Ekonomi dibi görürse bayramın tadı olur mu?
Bayram alışverişinin en bilindik adresleri olan Mısır Çarşısı ile Mahmutpaşa’da esnaf ve vatandaşın yüzü gülmüyor. Esnaf, yurttaşların alışveriş yapamadığını sadece bakmakla yetindiğini söylüyor.
Kurban Bayramı öncesi en çok rağbet gören Mahmutpaşa ve Mısır Çarşısı’nda ne esnafın ne de yurttaşın yüzü gülüyor. Esnaf, ekonomik krizden etkilenen halkın artık alışveriş yapmaya dahi gelmediğini söylüyor. Taleplerin azaldığından yakınan Mısır Çarşısı esnafı, geçen seneye oranla alımların azaldığını ve genellikle yabancı uyruklu vatandaşların geldiğini kaydediyor. Mahmutpaşa’da da durum pek farklı değil. Özellikle kıyafet alımında geçen senelere oranla talep oldukça azalmış durumda.
LOKUM LÜKS OLDU
Mısır Çarşısı’nda esnaflık yapan Ahmet Başaran, ekonomik krizden etkilenen yurttaşların yüzde 90’ının market alışverişine yöneldiğini tahmin ediyor. Halkın daha çok lokuma rağbet ettiğini söyleyen Başaran, “Tezgâhlarda bayram şekerinden, çikolatadan çok lokuma rağbet var. En çok gelir elde ettiğimiz ürün lokum oluyor” diyor.
Mısır Çarşısı’nın bir diğer esnafı olan Süleyman Daşdağ ise geçen seneye oranla turist sayısının da azaldığına dikkat çekerek, “Fiyatlar çok yükseldi. Her şeye zam geldi. İnsanlar da doğal olarak bu tip alışverişleri lüks olarak görüyor. Turistler dahi eskisi kadar buralara rağbet etmiyor” ifadelerini kullanıyor.
MAHMUTPAŞA BİTTİ
İstanbul giyim pazarı denince akla ilk gelen adreslerden olan Mahmutpaşa’da da durumlar aynı. Yıllardır pazarcılık yapan esnaf ilk defa talebin bu denli az olduğunu vurguluyor. Yurttaşlar ise bütçelerine uygun kıyafet bulmakta zorlanıyor. Dört kişilik bir ailenin minimum kıyafet alışveriş bedeli 350-450 TL arasında değişiyor. Kişi başına düşen harcama miktarının en az 100 TL olduğunu dile getiren dar gelirli halk bu durumdan oldukça şikâyetçi.
Talebin azaldığını, insanların internet ve mağaza alışverişine yoğunlaştığını söyleyen Mahmutpaşa esnafı Enes Koca, durumu şöyle anlatıyor: “Giyim, tekstil Mahmutpaşa’da bitik durumda. 20 TL gibi ucuz bir fiyatla sattığımız kıyafeti dahi dar gelirliler alamaz hale geldi. Günümüz Türkiyesi’ne baktığımızda ise marka takıntısı da pazarı etkilemekte. İnsanlar artık pazardan alışveriş yapmak yerine mağaza ve internet alışverişini tercih ediyor. Ne yazık ki eskisi gibi bayram alışverişi kültürümüz kalmadı. Nesil değiştikçe kültür de değişiyor. Günümüzde maddi ve kültürel yöndeki değişiklikler Mahmutpaşa’yı bitirdi. Bu sebeplerin getirmiş olduğu kriz pazar alışverişine oldukça yansıyor.”
BAYRAM BEKLENTİSİ YOK
Çarşı pazarda alım satım oldukça düşük. Mısır Çarşısı ve Mahmutpaşa Pazarı’nda son üç yılı karşılaştıracak olursak en iyi satış yılının 2017, en kötü satış yılının ise 2019 olduğunu vurgulayan esnaf Tarık Demir, turistler olmasa esnafın geçinemeyeceğini söylüyor: “Doların artışı ülkemizde ekonomik kriz yarattı. Son iki yıldır toparlanamıyoruz. Çarşı pazar Türk vatandaşlarımızın uğrayacağı yer olmaktan çıkmış durumda. Artık yalnızca turistlerin ve gurbetçi vatandaşlarımızın yüzü gülüyor. Onlara ucuz gelen ürünler Türk halkının cebini yakıyor. Vatandaş almakla değil bakmakla yetiniyor. Dolayısıyla bir bayram beklentisi yok, esnafın durumu ortada.”