Ege Bölgesi’nin 'Dillere Destan' lezzetleri

Nurhayat TALAY

Türkiye’nin her bölgesi kendine has iklimi ve bitki örtüsü sayesinde birbirinden lezzetli yemeklere ev sahipliği yapar. Yöresel otlar, sebzeler, baharatlar yemeklere farklı bir lezzet katar. Ege yemekleri, bol yeşilli, sebzeli, zeytinyağlı hafif tarifleriyle Türk Mutfağında özel bir yere sahiptir. Lezzeti dillere destan olan Ege yemeklerinden bazılarını sunuyoruz. Zaman zaman diğer lezzetleri de sunmaya devam edeceğiz.

Kabak Çiçeği Dolması: Ege’nin en özel lezzetlerinden biri kabak çiçeği dolmasıdır. Kabak çiçeğinin kardeşi ise gülhatmi çiçeği dolmasıdır ama ne yazık ki artık sadece evlerde ve az sayıda kişi tarafından yapılıyor.

Bakla-zeytin-sarımsak: Bakla, zeytin ve sarımsak köy ekmeği eşliğinde yenilir. Bu aslında Egeli’nin fast food tarzı yemeğidir. Ege Bölgesi’nin her köşesinde bu lezzet üçlüsü ilkbaharın vazgeçilmezidir.

Deniz Börülcesi: Tuzlu, ekşi ama çok lezzetli bir bitki olan deniz börülcesi, haşlandıktan sonra zeytinyağı, limon ve bazı tariflerde sarımsak ile lezzetlendirilir. Oldukça hafif bir meze olan deniz börülcesinin sağlığa birçok faydası bulunur.

Deniz fasulyesi de aynı familyadan kendiliğinden kumlu sahil kenarlarında yetişen ve deniz börülcesinden etli yaprakları ile ayrılan ama aynı yöntemle pişirilen bir başka lezzettir.

Zerde: Özel günlerde tüketilen bir tatlı olan zerde, bir çeşit pirinç tatlısıdır. Zerde Selçuklu mutfağından bizlere mirastır. Loğusa şekeri, karanfil ve baharatların sultanı olan safranın tatlandırdığı bu lezzet, ihtişamlı sofraların olmazsa olmazıdır.

İzmir Lokması: Ege’nin en sevilen tatlılarından lokma, önemli günlerde hayrına dağıtılır. Yağda kızartılmış hamur toplarının şerbet ile tatlandırılmasıyla hazırlanan bu tatlı İzmir’in vaz geçilmezlerindendir. Saray lokması ile sık sık karıştırılsa da İzmir lokması mayalı olması, iri yapılması ile farklıdır.

Zeytinyağlı Sarma: Yeşili bol Ege Mutfağı’nın sevilen yemeklerinden biri de zeytinyağlı sarmadır. Asma yaprağının ekşi lezzeti dolmaya mükemmel bir lezzet verir. Zeytinyağlı sarma sadece üzüm yaprağından yapılmaz. Lahana, labadı, pazı, ebegümeci, dut ve ayva yaprakları ile de yapılır.

Enginar Dolması: Bütün enginarın içine zeytinyağlı dolma harcı doldurulur, doldurulmuş enginarlar limonlu suda pişirilir. Enginar dolması hem lezzeti hem de görüntüsüyle bir yiyenin bir daha unutamadığı bir lezzettir. Enginar üçe dörde bölünerek, bol yeşillik eşliğinde pilav olarak da hazırlanır.

Şevketi Bostan: Şevketi bostan Ege Bölgesi’nde kendiliğinden yetişen yabani bir ottur. Çok lezzetli bir bitki olan şevketi bostanı ayıklaması oldukça zahmetlidir. Soğan, sarımsak ve kuzu etiyle terbiyeli pişirmek mümkün. Birçok kişi de haşlayıp limon ve zeytinyağı eşliğinde tercih ediyor.

Şambalı: İrmik ile hazırlanır üzerine yer fıstığı dizilir ve şerbet dökülür. Evlerde badem dizilirken sokak lezzeti haline gelince yerini yer fıstığına bırakmıştır. Şambaba ismiyle de bilinen bu tatlı İzmir’in Türk Mutfağı’na bir hediyesidir.

Papaz Yahnisi: Etin arpacık soğan, sarımsakla ve aromalı kekik, adaçayı, defne gibi otlarla beraber pişirilmesi sayesinde ete hafif tatlı bir lezzet katılır. Aslında antik çağlardan beri bilinen bir Ege yemeğidir. Osmanlı döneminde kuzu eti yerine dana eti ile yapılmıştır.

Labada Salatası: Hem yaprakları hem de sapları çok lezzetli ve besleyici olan labadanın salatası adeta bir sağlık bombası. Kuzukulağı ailesinden gelen labada, buğday ve badem, ceviz, nar taneleri gibi malzemelerle beraber leziz bir salata oluşturur.

Fava: Kuru bakla ile hazırlanan aslen bir Ermeni mezesi olan, fava zeytinyağı, kuru iç bakla ve dereotunun muhteşem uyumu ile en sevilen Ege Mutfağı yemeklerinden biridir.