Dağıtılamayan maske sorunu

COVİD-19 salgını altıncı haftaya girerken başta maske olmak üzere, kişisel koruyucu ekipman sağlanması sorunu hâlâ çözülemedi. Süreci yöneten iktidar partisinin öncelikli hedefinin “Her halükarda bir başarı hikâyesi” yazmak olduğu artık açıkça anlaşılıyor. Bu nedenle gereken önlemler gerektiği zamanda alınmıyor ancak haftalar sonra, kamuoyu beklentisi yükselince; plansız, programsız ve acele, ‘zoraki adımlar’ atılıyor. Vatandaşlara dağıtılmak istenen maske meselesi de bunlardan biri.

Yapılan resmi açıklamalara bakılırsa, kişisel koruyucu ekipman stoku ve yönetimi ile dağıtımında sorun gözüküyor. Oysa gelinen aşamada gerçek durum böyle değil. Halka, ‘maske dağıtıyoruz’ açıklamasından sonra, maske temininde ve dağıtımında eksiklik ve aksaklıkların olduğunu yurttaşlar bizzat yaşayarak görüyor.

n Salgının ilk günlerinde hastanelerde, özel sağlık kurumlarında, işyerlerinde ve hastanelerin acil servislerinde görev yapan hekimler ile sağlık çalışanlarına kişisel koruyucu malzeme temin edilmesinde aksaklıkların yaşandığı bir gerçek. Bu eksikliğin çok sayıda hekim ve sağlık çalışanının hastalanmasına neden olduğu, eksiklerin birçoğunun giderilmesine rağmen dağıtımda hâlâ koordinasyon bozukluğunun var olduğu da bir gerçek. Bu eksiklik ve aksaklıklar çeşitli sağlık kurumlarında, hastanelerde, kliniklerde ve çalışanlar arasında da mevcut.

Vatandaşlar ile sağlık çalışanlarına kişisel koruyucu ekipman ve hijyen malzemelerinin sağlanması için yapılması gerekenleri şöyle sıralayabiliriz:

► 13 Nisan tarihli ve 2399 sayılı Cumhurbaşkanı kararı ile Sağlık Bakanlığınca temin edilerek, dağıtımı yapılacak olan her türlü kişisel koruyucu ekipman için ‘ücretsiz verilecektir’ hükmü getirildi. Kişisel koruyucu ekipman ile hijyen malzeme paketinin dağıtımı, kurumlar arası ‘paylaşım’ ve ‘dayanışma’ ile çözülebilir. Sorunun çözümü için malzeme paketinin temin ve tedariki SGK tarafından, dağıtım koordinasyonu ise Sağlık Bakanlığı, eczaneler, yerel yönetimler tarafından yapılmalı. SGK; pandemi sona erene kadar kayıt altına alma ile mükerrerliği önlemek için kişisel koruyucu ekipman ve hijyen malzeme paketini, ‘birden fazla birimlerde kullanılan malzemeler’ Ek-3/A listesine tanımlamalı.

► Vatandaşlar için maske dağıtımına gelecek olursak; cerrahi maskenin kullanım ömrü yaklaşık 3-4 saat. Kullanım ve dağıtım sayıları, bilimsel verilere dayanmalı. 20-65 yaş arasındaki yurttaşlar ile yaşına bakılmaksızın çalışmak zorunda bırakılan vatandaşlar eczanelere giderek T.C vatandaşlık numarası ile medula/eczane sistemine kayıt edilerek, 10 günlük cerrahi maskelerini almalı.

► Eczaneye gidemeyecek durumda olanlar ile rahatsızlığı bulunan yurttaşlar için ise yerel yönetimlerin evde bakım servisleri, maskeleri eczaneden temin etmeli ve adrese götürmeli. Böylece vatandaşlık numarası ve medula/ eczane sistemine kayıt ile tıbbi cerrahi maskeyi kimin alıp, almadığı ile hangi tarihte aldığı tespit edilmiş olacak.

SAĞLIK ÇALIŞANLARI EKİPMAN VE HİJYEN MALZEMESİ DAĞITIMI

Sağlık çalışanlarının Covid-19’dan korunamaması ileride salgınla mücadeleyi aksatabilecek risk etkenlerinin başında yer alıyor. Hastanelerde Kişisel Koruyucu Ekipman (KKE) dağıtım merkezi kurulmalı. Kişisel koruyucu ekipmanlar; kullanım süreleri, sağlık kurumlarının özellikleri ve hastane servislerinin önceliklerine göre bilim kurulu, meslek örgütleri ve ilgili uzmanlık derneklerinin koordinasyonunda belirlenmeli.

► Sağlık çalışanları; çalıştığı kurum, servis ve T.C Kimlik Numarası ile kurulacak hastane/medula sistemine giriş yaparak, hastane dışında çalışan sağlık çalışanları ise belirlenen serbest eczanelerde medula/eczane sistemine giriş yaparak paketlerini alabilmeli.

Sonuç olarak; dünyanın birçok ülkesine ekipman ve ilaç yardımı yapmak şüphesiz olumlu. Ancak bunun için öncelikle vatandaşlarımızın ve sağlık çalışanlarımızın sorununun giderilmiş olması gerekmekte. Oysa yaşadığımız gerçeklik şu: Vatandaşlara dağıtımına karar verilen cerrahi maskelerin temini ve dağıtımında koordinasyon bozukluğu sonucu eksiklik ve aksaklıklar yaşanıyor. Kişisel koruyucu malzeme eksikliği nedeniyle çok sayıda hekim ve sağlık çalışanının hastalanmaması, vatandaşların eczane önlerinde bulaşa neden olmaması ve mağdur edilmemesi için belirttiğimiz çözüm önerilerimizin hayata geçmesini diliyoruz.