Ekslibris ve fotoğraf sanatını bir araya getiren sanatçı Nurgül Arıkan: Sergideki bazı eserler uyarıcı nitelik taşıyor

DERYA AYDOĞAN deryaaydogan6@gmail.com

Grafik sanatlar, ekslibris ve fotoğraf sanatını bir araya getiren sanatçı Nurgül Arıkan’ın, “BULUŞMA” adlı kişisel sergisi sanatseverlerle buluşmaya devam ediyor. Arıkan sergisini “Buluşabilmek için farklı yönden veya mekândan gelen en az iki yapıdan söz etmek gerekir. Önce ayrı kalırlar, sonra sebep doğar ve birbirini bulmak için yolculukları başlar. Gerekli ve mümkün kılınan koşullar hazır olunca da parçalar bir araya gelir. Farklılıkların buluşmasından ortaya çıkan manzaradaki her bir detay özeldir artık. Her bir ayrıntının kendine has derinlikte hikâyesi vardır. Size de tüm olan biteni ve hatta süregeleni, karşısına geçip bazen de içine karışarak anlamaya çalışmanın zevki kalır” diye tanımlıyor. “BULUŞMA” sergisi hakkında merak ettiklerimizi Nurgül Arıkan’a sorduk.

»Ekslibris sanatından bahseder misiniz?
Ekslibris, boyutu küçük anlamı çok büyük bir grafik sanatıdır. Kitabın kartviziti gibi sahibini tanıtır ve yüceltir.
Kelime olarak, “nın kitabı”, nın kütüphanesinden” anlamı taşıyan ekslibris, kişi ya da kurum adına yapılır. Mutlaka “ekslibris” kelimesinin ve kişinin ya da kurumun adının yazması gereken ve birden fazla olma koşulu taşıyan, çoğaltılabilen küçük boyutlu sanat eseridir. Örneğin üzerinde “Ekslibris Nurgül Arıkan” yazan bir çalışma, “ Nurgül Arıkan’ın kitaplığından” hatırlatmasını yapar ve onun sahibi olduğu kitapların, iç kapağında yer alır.

Bu eserler aynı zamanda içeriğiyle, konusuyla kişi ya da kurum hakkında bizlere mesajlar, bilgiler verir, sahibini tanıtır. Örneğin eklibris sahibi İstanbul’da yaşayan, puro içen ve kedileri seven bir kişi diyelim, sanatçı bu kişiye ekslibrisi yaparken bu özelliklerin en baskınını ya da hepsini kullanacaktır.

»Grafik, ekslibris ve fotoğraf sanatının harmanlandığı serginizin yola çıktığı, “duygu” nerede yoğunlaşıyor?
Bu sergide, öncelikle uğraştıgım farklı alanları ziyaretçilere göstermek istedim. Yani ben sadece ekslibris sanatçısı değil, grafik sanatların kapsadığı tüm farklı disiplenlerle ilgilendiğimi, çalıştığımı ve bu çeşitlilikte ürettiğimi göstermek istedim. Yurtdışında ağırlıklı ekslibris sergileri açmaktayım. Çünkü uluslararası alanda asıl öne çıktığım “ekslibris” sanatıdır.

»Muazzez İlmiye Çığ ve daha birçok ismin parçalarını gördüğümüz Ekslibris’lerinizi anlatır mısınız?
Bu sergide en popüler ekslibrislerimden biri olan Zeynep Oral ekslibrisinde canlandırma yaptım. Bu canlandırmada, Hiroşima da öldürülen bir aileden geriye kalan 3 sandalye, bir kırmızı kız çocuğu ayakkabısını sergiledim. Arka planda ise Nâzım Hikmet’in kendi sesinden “Kız Çocuğu” şiiri tekrarlanıyor. Ayrıca birçok ekslibrisimin yanında ünlü Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ’ ında ekslibrisleri sergilendi. Bu ekslibrislerde onun hayatının özeti, kitap isimleri yer almakta. Ve onu çok etkileyen ilk aşk şiiri Sümer tableti yer almaktadır. Bir kadının kocasına olan aşkı “ kalbimin kıymetlisi” şeklinde ifade ediliyor. Hıfzı Topuz ekslibrisinde de içi çeşitli renklerden oluşan kitap kullanarak onun bir yazar olduğunu ve okuyucularını bilgilendirip aydınlattığını ifade etmeye çalıştım. Diğer Topuz ekslibrisinde ise Nâzım Hikmet ile olan dostluğunu simgeleyen objeler ve elinden düşürmediği dolmakalemi yer almakta. Ağırlıklı olarak yaptığım uluslararası koleksiyonculara ait ekslibrislerdir. Bunun yanında Türkiye den Genco Erkal, Pınar Kür, Mehmet Aksoy, Mustafa Balbay gibi isimlere de ekslibrisler yaptım.

»Ekslibris çalısmalarınızı dönemin toplumsal yapısına bakarak, seçtiğiniz kişileri nasıl konumlandırmamız gerekiyor?
Ekslibrisler dönemin toplumsal yapısından ziyade kişilerin karakter, iş ve yaşam deneyimleri hakkında ipuçları verir. Zaman zaman da örneğin Mustafa Balbay adına yaptığım ekslibriste de kendisi ve diğer gazetecilerin yaşadığı sorunlara değiniliyor. Bu anlamda bu tür ekslibrisler uyarıcı nitelik taşıyor.