Gezi Direnişi ardından rafa kalkan ‘Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Tasarısı’ yarın TBMM’de görüşülecek. Tasarı yasalaşırsa kültürel, tarihi ve doğal varlıkların talanında engel kalmayacak

Doğa talanı yasası yeniden Meclis’te

MUSTAFA MERT BİLDİRCİN @mustafamertb_

TBMM Çevre Komisyonu bugün, “Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Kanunu Tasarısı”nı görüşmeye başlayacak.
Kamuoyunda büyük tepki ile karşılanan AKP’nin Gezi Direnişi ardından rafa kaldırdığı tasarı yeniden gündeme geliyor. Tasarının kanunlaşarak yürürlüğe girmesi halinde “Milli Parklar Kanunu” yürürlükten kaldırılacak, doğal sit alanları ise “Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu” kapsamı dışına çıkarılacak. Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu’nun, “AB çevre mevzuatı doğa koruma alt başlığının, mevzuatımıza uyumlaştırılması maksadıyla hazırlanmıştır” sözleriyle savunduğu tasarıyla ayrıca bütün alanlar tek bir koruma kategorisine alınacak ve koruma alanlarında savunma, ulaşım, haberleşme ve enerji tesisleri yapılmasının yolu açılacak.

Avrupa Komisyonu’nun “Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Kanunu Tasarısı”nın TBMM gündemine 25 Ekim 2010 tarihinde ikinci kez girmesinden hemen sonra yayımladığı raporda, “Endişe verici” olarak nitelediği tasarıya ilişkin temel itiraz, doğal sit alanlarının yok edilmesinin önünün açılacağı noktasında toplanıyor. Çevreciler, ‘koruma’ vurgusu zayıf ve yetersiz olan tasarıda, “kullanma”ya yönelik düzenlemelerin ağırlıkta olduğu görüşünde birleşiyor. Tasarıda birkaç maddede altı çizilen ‘üstün kamu yararı’ ibaresinin muğlak olduğu ve suistimallere yol açacağı değerlendirmeleri de yapılıyor.

Talana yol açacak
Yurttaşların ve çevre örgütlerinin, “Kültürel, tarihi ve doğal varlıkların talan edilmesine yol açacak” ifadeleriyle karşı çıktığı tasarının tepki çeken bazı maddeleri şöyle:

»Korunan alanlardaki turizm amaçlı izinler, bu alanların turizm merkezi veya kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde kalan bölümlerinde planlarına uygun olması şartıyla, bakanlık tarafından bildirilen şartlara uyulmak kaydıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca ilgili mevzuatına göre verilebilecek.

»Korunan alanların yeniden değerlendirilmesi söz konusu olabilecek. Yeniden değerlendirme kararı ile daha önce belirlenmiş ve ilan edilmiş korunan alanların sınırları değiştirilebilecek, kısmen veya tamamen farklı korunan alan kategorisi kapsamına alınabilecek veya koruma kararı kaldırılabilecek.

»Korunan alanlarda bulunan mülkiyeti Hazine’ye ait orman vasfındaki taşınmazlar ile bakanlığa tahsis edilen Hazine taşınmazları üzerinde şahıs ve şirketlere, alanın planlarına uygun olması şartıyla, savunma, ulaşım, haberleşme, su isale hattı, doğalgaz, petrol, enerji iletim hattı, altyapı tesisleri, gölet ve mezarlıklar için bakanlık tarafından izin verilebilecek.