Dolardaki rekor serisi durmuyor

Ülke ekonomisine dair beklentiler giderek kötüleşiyor. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz kararları ile güçlenen dolar karşısında Türk Lirası’nın değer kaybı hızlandı.

Dolar/TL kuru, Fed’in faiz kararı öncesi 17,91'i aşarak yıl içi zirvesini yeniledi. avro/TL kuru 18,19'u, sterlin/TL kuru 21,62'yi geçti.

Geçen yıl yüzde 40’ın üzerinde değer kaybeden TL, BDDK kredi kısıtlama kararına kadar aralıksız değer kaybederek 14,80 seviyesinden 17,50’ye kadar yükselmişti.

BDDK kararıyla kur geçici olarak 16’ya kadar inse de artan faiz kararları ile TL tekrar değer kaybetmeye başladı. TL son haftalarda günlük yüzde 0,3-0,5 değer kaybı yaşadı.

TL’nin nisan başından bu yana dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 17’yi buldu.

ENDİŞELİ GİDİŞAT

Ülke ekonomisinin sıkıntılı bir döneme girdiğini belirten İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Öner Günçavdı, Türkiye ekonomisinde şu an da ciddi bir problem olduğunu söyleyerek “Turizm gelirlerindeki gidişin de iyi olmaması sebebiyle, Merkez Bankası başta olmak üzere kamu kurumları kurları kontrol edecek, müdahale edebilecek dövizleri kalmadığı için bu gidişattan endişe duyuyoruz” ifadelerini kullandı.

Enflasyonun halihazırda başlı başına bir problemken bir de döviz ihtiyacının karşılanamama durumunun Türkiye’yi zor durumda bırakabileceğini belirten Günçavdı, “Bu sorun daha önce de vardı ama endişeye dönmesinde sebepleri var. Birinci sebep Türkiye cari açığı bir türlü engelleyemiyor” dedi. TCMB’nin mayıs ayı verilerine göre cari açık 6,47 milyar dolar oldu. 12 aylık cari işlemler açığı ise 29 milyar 444 milyon dolara yükseldi. Cari açığı finanse edecek kaynaklarda azalma olduğunu söyleyen Günçavdı, bu durumun endişe kaynağı olduğunu belirtti.

Prof. Dr. Öner Günçavdı, İstanbul Teknik Üniversitesi

MÜKEMMEL FIRTINA

Uluslararası piyasada artan faizlerin Türkiye’nin döviz bulma olasılığını azaltan ve maliyetini artıran bir durum olduğuna dikkat çeken Günçavdı, “Yaptığımız ihracatın gelir yaratma kabiliyetini de düşüyor bunlar. ‘Mükemmel fırtına’ dediğimiz duruma bizi götürüyor. Dövize en fazla ihtiyaç duyduğumuz dönemde olumsuz gelişmeler var bu gelişmeleri önleyecek bir politika tercihini de iktidar yapmıyor” şeklinde konuştu.

KOORDİNASYON KAYIP

Ülke ekonomisinin ve iktidarın sıkıştığını belirten Günçavdı,” Burada tek bir çözüm var. Geçen sene birçok çözümü sıralayabilirdik ama artık dış gelişmeler çok daha belirleyici. Türkiye’deki politikaları dünya ile uyumlu hale getirmek gerekiyor. Türkiye dünya ile politika koordinasyonunu kaybetti” dedi ve ekledi:

“İktidarın seçimden başka çaresi yok. Yaz aylarından ne devraldığımıza bakmamıza gerek var. Çünkü ciddi bir paraya ihtiyacı olacak ya da borçların daha yüksek faizler ile döndürme durumuna maruz kalınacak. Bunlardan kurtulabilmenin tek bir yolu var ekonomideki yönetim anlayışının değişmesi o da seçimdir. Türkiye’deki ekonomik sıkıntıları aşmanın kilidi ya da başlangıç noktası seçim ve seçim sonucunda iktidar değişikliğidir. Ondan sonrası rutin iktisadi teknikler yani Merkez Bankası’nın para politikasının dünya ile koordinasyonunun sağlanması, bütçeye önceliklerinin yeniden belirlenmesine kadar bir çok kriter var.”

NEBATİ, ‘TL, EN DÜŞÜK DURUMDA’ DEMİŞTİ: DEĞER KAYBI HIZLANDI

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nde Anadolu Yayıncılar Derneği’nin düzenlediği "Anadolu Soruyor" programında ekonomi gündemine ilişkin soruları yanıtladığı 21 Mart 2022’de şu ifadelere yer vermişti:

"Dünyadaki oynaklık tabii Türkiye’de de yansıyor. Euro/dolar paritesine bakın, orada da görürsünüz, iniş çıkışlar oluyor. Kur korumalı mevduat hesabı devam edecek. Çünkü bu bir yıllıktı, bir yılın sonunda da Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın bir yıl daha uzatma yetkisi var. 23 Mart’tan itibaren 3 ay doluyor, çıkışların olup olmayacağını göreceğiz. Yatırımcının çıkması için bir neden yok. Hazine’ye olan etkisi de çok düşük. Çünkü Türk Lirası en düşük durumda, daha ineceği bir yer yok, vatandaş rahat olsun." Nebati’nin yurtaşlar rahat olsun dediği gün 14,81 seviyelerinde olan dolar/TL yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Bu açıklamanın ardından Türk Lirası yüzde 21 değer kaybetti.

Fotoğraf: Depo Photos

KAYNAKLAR FAİZCİLERE AKIYOR

Dolar kurunun yeniden aralık ayındaki seviyesine yükselmesini ve kur korumalı mevduatın artan yükünü değerlendiren Prof. Dr. Günçavdı, şu ifadeleri kullandı. “Bilinçsiz ya da bilinçli bir şekilde yapılan bu uygulama 85 milyona vergi yükü bindirdi, Hazine’ye yük bindirdi. Yoksullukla mücadele için ayırmamız gereken kaynağı faizcilere veriyoruz.”