Cumhuriyetçiler ile Demokratlar ikiye bölündü: ABD'deki 'uzaktan oylama' tartışması hakkında ne biliniyor?

ABD Başkanı Donald Trump, ülkede yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınının devam etmesi nedeniyle 3 Kasım'daki başkanlık seçimlerinde "uzaktan oylama" tartışmalarıyla ilgili açıklamalarda bulundu.

"Uzaktan oylama" sisteminde birçok aksaklık bulunduğunu, seçime kadarki sürede bunların giderilmesinin imkansız olduğunu belirten Trump, "Uzaktan oylama kullanılırsa, bunun tarihimizde en çok yolsuzluğa sahne olan seçim olacağını düşünüyorum. Bunun olmasına izin veremeyiz" ifadelerini kullandı.

Trump daha önce de uzaktan oylama sistemine karşı olduğunu belirtmişti.

Uzaktan oylama yoluyla yapılma ihtimali olan seçimler için "Hileli 2020 seçimleri" ifadesini kullanan Trump, "Milyonlarca uzaktan oy pusulası, yabancı ülkeler ve başkaları tarafından basılacak. Bu çağımızın skandalı olacak" iddiasında bulunmuştu.

Uzaktan oylama sistemini "saçmalık" olarak niteleyen ve buna bir son verilmesi çağrısında bulunan Trump, "Birinci ve İkinci Dünya Savaşları döneminde hiçbir sorun olmadan oy kullandık, şimdi uzaktan oylama ile seçimlere hile karıştırmak için Covid'i kullanıyorlar" ifadesini kullanmıştı.

CUMHURİYETÇİLER İLE DEMOKRATLAR İKİYE BÖLÜNDÜ

Covid-19 salgınından en çok etkilenen ülke olan ABD'de, Cumhuriyetçi ve Demokratlar, salgın nedeniyle başkanlık seçimleri için "uzaktan oylama" sisteminin önünün açılması konusunda ikiye bölündü.

Demokratlar, Covid-19 salgınının pençesinde seçmenlerin sandık başına gitmesinin tehlikelerine işaret edip uzaktan oylama sistemini savunurken, başta ABD Başkanı Donald Trump olmak üzere Cumhuriyetçiler ise uzaktan oylama sisteminin "istismara açık" olduğunu öne sürüyor.

UZAKTAN OYLAMA SİSTEMİ NEDİR?

AA'nın aktardığı habere göre, ABD'de bazı durumlarda seçmenler, sandık başına gitmek yerine uzaktan oylama sistemiyle oylarını kullanabiliyor.

Kimlerin, hangi durumlarda uzaktan oy kullanıp kullanamayacağı ise ilgili eyaletin yasasına göre belirleniyor.

Trump'ın başkanlık koltuğuna oturduğu 2016 seçimlerinde, ülkedeki seçmenlerin dörtte birine tekabül eden 33 milyon kişinin uzaktan oy kullandığı kayıtlara geçti.

İngilizcede "mail-in ballot" olarak adlandırılan sistem, kendi içinde "all-mail elections" ve "absentee ballot" olmak üzere iki gruba ayrılıyor.

Bazı eyaletler, "all-mail-elections" sistemiyle oy pusulalarını kayıtlı tüm seçmelerin adreslerine yolluyor ve isteyen kişiler, oy kullanma merkezlerine gitmeden seçim gününden önce oy pusulalarını seçmen merkezlerine iletiyor.

Bu sistem, Colorado, Hawaii, Oregon, Washington ve Utah eyaletlerinde kullanılıyor. Ayrıca California, Nebraska ve Kuzey Dakota eyaletlerinde de bazı bölgelerin seçimleri "all-mail" ile yapma hakkı bulunuyor.

"Absentee balloting" sisteminde ise sandık başına gidemeyecek seçmenlerin oy pusulalarının adreslerine gönderilmesi için öncelikle başvuruda bulunması gerekiyor.

Bu sistem de bazı eyaletlerde uygulama bakımından iki çeşide ayrılıyor. Bazı eyaletler uzaktan oylama talebinde bulunan seçmenlerden, "hastalık ya da eyalet dışında olma" gibi gerekçeler talep ediyor. Herhangi bir gerekçe talep etmeyen eyaletlerdeki "absentee balloting" sistemine ise "No-Excuse Absentee balloting" ismi veriliyor.

Ülkede aralarında Florida ve Pensilvanya'nın da bulunduğu 34 eyaletin yanı sıra başkent Washington DC'de de "no-excuse absentee voting" sistemine izin veriliyor.

New York ve Teksas'ın da aralarında bulunduğu 17 eyalette de herhangi bir gerekçe göstererek başvuran seçmenler, "absentee balloting" oylarını uzaktan kullanabilirken, ne tür gerekçelerin kabul edileceği eyalet seçim kurulunca belirleniyor.