Dış ticarette tersine işler: Pahalıya al ucuza sat

Ekonomi Servisi

Döviz kurundaki artış ihracatı ucuzlatırken ithalatı pahalılaştırdı. Bu durum dış ticaret haddinin tarihi düşük seviyeye gerilemesine neden oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) eylül ayına ilişkin dış ticaret endekslerini yayımladı. Dış ticaret haddi eylül ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre 17,2 puan azaldı ve rekor düşük seviyeye geriledi. Ekonomi yönetimi, TL’nin dolar karşısında değer kaybetmesinin ülkenin dış ticaretine olumlu katkı sağlayacağını söylüyordu ancak bunun tam tersi yaşanıyor.

İhracat ve ithalat fiyatlarının genel seyrini gösteren istatistik, dış ticaret açığının rekor seviyeye ulaşmasının nedenlerini de ortaya koydu.

İthalat miktarı ise eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,4 artarken birim değeri yüzde 27,4 arttı.

İthalat miktarı yılın üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın üçüncü çeyreğine göre yüzde 9,5 arttı. Aynı dönemde birim değeri de yüzde 27,7 arttı.

İhracatta da miktar eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,2 artarken birim değeri sadece 2,7 arttı.

Bugelişmeler eylülde dış ticaret açığının yüzde 268,1 artarak 9 milyar 595 milyon dolara yükselmesine neden oldu.

Dolar artınca ihracat, ithalattan daha hızlı artacak, ithalat da yavaşlayacaktı böylece cari işlemler dengesi fazla verecekti. Yılın ilk 10 ayına ait dış ticaret açığı 90 milyar doları aştı. En son açıklanan ödemeler dengesi verilerinde cari açığın 40 milyar dolara dayandığı görüldü.

***

DIŞ TİCARET HADDİ NEDİR?

TÜİK’in açıkladığı dış ticaret hadleri ihracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine oranlanması ile bulunuyor. Buna göre dış ticaret haddi değerinin küçülmesi ülkenin aleyhine, yükselmesi ise ülkenin lehine olarak yorumlanıyor. Diğer bir ifadeyle ülkede pahalı ithal edilen mallar ucuza ihraç ediliyor.