Domuz gribi gitti Kuş gribi geldi!

aydindemir@birgun.net

Kuş gribi geçen haftalar içerisinde 2006 yılından sonra ilk kez Türkiye’de görüldü.  Bandırma’nın Edincik Mahallesi’nde 4 ay içinde 40 bine yakın tavuğun ölmesi üzerine yapılan incelemelerde toplu ölümlerin nedeninin Kuş gribi olduğu saptandı.

İnfluenza A virüslerinin neden olduğu hastalığı Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Özlem Kurt Azap’a sorduk.

Göçmen kuşların, özellikle yabanördeği ve yabankazı gibi göçmen su kuşlarının bu hastalığın yayılmasında önemli rolleri bulunduğunu söyleyen Prof. Dr. Azap, “Virüsü taşıyan kuşların salya, burun akıntısı, boğaz akıntısı ve dışkılarıyla doğrudan veya bu salgılarla kirletilen yerlere temas eden evcil kanatlı hayvanlar hastalığa yakalanabilir. İnsanlar da yakalanabiliyor. Ancak şimdilik panik yapacak bir durum yok” diyor.

>>Kuş gribi nedir?

İnsan ve diğer canlı türleri gibi kanatlı hayvanlar da gribe yakalanabiliyor. Kuş gribinin 15 ayrı çeşidi var. Göçmen kuşlar  -özellikle de yaban ördekleri- virüsün doğal taşıyıcıları. Kuş gribi virüsü en çok kümes hayvanlarını etkiliyor.

>>Hayvanlarda nasıl bulaşır?

Göçmen kuşlar virüsü bağırsaklarında taşır, ama kendileri hastalığa yakalanmazlar. Enfekte kuşların salya, burun akıntısı ve dışkılarıyla doğrudan veya bu salgılarla kirletilen materyalle temas eden evcil kanatlı hayvanlar ise hastalığa yakalanabilir. Hastalık bu hayvanlar arasında hızla yayılır ve bütün sürünün ölümüyle sonuçlanabilir.

>>İnsanlara nasıl geçiyor?

Hasta ve hastalıktan ölmüş hayvanlarla yakın temas halindeki insanlara bulaşabilir. Bu hayvanların gözyaşı, burun akıntısı, boğaz akıntısı veya dışkısıyla temas edenler de hastalığa yakalanabilir. Ayrıca bu atıklarla kirlenen yüzeylerle temas etmek ya da havayı solumak da hastalığı insanlara bulaştırabilir.

>>Mevsimsel gripten farklı mı?

Mevsimsel grip havada uçuşan partiküller nedeniyle ulaşır. Kuş gribinde ise partiküller değil yakın temas hastalığın bulaşmasında etken oluyor

>>Çocuklarda durum nedir?

Çocuklarda daha sık görülüyor ve onlarda daha ağır seyrediyor.

>>Kuş gribinin belirtileri neler?

Mevsimsel griple aynı belirtileri gösterir. Ateş, halsizlik, boğaz ağrısı, öksürük, solunum güçlüğü, ender de olsa karın ağrısı ve ishale de rastlanabilir.

>>Bulaştığı herkes ölür mü?

Zamanında teşhis edilip tedaviye başlansa bile ölüm riski yüzde 58’i buluyor.

>>İnsandan insana bulaşıyor mu?

İnsandan insana geçmiyor ancak 2006 yılında Hong Kong’da gerçekleşen bir örnek var. Bir bebek hastalanıyor, annesi sürekli yakın temas halinde ve onu öpüyor. Sonra anne de hastalanıyor. Burada kritik olan partiküllerle doğrudan temas etmek.

>>Yumurta yiyebilir miyiz?

Kesinlikle. Yumurtaların kabuğu yıkanmalı ve 70 derecede en az 5 dakika pişirildikten sonra yenmeli. İyi pişmiş, kesim, temizleme, hazırlık aşamalarında enfeksiyon bulaşma riski olmayan kümes hayvanları rahatlıkla yenebilir. Ancak hastalık görülen bölgelerdeki hayvanlar ise asla yenmemeli.

>>Korunmak için ne yapmalı?

Kanatlı hayvan yetiştiricileri eldiven, maske, gözlük takarak ve koruyucu elbise giyerek çalışmalı. Eller sık sık bol su ve sabunla iyice yıkanmalı. Hasta veya ölmüş hayvanlarla temastan kaçınılmalı.