 12 ile sınırlama hedefini kaçıracak. Bu trendin devam etmesi halinde 2030’a kadar yaklaşık 35 milyon çocuk 5’inci yaşına ulaşamadan hayatını kaybedecek.
SUDAN’DA ALARM
Merkezi İngiltere’de bulunan uluslararası yardım kuruluşu Save the Children, iç savaşın sürdüğü Kuzeydoğu Afrika ülkesi Sudan’da 230 bin çocuk ve hamile kadının, “birkaç ay içinde” açlıktan ölüm riskiyle karşı karşıya olduğunu açıkladı. Açıklamada 2,9 milyon çocuğun yanı sıra beş yaşın altında 729 bin çocuğun daha yetersiz beslendiği kaydedildi.
∗∗∗
MUTLULUK YERİNE ÖLÜM KORKUSU
Uluslararası yardım kuruluşu Save the Children, Gazze’deki savaşın çocuklar üzerindeki psikolojik etkilerine ilişkin raporunda, Gazze’deki çocukların “kuşatma altındaki hayatlarından başka bir hayat bilmediği ve her geçen gün umutlarının tükendiğini” kaydetti.
Çocukların 7 Ekim’den önceki zorlu yaşamlarında bile “içlerinde mutluluk ve çocuksu duygularının eksilmediği” vurgulanırken şu an içlerinde bulundukları durumda “akıl sağlıklarını kaybettikleri ve ölüm korkusu ile karşı karşıya oldukları” belirtildi. Çocukların artık “çocukluklarını yaşamak yerine hayatta kalmaya çalıştığına” dikkat çekilen raporda uluslararası topluma “Çocukları zihinsel ve fiziksel zarardan koruyun” çağrısı yapıldı.
∗∗∗
ÇOCUKLARIN ÜZERİNDEN YÜRÜTÜLEN BİR ÇATIŞMA
Birleşmiş Milletler (BM) Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, 7 Ekim’den bu yana devam eden İsrail saldırılarında Gazze’de öldürüldüğü bildirilen çocuk sayısının son 4 yılda dünya genelinde yaşanan savaşlarda öldürülen çocukların sayısının toplamından fazla olduğunu açıkladı.
Lazzarini, "Bu çocuklar üzerinde yürütülen bir savaş. Çocukların gelecekleri üzerine yürütülen bir savaş" ifadelerini kullandı.