DSÖ, Covid-19 yüzünden zarar gören tedarik zincirinin sıtma nedenli ölümleri 2000 yılından bu yana görülen en yüksek seviyeye çıkarabileceği uyarısında bulundu

DSÖ: Afrika’daki sıtma nedenli ölümler iki katına çıkabilir

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Afrika Bölgesi Direktörü Dr. Matshidiso Moeti, yeni tip koronavirüsün (Covid-19) tedarik ve dağıtım zincirine zarar vermesinin sıtmayla mücadeleyi olumsuz etkileyerek ölümleri iki katına çıkarabileceğini söyledi.

Moeti, medya bilgilendirme toplantısında tüm ülkelere seslenerek sıtma önleme çalışmalarını sürdürmelerini istedi.

Yapılan son analizin, cibinlik dağıtım ağının durması ve vaka yönetiminin azalması halinde Sahra Altı Afrika’daki sıtma nedenli ölümlerin iki katına çıkacağını gösterdiğini ifade eden Moeti, bunun 2000 yılından bu yana bölgede görülen en yüksek seviye olacağını dile getirdi.

Moeti, geçen hafta da ABD'nin örgüte mali desteği kesmesinin Afrika kıtasında çocuk felci, sıtma ve AIDS gibi hastalıklara karşı verilen mücadeleyi etkileyeceğini açıklamıştı.

DSÖ'nün verilerine göre, 2018'de Afrika’da yaklaşık 360 bin kişi sıtma nedeniyle hayatını kaybetti.

2018 YILINDA 405 BİN KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ

DSÖ verilerine göre, 2018'de dünya genelinde 228 milyon sıtma vakası görülürken, hastalıktan 405 bin kişi yaşamını yitirdi.

"25 Nisan Dünya Sıtma Günü" dolayısıyla AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, sıtma, insanlara parazit taşıyan anofel cinsi dişi sivrisineklerin sokmasıyla bulaşıyor. Genellikle 1 ay içinde belirti veren hastalık, ayrıca kan yoluyla, enjektör veya iğnelerin ortak kullanımıyla ya da doğumda anneden bebeğe geçebiliyor.

DSÖ'nün geçen yıl Aralık ayında yayınlanan "2019 Dünya Sıtma Raporu"na göre, 2018'de dünyada 228 milyon sıtma vakası meydana geldi ve aynı yıl rahatsızlıktan 405 bin kişi hayatını kaybetti. Rapora göre, 2018'deki sıtma ölümlerinin yüzde 94'ü Afrika'da meydana geldi. Yalnızca Nijerya, dünya genelindeki sıtma ölümlerinin yüzde 24'ünü oluşturuyor. Öte yandan, sıtmadan en fazla etkilenen grup olan 5 yaş altındaki çocuklar, 2018'de dünyadaki tüm sıtma ölümlerinin yüzde 67'sini (272 bin) oluşturuyor.

SITMA EN ÇOK AFRİKA'DA GÖRÜLÜYOR

Dünya çapında 2010'da 251 milyon sıtma vakası görülürken, bu rakam 2018'de 228 milyona geriledi. 2018'deki sıtma vakalarının yüzde 93'ü Afrika'da meydana gelirken, bunu yüzde 3,4 ile Güneydoğu Asya ve yüzde 2,1 ile Doğu Akdeniz ülkeleri izledi. Sahraaltı Afrika'daki 19 ülke ve Hindistan sıtma vakalarının en fazla görüldüğü bölgeler. Sahraaltı Afrika'dak Nijerya, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Uganda, Fildişi Sahili, Mozambik ve Nijer ise vakaların yarısından fazlasının görüldüğü ülkeler.

DÜNYA ÇAPINDA AZALIYOR

Dünya çapında her gün daha fazla ülke sıfır vaka bildiriyor. Rapora göre, küresel sıtma sıklığı 2010 ve 2018 arasında, risk altındaki bin kişi başına 71 ila 57 vaka arasında azaldı. 2010'da 10 binden az sıtma vakası bildiren ülke sayısı 40 ülke iken, 2018'de 49'a yükseldi. Ayrıca, 100'den az vaka görülen ülke sayısı 2010'da 17 iken, 2018'de 27'ye yükseldi. DSÖ, sıtma vakalarını sıfıra indiren Paraguay ve Özbekistan'a 2018'de, Cezayir ve Arjantin'e de 2019'da "eleme sertifikası" verdi. Çin, El Salvador, İran, Malezya ve Timor-Leste ise 2018'de sıfır vaka bildirdi.

TÜRKİYE'DE YALNIZCA YURTDIŞI KAYNAKLI VAKA GÖRÜLÜYOR

Türkiye'de yalnızca yurt dışı kaynaklı vakalar görülüyor. Geçmiş dönemlerde de vakaların görüldüğü Türkiye'de, Sağlık Bakanlığının çalışmalarıyla yerli sıtma bulaşı sona erdirildi. Ancak, hala az sayıda yurt dışı kaynaklı vakalar tespit edilebiliyor. Bakanlık, "Sıtma Eliminasyon Programı" faaliyetlerini sürdürürken, sıtma tedavi ilaçları İl Sağlık Müdürlüklerinden temin edilebiliyor.