İzmir Aliağa'ya her gün yeni bir zehir gemisi sokulmaya devam ediyor. Şimdi de Sloug isimli kimyasal atık depolamak için kullanılan tankerin içinin boşaltılmadan Aliağa’ya getirildiği ve sökümünün burada yapılacağı öğrenildi.

Denetim olmadığı bir kez daha ortaya çıktı: Zehirli atık gemisi Aliağa’da!
Fotoğraf: BirGün

BİRGÜN EGE

Aliağa Nemrut Körfezi’nde yaklaşık 380 bin metrekare arazi üzerinde 22 adet gemi söküm tesisi yer alıyor. Çevre örgütleri ve uzmanlar ise gemi sökümünün yarattığı çevre kirliliği ve işçi sağlığına yönelik oluşturduğu risklerin bölge için ciddi bir sorun olmaya devam ettiğini vurguluyor. 

Yılda ortalama 120 adet geminin sökümünün yapıldığı ilçeye, bu kez Libya’da kimyasal atık depolamak için kullanılan Sloug isimli tankerin getirildiği kamuoyuna yansıdı. Maraş merkezli depremlerin yaşandığı şubat ayında içinde 6 bin ton kimyasal atık barındırdığı iddia edilen tankerin İzmir Aliağa Limanı’na getirildiği öğrenildi. 

Kimsayal atık dolu olan tanker Sloug’un 24 Şubat 2023 tarihinde söküm bölgesine geldiği ve hâlâ baştan karaya oturtulmuş durumda bulunduğu belirlendi. Geminin, Şimşekler Gıda Gemi Söküm İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti tarafından satın alındığı da kaydedildi. 

Öte yandan geminin Türkiye’ye temizlenmeden getirildiği iddia edilirken, bu nedenle geminin Basel Sözleşmesine göre yapılması gereken işlemlerin yapılmadığı ve izin sürecinin eksik yürütüldüğü ileri sürüldü. 

Asbest Söküm Uzmanları Derneği Başkanı Mehmet Şeyhmus Ensari, “Tesisler acilen bağımsız kişiler tarafından oluşan bir ekip tarafından denetlenmeli. Bütün denetimler evrak üzerinde. Ege Bölgesi’ndeki canlılar bu tesisler nedeniyle risk altında. Konuyla ilgili araştırmalarımız sürüyor. Başta Aliağa olmak üzere İzmir’in gemi ve asbest çöplüğü olmaması için mücadelemizi sürdüreceğiz” ifadelerini kullandı.

ŞİMŞEKLER TERSANESİ SERTİFİKASINI KAYBETMİŞTİ

İzmir Aliağa Gemi Söküm tersanelerinde Avrupa Çevre Ajansı tarafından 2022 yılında denetimler gerçekleştirildi. Ajans, gemi söküm tesislerinde yaptığı denetimler sonucunda, AB sertifikalı Işıksan ve Şimşekler tersanelerini listesinden çıkardığını duyurdu. İstanbul İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi Üyesi Akademisyen Aslı Odman, “AB denetmenleri, Şimşekler'in listeden çıkarılması ile ilgili Şubat 2021'da Turan Aslan ve Haziran 2022'de Yıldırım Kipel iş cinayetlerinde asıl sorumluluğun 'organizasyonel faktörlerde', yani işçilerin davranışlarında değil, tersanenin yarattığı iş organizasyonunda olduğunu kendi yaptırdıkları bağımsız denetimlerde tespit etti” dedi.

GEMİDE İŞ CİNAYETİ YAŞANMIŞ

Öte yandan Sloug isimli tanker geçmişinde de iş cinayetleriyle gündeme geldi. Journal of Petroleum Technology sitesinde yer alan habere göre, 5 Kasım 2021 tarihinde Libya açıklarında geminin römorka bağlanması sırasında zincirin kopması sonucu 3 işçinin hayatını kaybederken, bir işçi kayboldu ve bir işçi de yaralandı.

TEPKİLER NAE SAO PAULO’YU DURDURMUŞTU

2022 yılında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, zehirli savaş gemisi Nae Sao Paulo İzmir Aliağa’da sökümü için Sök Denizcilik adlı firmaya izin verdiği ortaya çıkmıştı. İzin sonrasında muhalefet ve çevre örgütlerinin büyük tepki gösterdi. Tepkiler sonrasında Bakanlık izni iptal etmek zorunda kaldı. Gemi hiçbir ülkeye alınmazken 3 Şubat 2023 tarihinde Atlas Okyanusu'na batırıldı.