Cunta rejimini gençler yıktı

Dış Haberler

Güneydoğu Asya’nın cuntacıların kontrolündeki ülkesi Tayland’da dün tarihi bir seçim yaşandı. 52 milyon seçmenin olduğu ülkede seçmenlerin yüzde 80’i oy kullanırken ülkede cuntacılara karşı demokrasi yolunda ilk adım atıldı. Gençlerin yoğun ilgi gösterdiği seçimde Z kuşağının oyları belirleyici oldu. İlk sonuçlar, iki muhalefet Tayland genel seçimlerinden gelen kısmi sonuçlara göre iki muhalefet partisi zafer elde ederken, 2014’te ordunun yönetime el koymasıyla cunta lideri olan ve tartışmalı 2019 seçimlerinden başbakan çıkan Prayut Çan-oça’nın partisi üçüncü sıradaydı.

Seçim kampanyasının değişim isteyen genç nesil ile eski ordu komutanı Başbakan Prayut’ta somutlaşan muhafazakar, kralcı düzen arasındaki çatışmaya sahne olmasının ardından, Batılı haber ajansları, ilk sonuçları, "halkın yaklaşık on yıllık ordu destekli hükümeti büyük reddi" olarak değerlendirdi.

95 bin seçim merkezinin yaklaşık dörtte üçünde sayılan oylarla şöyle bir manzara ortaya çıktı: Gençlerin demokrasi yanlısı protesto hareketinin rağbet ettiği, işinsanı Pita Limjaroenrat’ın liderliğindeki reformcu İleri Hareket 8,4 milyon oyla birinci partiliğe yükseldi. Çok askeri darbe görmüş geçirmiş sürgündeki eski milyarder başbakan Taksin Şinavatra’nın kızı Paetongtarn’un başını çektiği Pheu Thai’ı (Taylılar İçin) 6,9 milyon oyla ikinci parti oldu. Prayut’un Birleşik Tayland Milleti partisi, 2,8 milyon oyla üçüncü sırada yer aldı.

Gençlerin desteklediği lider, partisinin Pheu Thai ile görüşmeye çalışacağını ve bir koalisyon anlaşmasına varmalarının ‘kesinlikle ihtimal dahilinde’ olduğunu söyledi.

Bu sonuçlar, darbelerin ve mahkeme kararlarının genellikle sandıktan ağır bastığı krallıkta, ordunun yeni bir darbe düzenlemesi ihtimalini de beraberinde getirdi. 

***

TAYLAND SEÇİMİ NEDEN ÖNEMLİ?

Tayland’da 2006 yılında yaşanan askeri darbede devrilen dönemin başbakanı Thaksin Shinawatra’nın liderliğinde 2001 ve 2006 yılları arasında iktidarda olan Pheu Thai Partisi’nin başına kızı Paetongtarn Shinawatra geçti.

Uluslararası kamuoyunda büyük tepki çeken askeri darbe 15 yıllık anayasal düzeni ortadan kaldırdı. 2020’de gençlerin yoğunlukta olduğu demokrasi yanlısı protesto gösterileri sonrasında yapılacak ilk seçim olma özelliği bulunan oylamada ayrıca 2014 yılında seçimle göreve gelen hükümetin askeri darbeyle indirilmesi sonrasında da düzenlenen ikinci seçim olma özelliğini taşıdı ve cuntacıların sonunu getirdi.